Tholen - De afzet gaat het grootste probleem worden voor het komende biologische hardfruitseizoen. "Wij verkopen ons fruit voornamelijk via de Belgische Fruitveiling en zien bijvoorbeeld op het gebied van appels al bijna 60 procent minder afzet vergeleken met voorgaande jaren", vertelt Gerard Kenens, die samen met zijn oom Yvan Verhemeldonck en diens vrouw biologisch teeltbedrijf Verken Bio Deli-Vers runt. "Bij bio-peren valt het vooralsnog mee. De verkoop ligt dit seizoen lager dan vorig jaar. Dit was dan ook een uitzonderlijk jaar, omdat er zeer weinig peren in het buitenland waren. Hierdoor zijn vroeg in het seizoen veel peren naar Frankrijk en Italië gegaan. Vergeleken met de jaren voordien is het quotum wel gelijkwaardig."
Natyra
De dalende vraag lijkt een tendens, die de gepassioneerde teler, langzaamaan ziet groeien. "We zien dat het aanbod biologisch te groot wordt, wat door Europa ook wordt gestimuleerd, maar de vraag kan dit vooralsnog helemaal niet bijbenen. Zeker nu de oorlog en hoge inflatie parten spelen, grijpen minder mensen naar biologisch. Desondanks wordt de concurrentie groter en groter, want er komt ook steeds meer uit onder andere Polen en Italië. In het buitenland wordt veel gesubsidieerd, waardoor de omschakeling in veel landen te rap is gegaan, maar de afzetmarkt wordt krapper. Het kan funest worden voor biologisch." Het resulteert, ondanks een mooie oogst voor komend seizoen, in de nodige zorgen.
Want een mooie oogst is het zeker, zo verzekert Gerard. "We zijn nog bezig met de laatste Jonagored appelen, maar daarna is alles binnen. Veel zon heeft enerzijds voor een goede kwaliteit en hoge brix-waarde gezorgd. Anderzijds is er ongeveer 10 à 15 procent zonnebrand-schade aan de appelen, die niet onder hagelnetten groeiden. Dat is echter nog acceptabel. We zijn
langzaamaan volledig 
naar hagelnetten aan het overschakelen en zien dat onder deze delen veel minder zonnebrand is ontstaan. Vooral de Natyra's zien er echt mooi uit; de maat is goed en we hebben dit jaar tussen de 30 en 40 ton kunnen plukken, wat voor dit ras uitstekend is."
Foto rechts: Zonnebrandschade bij de appels
Passie voor biologisch
Verken Bio Deli-Vers teelt op ongeveer 21 hectare haar biologische appels en peren. "Dit bestaat voor zo'n 9 hectare uit appels, waarvan 3 aan Natyra besteed is en verder ook Santana, Jonagold en Jonagored wordt geteeld." Daarnaast heeft het bedrijf ook nog 12 hectare peren, bestaande uit de rassen Qtee en Conference. "Wel is er een verschil in delen waar wel of geen water beschikbaar was. Voor de Qtee en Natyra hebben we overal water beschikbaar, maar voor de Conference op sommige plekken niet en je ziet ook dat het fruit hier direct een stuk kleiner is."
Zoals geschreven, runt Gerard (25) het bedrijf samen met zijn oom Yvan en diens vrouw in het Belgische Loksbergen. "Mijn grootvader, de vader van Yvan, zat in de groenten en fruit. Yvan besloot vervolgens in 1990 het bedrijf, met toen nog gangbare teelt, over te nemen. In 2010 is daarna de overstap gemaakt naar een volledig biologische teelt."
Het is een passie, die al vroeg op Gerard over is geslagen. "Ik besloot mijn bachelor in Agro- en biotechnologie te halen, waarna ik 3 jaar op het bedrijf ben gaan werken en op den duur de opvolging volledig op mij zal gaan nemen." De zorgen in de biologische sector hebben er bij Gerard dan ook niet voor gezorgd dat hij nadenkt over een uiteindelijke overstap op conventioneel. "Ik zou eerder stoppen dan overstappen, want het gangbare zou mij niet goed passen. Biologisch is, net als bij menig bio-teler, echt een passie. Bovendien is het ook een hele andere manier van werken en denken. Het is nooit een financiële motivatie geweest om biologisch te gaan telen."
Energiekosten vallen zo'n 6 keer hoger uit
En dus kijkt de jonge teler toch vol goede moed naar het komende seizoen. "We leveren jaarrond fruit. Zo bewaren we zelf 600 ton en de overige 10 procent wordt bewaard op de BFV. Vervolgens wordt bij de appels in het eerste deel van het seizoen de Jonagold verkocht, waarna we richting de tweede helft de Natyra op de markt brengen. Dat is een ras wat heel goed bewaard kan worden, en bovendien daalt de verkoop van de Jonagold te snel als de Natyra op de markt komt, omdat men hier toch sneller voor lijkt te kiezen. Persoonlijk snap ik dit ook wel, want de smaak van de Natyra is ongeëvenaard. Zo verdelen we het gedurende het seizoen."
Een groot deel direct op de markt brengen, vanwege de hoge bewaarkosten, kan, volgens Gerard, in het biologische fruit sowieso niet. "Bij de gangbare teelt kan men op de klok verkopen en vervolgens maar zien wat er gebeurt. Wij werken echter op aanvraag van de klant. De BFV krijgt een order binnen, waarna wij leveren. Overigens is deze bewaring op het moment zeker geen pretje. We hebben geen zonnepanelen, waardoor onze energiekosten dit jaar naar alle waarschijnlijkheid zo'n 6 keer hoger uit zullen vallen (4.000 naar 25.000). Bovendien zijn de prijzen wat lager, wat de opgelopen kosten al helemaal niet compenseert. We houden echter goede moed. Het is een uitdaging, maar we hebben echt prachtig fruit dit seizoen, wat voor zichzelf zal spreken."
Biodiversiteit en goede bodem belangrijk voor kwaliteit
Naast de teelt is ook de biodiversiteit van groot belang voor het Loksbergse teeltbedrijf. "We hebben dan ook 3 jaar geleden gekozen om bloemen in te zaaien in de grasstrook (rijpad) tussen de bomen. Zo zaaien we elk jaar 1 rij van in totaal 3 in. Het jaar erna volgt de volgende rij en het jaar nadien weer de laatste, zodat al de rijen ingezaaid zijn na 3 jaar. Op deze manier creëren we meer diversiteit in bloemen. We hebben een speciale maaier, die de bloemenstrook tussen de banden niet maait."
"We doen dit om nectar te voorzien voor de nuttige insecten, zoals sluipwespen, zweefvliegen, etc. Gedurende het jaar zie je een enorme activiteit op de bloemen en in de bomen van deze nuttige insecten", vervolgt de teler. "Tussen de appels kunnen ze bijvoorbeeld de wollige bloedluis helpen bestrijden en in de peren de perenbladvlo parasiteren. We streven naar een goede kwaliteit van het fruit. Hiervoor is volgens ons de biodiversiteit alsook een goede bodem en bodemleven belangrijk."
Dit is ook de reden dat Verken Bio Deli-Vers verder geïnvesteerd heeft in een bladblazer. "Op de Natyra werkt deze machine fantastisch. We kunnen hem in 1 keer plukken en de kleur is zeer goed. Aangezien de Natyra beurtjaargevoelig is, kwam Yvan dit voorjaar op de het idee om met de bladblazer bloemen weg te blazen in de volle bloei. Dit is in samenwerking gegaan met PCfruit en getest op ons bedrijf, omdat dit nog nooit eerder was gedaan. Het is nog zoeken naar de juiste instellingen, maar je kan zien dat het positief werkt. Zo kan de bladblazer een dubbele functie bieden", besluit Gerard.
Voor meer informatie:
Gerard Kenens
VerKen Bio Deli-Vers
Zilveren-Helmenstraat 74
3545 Loksbergen
+32 495545730 (Yvan Verhemeldonck)
+32 474199809 (Gerard Kenens)