U gaat naar de dierentuin. Een chimpansee in een kooi krijgt een kop koffie met suiker en een roze koek. In de middag op de terugweg naar de uitgang zie je dat de aap met een colaatje wat kaaszoutjes zit te eten. Goede kans dat u zich – volledig terecht – afvraagt of dat wel goed is voor deze aap? Maar waar de oppassers er doorgaans streng op toezien dat de apen geen ongezonde voeding binnen krijgen, wordt u ondertussen als ongekooide mens verleid in diezelfde dierentuin met allerhande bewerkte suikerrijke voeding. Hoe raar is dit eigenlijk wetend dat onze spijsvertering weinig verschilt van deze apen? Ondertussen is er een tsunami aan het ontstaan van mensen die kampen met ernstig overgewicht en de vele hieraan verbonden chronische en soms levensbedreigende ziekten.
Nog eentje. U bezoekt het ziekenhuis bij een goede vriend die net de diagnose Parkinson heeft gekregen en neemt een bloemetje mee. Dat de patiënt er beter niet aan kan ruiken, dat het beter niet bij het groenafval kan als het is uitgebloeid - immers, nergens wordt er zoveel landbouwgif gebruikt als in de sierteelt- en dat er ook nog eens flink wat extra broeikasgassen zijn verbruikt om deze bloemen te laten groeien, weet u niet of vertelt u er maar liever niet bij. En ook niet dat juist in de directe omgeving van bollen- en bloementeelt waar driftig wordt gespoten, meer Parkinson voorkomt.
De berichten gaan maar door. Chemiegebruik bij kappers zorgt voor meer kanker (zowel bij kappers als klanten). In de haren van boeren en plattelanders zitten veel meer residuen van landbouwgif dan van stadsbewoners.
Wanneer worden we wakker en zeggen we dat het genoeg is? Dat het aanbod van bewerkte suikerrijke troep eindelijk aan banden wordt gelegd, dat we niet duurzaam gekweekte bloemen en bollen niet meer gaan kopen. Dat er een verbod komt op het gebruik van landbouwgif omdat het ons direct en indirect naar de afgrond leidt. We kunnen immers niet gezond zijn in een giftig systeem. Waar het bodemleven wordt aangetast, waar insecten, vogels en vlinders sterven, is ook de mens uiteindelijk gedoemd.
We kunnen een andere afslag nemen. Er kan zonder landbouwgif worden geteeld. - En dat moet overal gebeuren, dus niet alleen rond Natura 2000 gebieden! - Er bestaan biologische en biodynamische bloemen. Je kunt gezond en onbespoten voedsel kopen. Er bestaan zelfs kappers die alleen nog met natuurlijke middelen werken. Je kunt stemmen op politieke partijen die vervuiling willen belasten zodat duurzaam geteelde producten aantrekkelijker worden. Praat er over. Wijs elkaar de weg. Als we ons losrukken uit onze ziekmakende systemen is er nog altijd een heel klein geitenpaadje naar een leefbare planeet.
Bert van Ruitenbeek, directeur Stichting Demeter
Demeter is het kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding
(Deze column verschijnt ook in de Krant van de Aarde)