V.l.n.r.: bakker Gerard Hardeman, kweker Leo Van der Vlugt en molenaar Sven Verbeek met op de achtergrond Korenmolen de Twee Gebroeders.
EKO-Keurmerk
Bijna 20 jaar geleden besloten Gerard en Suus Hardeman om over te schakelen naar een 100% biologische bakkerij omdat ze, na grondig onderzoek, schrokken van de grondstoffen die ze gebruikten. In hun winkel aan de bakkerij verkopen ze nu in principe alles wat ook in de supermarkt te verkrijgen is, maar dan enkel biologisch. Wil de klant graag iets wat niet in hun winkel op voorraad is, dan kunnen ze dat bestellen. "Soms is het lastig om enkel met biologische producten te werken", aldus Hardeman, "maar je wordt er wel innovatief van. Als een grondstof opeens niet geleverd kan worden, moet je naar andere oplossingen gaan zoeken. Dat is een nadeel van biologisch, maar wel eerlijk."Hardeman ging een stapje verder en behaalde, naast het Skal certificaat (keurmerk voor biologisch) het EKO-Keurmerk. Om hiervoor in aanmerking te komen moet een winkel voor minimaal 90% biologisch assortiment aanbieden. De winkel van Hardeman behaald met zijn 98% de hoogste score van Nederland. Een onderneming met EKO-Keurmerk staat voortdurend onder controle. Je moet onder andere twee verbeterdoelen per jaar voor jezelf vaststellen, zodat de lat steeds hoger komt te liggen.
Molenaar Sven Verbeek, die ook op de molen de Hoop in Veen maalt, kreeg al jaren geleden de vraag van Hardeman of hij geen biologisch meel kon maken. "Ik was hier toen nog niet mee bezig, maar de vraag bleef me bezig houden", aldus Verbeek. "Molenstichting Land van Heusden en Altena is eigenaar van de Korenmolen de Twee Gebroeders aan de Maasdijk in Wijk en Aalburg. De molen draaide weinig, had eigenlijk geen functie meer. Zij hebben me alle ruimte gegeven om weer iets met hun molen te doen. Ik was met de Skal-certificering bezig, toen Hardeman een rondleiding gaf aan de inspecteur van de EKO winkelcertificering, waarbij ze een kijkje kwamen nemen bij Be Lojaal en de molen. Ik hoorde van hem zo'n mooi verhaal dat ik de EKO er maar meteen achteraan heb gedaan."
Achter de schermen zijn ze al zeker twee jaar bezig en hebben ze heel wat stappen moeten zetten om de oude molen in ere te herstellen. De Twee Gebroeders is in 1872 gebouwd en heeft zeker zestig jaar niet voor consumptie gemalen. "We zijn nu dus heel wat restauratiewerk en schoonmaakuurtjes verder. Nadat het Skal-certificaat binnen was kon ik biologische granen gaan inkopen en De Twee Gebroeders eindelijk echt aan het werk gaan zetten. Hiermee is de historische relatie tussen de molen en de bakkerij weer in ere hersteld. Mooi toch: de dorsmolen op loopafstand van de lokale bakker. En het graan niet gemalen op kracht van de kolencentrale in Geertruidenberg, maar biologisch en zo duurzaam en verantwoord mogelijk: door de wind die over het Land van Heusden en Altena waait."
Lekker biologisch
Leo van der Vlugt van Be Lojaal kweekt groenten en fruit en heeft een winkel waarin hij ook salades verkoopt, kruiden, eetbare bloemen, noten, enzovoorts. Leo: "We telen de groente en het fruit zonder gebruik te maken van kunstmest of chemische gewasbeschermingsmiddelen. Geen voorbehandelingen dus, maar zuiver, lekker en puur uit eigen tuin. De groenten snijden we vers af voor de klant in de winkel. Met de behaalde certificatie moeten we zorgen dat alles 100% biologisch is, dus onder andere ook de potgrond en de zaadjes. Het is niet de gemakkelijkste manier, maar we vinden dat we goed voor de aarde moeten zorgen."In de winkel van Hardeman ligt ook groenten en fruit van Be Lojaal en de bakker verwerkt er van in zijn producten. Zo bevat een speciaal brood gefermenteerde aardappelen en heeft Van der Vlugt, op vraag van Hardeman, het oude en zeldzame appelras Bellefleur weten te enten. Over zo'n drie jaar komen hier, als het goed is, de appelen van. Hardeman wil deze in zijn appelbeignets verwerken, zodat deze lekker krokant worden.
De drie enthousiaste biologische ondernemers vertellen dat, hoewel Nederland behoorlijk achterloopt op de rest van Europa, men er ook hier steeds vaker voor kiest om terug te keren naar pure, biologische en plaatselijke producten. Hardeman: "Steeds meer mensen zijn ervan overtuigd dat er niet geproduceerd moet worden ten koste van de natuur, maar met respect voor de natuur. En biologisch is nog lekkerder ook, we verkopen producten met veel smaak. Ik doe mijn werk met heel veel plezier, maar doe het ook voor de toekomst van mijn kleinkinderen. Het is belangrijk dat we goed met deze wereld omgaan. Wij hebben overigens niet de illusie dat we de wereld kunnen redden met zijn drieën, maar goed voorbeeld doet goed volgen."
Voor meer informatie: www.bakkerijhardeman.nl