De Dierenbescherming zet de komende 30 jaar in op een veehouderij die zich richt op kwaliteitsproductie voor eigen consumptie en een markt in Noordwest-Europa. Dat moet gebeuren in korte ketens met sterkere, robuuste dieren die beter bestand zijn tegen ziekten. Boeren krijgen straks een goede prijs die de minder vlees etende consument betaalt. Dat staat in het ‘Deltaplan veehouderij’, dat de Dierenbescherming vorige week presenteerde.
Het vee wordt volgens deze toekomstvisie gehouden in zogeheten ‘diergericht’ ontworpen stallen die uitgaan van de behoeften van het dier. Het vee moet verder een uitloop naar buiten krijgen. “De vele crises en symptomen van een failliet systeem zoals stalbranden, sterfte bij jonge dieren of de stikstofproblematiek zijn aanleiding geweest om nu met een integraal plan te komen”, zegt Gemma Willemsen, beleidsmanager bij de Dierenbescherming.
De toekomstvisie die de Dierenbescherming in het Deltaplan Veehouderij schetst, geldt voor de gehele veehouderij. Binnen de biologische filosofie wordt op belangrijke elementen uit dit plan de nadruk gelegd, zoals produceren met aandacht voor milieu en dierenwelzijn. De Dierenbescherming denkt graag samen met de biologische sector na hoe verdere stappen te zetten om een toekomstbestendige, diergerichte veehouderij te realiseren.
Hele sector profiteert
“Met de lancering van dit plan en de website www.deltaplanveehouderij.nl staat de Dierenbescherming in de startblokken om samen met alle stakeholders te werken aan een diergerichte, toekomstbestendige veehouderij”. Willemsen benadrukt dat het dier weliswaar centraal staat, maar “uitgangspunt is dat de hele sector profiteert van een radicale ommezwaai die volgens ons onontkoombaar is”.
Dat betekent volgens de Dierenbescherming dat er vier ‘transitiepaden’ zullen moeten worden bewandeld. De eerste gaat specifiek over een diervriendelijkere veehouderij als onderdeel van totale verduurzaming; de veehouderij gaat meer rekening houden met de wensen van dieren. Het tweede pad is voor de consument. “We moeten minder dieren gaan eten en meer planten”, stelt Willemsen. “Van verspillende carnivoren naar waarderende omnivoren”.
Eerlijke prijzen
De Dierenbescherming zet verder in op een route naar vernieuwende verbindingen tussen productie en consumptie. “We gaan voor minder stappen tussen boer en consument, en meer eerlijke prijzen en transparantie”. Het vierde en laatste pad gaat over onder meer het volume van de productie. “We moeten toe naar kwaliteitsproductie voor een zelfvoorzienende regio. Nederland moet minder voor de wereld produceren en meer waarde bieden voor de eigen regio”.
Rollen
De transitiepaden staan niet op zich en moeten gelijktijdig bewandeld worden. Daarom heeft de Dierenbescherming voor alle spelers binnen de veehouderij rollen benoemd en uitgeschreven. Van de overheid wordt een actieve rol gevraagd. Het vertrouwen dat de sector in staat is tot zelfregulering is de afgelopen decennia te vaak geschaad, vindt de Dierenbescherming. “Partijen die wél vooruit willen hebben dan altijd wind tegen, want die worden door de lage ondergrenzen naar beneden getrokken. Dieren zijn daar structureel de dupe van”, stelt Willemsen. Ook internationaal heeft de regering een taak als het gaat om dierenwelzijn. “Denk aan borging van dierenwelzijn in handelsverdragen, maar ook aan EU-landbouwbeleid”.
Leidraad bij keuze
De Dierenbescherming gebruikt het Deltaplan als lange termijn leidraad bij de keuze van onderwerpen en projecten. “Denk bijvoorbeeld aan het ontwikkelen of beter beschikbaar maken van diergericht ontworpen stalsystemen. Of aan het inventariseren van financieringsinstrumenten die boeren kunnen helpen verduurzamen. Want we zullen het samen met alle betrokken partijen moeten gaan doen”, aldus Willemsen.
Dat verbetering van het dierenwelzijn mogelijk is, toont het succesvolle Beter Leven keurmerk van haar organisatie aan. “Met het keurmerk worden boeren die stappen vooruit zetten, onderscheiden en gesteund”. Nu al doen ruim 1.800 boeren mee. Het Deltaplan voor de veehouderij zal ook een leidraad zijn voor de criteria binnen het keurmerk, die de komende decennia samen met de deelnemers stapsgewijs doorontwikkeld zullen worden. Ook natuur- en milieucriteria worden stap voor stap doorgevoerd. “Maar”, zegt Willemsen, “je kunt niet alleen naar de voorhoede van de Beter Leven keurmerk-boeren kijken voor de veranderingen. We richten ons op het hele systeem. Pas dan werkt het”.
Getoetst
De Dierenbescherming heeft haar Deltaplan voorgelegd en getoetst bij vertegenwoordigers van onder meer overheid, bedrijfsleven, banken en wetenschap. “Uit alle informatie en feedback hebben we met een transitie-expert de hoofdlijnen gehaald. We zijn niet over één nacht ijs gegaan”, aldus Willemsen.
Op www.deltaplanveehouderij.nl gaat de Dierenbescherming uitvoerig in op het nieuwe Deltaplan en geeft per speler aan wat deze kan doen.