Bij de overstap van conventionele naar biologische landbouw is de vestigingsplaats van een bedrijf belangrijk. Daarbij zijn niet de landbouwstructuren of het microklimaat doorslaggevend, maar of de buurman bioteler is of niet.
Bio Suisse besloot in 2017 dat in het kader van de strategie 'Avanti 2025' tot 2025 een kwart van de Zwitserse landbouwbedrijven biologisch moet telen. In 2018 bedroeg het aandeel van de biobedrijven aan de totale landbouw 14,3%, actuelere cijfers zijn nog niet bekend. Over heel Zwitserland verdeeld is de dichtheid van de biobedrijven zeer heterogeen. Bio-hotspots zijn bergregio's (Graubünden, Tessin, Jura), terwijl in het centrale laagland van West-Zwitserland slechts enkele bio-bedrijven te vinden zijn. Deze verdeling is sinds 1999 nauwelijks veranderd.
De buur: inspiratie en informatiebron
Zijn gebieden met een lagere dichtheid aan biobedrijven "van nature" minder geschikt voor de biologische landbouw? Of is de lagere dichtheid aan biobedrijven zelf de reden voor de beperkte uitbreiding van de biologische landbouw? De jonge agrarisch wetenschapper Marc Chautems wilde in het kader van zijn masteronderzoek achterhalen of de vestigingsplaats of de buurman een grotere invloed heeft op het besluit om over te stappen. "Wanneer twee landbouwbedrijven dezelfde vestigingsplaatsfactoren hebben, dan stapt een teler waarvan 5 op de 20 buren bioteler zijn, 1,7 keer eerder over op biologische landbouw, dan een teler die geen biologische telers als buren heeft", zegt Marc. Deze invloed van de buren is tussen 1999 en 2017 interessant genoeg niet toe- of afgenomen, terwijl de invloed van vestigingsplaatsfactoren is afgenomen.
Technische haalbaarheid is belangrijk
Robert Home van het departement sociale economie aan het onderzoeksinstituut voor biologische landbouw (FiBL) heeft ook samen met een team onderzoek gedaan naar de vraag welke factoren Zwitserse telers beïnvloeden bij de overstap op biologische landbouw. "Wij hebben ook gezien dat buren een grote invloed op de beslissing van een teler kunnen hebben", bevestigt Robert Home de resultaten van Marc. Voorbeelden in de omgeving die laten zien dat biologische landbouw bij een productief bedrijf functioneert, kunnen aansporen tot navolging. "Wanneer een teler ervan overtuigd is dat technische problemen voldoende zijn opgelost, stapt hij eerder over op biologische landbouw", zo verklaart Robert deze belangrijke overstapreden. Daarbij toonde hij zich verbaasd over het feit hoe weinig telers bij hun beslissing gebruik maken van de hulp van adviesinstanties: "De teler vraagt over het algemeen pas om advies nadat hij voor zichzelf al de beslissing om over te stappen heeft genomen. Hij wil dan weten hoe hij de overstap moet volbrengen."
Gesprek met biologische buren bevorderen
Het onderzoeksteam rondom Robert Home stelde voor dat strategieën ter bevordering van de overstap op biologische landbouw op twee hoofdzuilen zouden moeten baseren: aan de ene kant moet er geïnvesteerd worden in een netwerk van verzorgings- en leveringspunten in gebieden met een geringe dichtheid aan bio-bedrijven. Aan de andere kant moeten informatiebijeenkomsten de dialoog tussen conventionele en biologische telers bevorderen, om het gevoel "wij tegen hen" tegen te gaan. "Vaak denken conventionele telers dat de biologische landbouw niet productiegeoriënteerd is." Een gesprek met een biologische buur zou deze verkeerde informatie uit de weg kunnen ruimen.
Bron: BauernZeitung