De bodem een jas aantrekken

Behalve naar ronkende tractoren en high-tech machines gaat tijdens de Biologische Velddag ook dit jaar weer veel aandacht uit naar de bodem (woensdag 21 juni). Op de proefboerderij Prof. Broekemahoeve liggen meerjarige proefvelden (BASIS) met meer en minder grondbewerking. In de variant niet kerende grondbewerking (NKG) ofwel gereduceerde grondbewerking wordt vanaf 2008 niet meer geploegd. De effecten van minder grondbewerking komen aan het licht.



In de praktijk blijkt dat niet meer ploegen van de grond in de eerste jaren leidt tot iets mindere beschikbaarheid van stikstof. Dit wordt ook bevestigd door proeven in het buitenland. Na enkele jaren zal dit verschil er niet meer zijn. De verminderde beschikbaarheid van stikstof komt echter niet naar voren in de proeven op de velden in Lelystad, maar wel het later beschikbaar komen van stikstof in het jaar. De verklaring hierbij is dat de vertering van gewasresten en groenbemesters na het inwerken in het voorjaar later op gang komt door het later inwerken ten opzichte van in november geploegde grond. Daarnaast is de bodemtemperatuur in het vroege voorjaar van niet geploegde grond iets lager. Ondanks het feit dat de mineralisering op de gereduceerde grondbewerking variant wat later op gang komt, komt de stikstof gedurende het groeiseizoen wel beschikbaar voor het gewas. De totale stikstofvoorraad in de bouwvoor is na 8 jaar zelfs 400 kilogram per hectare hoger dan in geploegde grond. Mogelijk houdt dit verband met de opbouw van organische stof waarmee ook de voorraad stikstof in de bodem toeneemt. Na 8 jaar niet meer ploegen is er naast een hoger organisch stofgehalte in de toplaag een gelijkwaardig organisch stofgehalte in de laag 15-30 centimeter gemeten ten opzichte van geploegde grond. Per saldo is er sprake van een hoger organisch stofgehalte bij niet meer ploegen.

De opbouw van organische stof wordt ondersteund door gebruik van groenbemesters, zowel als rustgewas als nateelt na de oogst. Groenbemesters kunnen zowel als monocultuur (één soort) of als mengsel worden ingezaaid. Er komen steeds meer mengsels beschikbaar die geschikt zijn als nateelt. Om groenbemesters na de winter in te werken is vaak een oppervlakkige grondbewerking nodig. Voor het maken van het zaaibed of pootbed wordt er niet dieper gewerkt dan nodig, vandaar de term gereduceerde grondbewerking. Op de velden zijn te zien: pompoenen, aardappelen en zomertarwe.

Hoe de gewassen groeien en produceren zal worden toegelicht door de onderzoekers. Daarnaast kunnen de bezoekers een kijkje nemen in de grond zelf, langzaam aan worden de verschillen in het bodemprofiel zichtbaar.

De Biologische velddag vindt plaats op 21 juni vanaf 14:00 uur op de Prof. Broekemahoeve in Lelystad.

Voor meer informatie: www.biologischevelddag.nl