Op 1 april 2024 zijn officieel de Zeeuwse koplopersmaatregelen ingediend. De maatregelen dragen bij om de eerder gestelde natuurdoelen te halen. Veel maatregelen zien toe op de akkerbouw, zoals eiwitteelten, biologisch landbouw (uitwerken stimuleringsplan hiervoor), maar ook op natuur buiten de Natura 2000-gebieden.
Niet alleen landbouw centraal
Deze maatregelen komen uit de maatregelpakketten van het concept Zeeuws gebiedsprogramma en kunnen op korte termijn (2024 – 2026) uitgevoerd worden. Daarbij staat de provincie voor een Zeeuwse benadering. Een benadering waarin niet alleen de landbouw, in het bijzonder de veehouderij, centraal staat. Maar waarin nadrukkelijk álle sectoren aan bod komen en maatregelen verder gaan dan alleen stikstof en natuur. Van een proef om te kijken of bufferstroken een positief effect hebben op de waterkwaliteit tot aan het plaatsen van zoet/zout stuwen door heel Zeeland.
Geselecteerde maatregelen
Het Rijk beoordeelt welke (koplopers)maatregelen er in aanmerking komen voor financiering. Dat gebeurt in 2 fases. Voor fase 1 werd eerder al bekend gemaakt dat er maximaal 4 miljoen euro is gereserveerd voor Zeeland. Voor de zomer hoopt de Provincie te horen wat het definitieve bedrag wordt. Voor de maatregelen van fase 2 spant het Rijk zich in om voor Zeeland 3,45 miljoen euro te budgetteren. Begin 2025 moet duidelijk worden welk bedrag Zeeland krijgt. Het ministerie bepaalt daarbij dus ook voor welke maatregelen er geld beschikbaar komt. Maatregelen die niet in aanmerking komen in fase 1 en fase 2 worden later alsnog ingediend bij het definitieve gebiedsprogramma.
Ernstig teleurgesteld
De in totaal 7,45 miljoen euro, voor fase 1 en 2, is niet waar de Provincie op had gehoopt. Het is niet voldoende om alles te kunnen doen wat nodig is. Gedeputeerde Wilfried Nielen windt er dan ook geen doekjes om. "Ik ben ernstig teleurgesteld. Men verlangt van ons dat wij grote stappen zetten en dan is er in fase 1 een schamele 4 miljoen euro gereserveerd. Dat doet geen recht aan hetgeen wij hier willen realiseren." Toch blijft Nielen gemotiveerd. "Absoluut, want hoewel niet alles kan moeten we wel aan de bak. En er zijn ontzettend veel betrokkenen die daar ook op rekenen. Dus dat gaan we doen met een Zeeuwse benadering waarin we met elkaar aan de slag gaan en ook in gesprek blijven. Weg van de polarisatie en doen wat nodig is."
Wat er wel kan
En dat kan. Want naast de maatregelen die straks door het Rijk worden aangewezen en het geld dat daarvoor beschikbaar komt gebeurt er meer. Zo krijgt Provincie Zeeland in fase 2 voor het Programma Natuur, dat onderdeel is van het concept gebiedsprogramma, 47 miljoen euro. Die is bedoeld voor maatregelen in, hoofdzakelijk, de Zeeuwse Natura 2000 gebieden. Ook daarmee dragen we bij aan halen van de gestelde natuurdoelen.
Zeeuws Gebiedsprogramma
Eerder heeft minister Christianne van der Wal (LNV) aangegeven dat Provincies de volgende versie van het gebiedsprogramma voor 30 september 2024 moeten indienen. Gedeputeerde Staten van Zeeland heeft echter besloten te streven naar een volgende versie van het gebiedsprogramma eind dit jaar. Op die manier kan het proces zorgvuldig worden doorlopen.