De eerste wijnstokken worden geplant op percelen met een gezamenlijke grootte van circa 4 hectare gelegen bij de Heierkerkweg. In de toekomst zullen stapsgewijs ook alle daarvoor geschikte groene omwallingen ('manchetten') plus een aantal vlakke gebieden binnen het gebied Greenport Venlo met wijnstokken worden beplant. Hierdoor ontstaat een wijngaard van ongeveer 50 hectare, de grootste in Nederland.
Op dit nu nog braakliggende terrein verschijnt binnenkort 's werelds eerste cradle-to-cradle wijngaard.
Het is de bedoeling in het derde jaar na de aanplant de eerste oogst te vinificeren in deels stille en deels mousserende wijnen. Ook de vinificatie en de botteling zijn - voor zover mogelijk - straks cradle-to-cradle. De Venlose druiven leveren in 2015 naar verwachting zo'n 6.000 en 8.000 flessen wijn op, de jaren daarna oplopend tot zo'n 25.000 flessen.
De wijngaard moet aan duurzame criteria voldoen en cradle-to-cradle zijn. Naast de c2c ondersteuningsmaterialen worden in het onderhoud bijvoorbeeld alleen natuurlijke gewasbeschermingsmiddelen gebruikt, mogen er geen meststoffen van buiten het gebied worden aangevoerd en zijn hagelnetten ongewenst. Dezelfde criteria gelden straks voor de wijnmakerij. Bij het vinificatieproces gaat Viti gebruik maken van innovatieve technieken, waaronder een natuurlijke vervanger van sulfiet. Ook zal het gebruik van water - het meest milieubelastende deel van het wijnmaken - tot het absolute minimum worden gereduceerd. Behalve een duurzame exploitatie wil Viti tevens de samenleving uit de omgeving bij de wijngaard betrekken. Zo zullen in domein Parc Zaarderheiken - in samenwerking met de Stichting Boeien! /Pro Active - mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, onder auspiciën van deskundige leermeesters, worden opgeleid voor functies in de wijngaard.
Luchtopname van Greenport Venlo.
Peter Nilwik geeft aan dat het thema biologisch in rechtstreekse zin pas ter sprake komt als de druiven tot wasdom komen en er na de oogst wijn gemaakt gaat worden. "Zowel het beheer van de wijngaard, als de vinificatie zullen straks volledig – althans zover als mogelijk – biologisch zijn. Dus er zal uitsluitend gebruik worden gemaakt van natuurlijke hulpmiddelen, materialen en technieken in het beheer en de wijnmakerij. Verder worden we proefstation voor de toepassing van een kruid in de wijnen, dat de nu nog omstreden sulfiet als conserveringsmiddel moet gaan vervangen. Dit is een primeur in de wijnwereld", zo licht Peter toe.
Algemeen directeur René Postulart van Development Company Greenport Venlo (DCGV) is trots op de ontwikkeling: "Met deze wijngaard versterken we het duurzame imago van onze regio. We doen iets productiefs met de grond en het initiatief sluit bovendien goed aan bij de groeiende vraag naar verantwoorde streekproducten."
René van Druenen, algemeen directeur van Viti, legt uit dat in Venlo voornamelijk het druivenras Johanniter wordt geplant (een variant van de Riesling). De Johanniter is een witte druif met een werkelijk frisse afdronk (Pinot-Gris) en het 'zuurtje' van de Riesling. "Dit type druivenras (Europees met Amerikaanse trekjes) biedt een goede combinatie van eigenschappen op het gebied wijnkwaliteit (Europese rassen) en plantkwaliteit (Amerikaanse rassen). Dit type druivenras is niet gevoelig voor de druifluis en veel minder gevoelig voor schimmelinfecties of strenge nachtvorst. Alles bij elkaar opgeteld dan ook bij uitstek geschikt voor een zo duurzaam mogelijk beheer", aldus Van Druenen.
Extensief beheer
Naast de cradle-to-cradle inrichting en de duurzame exploitatie onderscheidt de Venlose wijngaard zich ook qua beheer van de doorsnee wijngoederen. Waar elders de wijnstokken voortdurend worden gesnoeid en uitgedund, past het wijnbouwbedrijf hier voor het eerst de zogenaamde 'extensieve' beheermethode toe. "We laten de natuur veel meer haar gang gaan", vertelt van Druenen. "Uit onderzoek in Australië (minimal pruning) en Duitsland (Minimalschnitt) is gebleken dat deze methode veel unieke voordelen oplevert. Om te beginnen wordt het onderhoud aanzienlijk minder arbeidsintensief. Belangrijker is echter dat de stokken méér trossen én iets kleinere druiven opleveren. Kleinere druiven zijn doorgaans geconcentreerder en kunnen daardoor - onder de juiste omstandigheden - een voller smaakpallet opleveren. Verder zijn door de dikkere loofwand de druiven meer beschermd tegen hagel en wind en zijn ze door de groeiwijze ook beter bestand tegen schimmelinfecties en ziektes."Kwaliteit
Van Druenen krijgt vanuit diverse hoeken kritische vragen over de te verwachten kwaliteit van de Venlose wijn. Het Nederlandse klimaat en de Noord-Limburgse zandgronden zijn daarbij de meest gehoorde kanttekeningen. "Limburg was al in de tijd van de Romeinen een dankbaar wijnbouwgebied. Duitsland exploiteert op gelijke klimaatbreedte al eeuwenlang honderden hectares wijngaard met uitstekende kwaliteitswijnen. Behalve dat is door het stijgen van de temperatuur tijdens de afgelopen decennia de klimaatgeschiktheid alleen maar toegenomen", betoogt van Druenen. "De kwaliteit van de grond levert evenzeer geen beletsels op. Doorwrocht onderzoek toont aan dat de bodem absoluut geschikt is. En waar dat wellicht niet 100% zo mocht zijn, kunnen we door toevoeging van organische stoffen de grond alsnog aanpassen. De Venlose bodem heeft trouwens ook een voordeel: ze absorbeert veel gemakkelijker warmte. Deze regio behoort tot de warmste gebieden van Nederland."Overigens koestert van Druenen de criticasters van het nieuwe domein. "Ze zijn de ambassadeurs van Limburgse kwaliteitswijn en dat is een kwalificatie die wij hartgrondig delen en nastreven. Onze provincie is het aan haar stand verplicht om uitsluitend producten van uitstekende kwaliteit te produceren. Goudeerlijk, optimaal ecovriendelijk en met grote smaakreserves als 'een huwelijk van satijn en fluweel'. Met het domein in Parc Zaarderheiken willen we een stevige bijdrage leveren aan het heroveren van onze positie als dé wijnprovincie van Nederland!"
Opening
De opening van domein Parc Zaarderheiken op donderdag 13 juni vindt plaats in de Innovatoren op het voormalige Floriadeterrein in Venlo. Stephan Satijn (wethouder Venlo) en Patrick van der Broeck (deputé provincie Limburg) planten dan symbolisch de eerste wijnstok. Het officiële gedeelte is van 11:00–12:00 uur, waarbij diverse deskundigen hun licht laten schijnen over het nieuwe wijngoed.Geïnteresseerden kunnen binnenkort ook een stukje van het wijngoed adopteren via de aanschaf van een plantkoker. Ze worden daarmee in naam gekoppeld aan de betreffende wijnstok, nemen deel aan allerlei evenementen en ontvangen in 2015 als tegenprestatie twee flessen sprankelende kwaliteitswijn uit Venlo.