Het is voor ondernemers in de vleesketen tegenwoordig een uitdaging om een rendabel verdienmodel te realiseren. Dit komt door de dalende vraag naar vlees en de veranderende behoefte van de consument naar duurzaam geproduceerd vlees. Veel ondernemers, van veehouder tot slager, maken daarom de overstap van gangbaar productievlees naar duurzaam conceptvlees.
Vleesbehoefte verandert
De vleesconsumptie per hoofd van de bevolking in Nederland daalde in tien jaar tijd met bijna 3,9 procent. De vraag naar varkensvlees (-2,4 procent) en rundvlees (-4,3 procent) nam af. Er is alleen een stijging te zien in de vraag naar kippenvlees (+6,7 procent). Het pluimveevlees profiteert van de trend naar meer gemaksvoeding (ready to eat) en profiteert van het gezondere imago, in tegenstelling tot varkens- of rundvlees.
Procentuele verdeling van vlees in het versschap in de supermarkten, op basis van CBL data.
Circa 75 procent van de Nederlandse vleesproductie is inmiddels voor de export bestemd. Doordat de vleesmarkt steeds verder internationaliseert en vierkantsverwaarding essentieel is, wordt de Nederlandse vleesproductie steeds afhankelijker van export. De verwachting van de Rabobank is dat op langere termijn de totale vraag in de EU naar rundvlees licht zal afnemen, naar varkensvlees zal stabiliseren en naar kippenvlees zal blijven groeien.
Van duurzame aanpak naar succes
De vraag naar duurzaam geproduceerd vlees zal naar verwachting de komende jaren verder doorzetten. Dit biedt kansen voor de (primaire) producent van vlees, maar is geen garantie voor succes. Het blijft voor iedereen een uitdaging om onderscheidend te blijven. Zeker nu de lat steeds hoger komt te liggen en 'duurzaam' een standaard voorwaarde wordt. De uitdaging ligt in het vinden van de juiste balans tussen schaalgrootte en uniciteit. Inspelen op de juiste trends in combinatie met samenwerking in de keten kan het verschil maken. In deze uitdagende markt komt het daardoor meer en meer aan op ondernemerschap.
Klantbehoeftes en foodtrends zijn leidend
De uitdaging voor de ontwikkeling van duurzame vleesproductie ligt in het leveren van toegevoegde waarde en het realiseren van een goedlopend verdienmodel. Hiervoor is het essentieel om in te spelen op de behoeftes van de consument en belangrijkste foodtrends. Schaalbaarheid, vierkantsverwaarding, vertrouwen en borging zijn daarbij belangrijke randvoorwaarden.
Drie pijlers voor succes
Voor het succesvol opzetten van duurzame concepten is het belangrijk dat ambitieuze en enthousiaste ondernemers zich richten op drie pijlers, stelt Rabobank:
- Goede voorbereiding en samenwerken: Het neerzetten van een concept in vlees gaat niet over een nacht ijs. Alle schakels in de keten moeten beseffen dat het tijd kost voordat een consument waarde toekent aan een merk of specifiek vleesproduct en voordat een product duurzaam ontwikkeld is. Een nieuw concept moet nadrukkelijk in samenwerking met de keten tot stand komen;
- Verbinding met de consument: Wees onmisbaar voor de consument. Uiteindelijk draait het in de voedselketen om consumenten aan je product te binden en toegevoegde waarde te blijven leveren. Hoe je het product in de markt zet en wat je boodschap is, zijn daarbij belangrijk. Hieronder de kernelementen voor een krachtig verhaal van elk vleesproduct;
- Keuze voor het juiste afzetkanaal: Zorg voor een goede spreiding in afnemers. Kansen liggen in lokale horeca, bij ambachtelijke slagers of andere versspeciaalzaken en in sommige gevallen zelfs online. Horeca zoeken nu eenmaal bijzondere, onderscheidende producten die niet in de supermarkt te verkrijgen zijn. Ook slagerijen hebben een uitdaging nu supermarkten opschalen in de kwaliteit van hun vlees. Betrek hen bij de ontwikkeling van smaak, merk en beleving van het vlees. Wilt u meer volume in afzet realiseren dan zal er aandacht moeten zijn voor de meerwaarde voor de supermarkt. Idealiter wordt de retailer betrokken bij de ontwikkeling en geeft deze commitment voor het product in de vorm van een lange termijn afzetovereenkomst.
Bron: Rabobank