BioForum juicht de klimaattop in Vlaanderen toe, want het klimaatprobleem is urgent en de landbouw gaat daar niet in vrijuit. Een tijd geleden verscheen op Vilt.be een artikel over hoe welke klimaatmaatregelen er in de veehouderij nodig zijn. Alleen: in de hele discussie over methaan wordt het veeteeltsysteem waarin runderen worden gehouden op een erg onwetenschappelijk manier genegeerd.
De koe op de Argentijnse pampa, de Ankole in Rwanda, de Simmenthaler op een Alpenwei: allemaal worden ze over dezelfde kam geschoren als als runderen die permanent op stal worden gehouden. Op geen enkele manier wordt de uitstoot van koeien in hun eigen context bekeken, en dat terwijl het landbouwsysteem waarin een koe produceert juist van cruciaal belang is.
Tot voor de intensivering van de veeteelt, was de uitstoot van methaangas door herkauwers geen probleem. Een duurzaam veeteeltsysteem veroorzaakt immers geen netto-uitstoot van broeikasgassen. De toename van het broeikasgas methaan in onze atmosfeer is, net als bij koolstofdioxide, een gevolg van een verstoring van een natuurlijk evenwicht door de overgang van een grondgebonden naar een steeds minder grondgebonden rundveehouderij. De methaanuitstoot van runderen die permanent op stal staan, zorgt voor een netto-toename van broeikasgassen in de atmosfeer. Runderen met buitenloop die op een grondgebonden boerderij worden gehouden zorgen niet voor deze netto-toename van broeikasgassen.
Duurzame veeteelt
Maar wat is een duurzaam veeteeltsysteem? Twee principes spelen hier een essentiële rol: grondgebondenheid - maar zoveel dieren per hectare houden als die hectare aan kan - en grazen.Die principes maken een wereld van verschil. Door de veestapel grondgebonden te houden, blijft ook de mestproductie beperkt. De mest voedt de bodem in plaats van hem te belasten en veroorzaakt geen broeikasgassen door lokale overproductie.
En wat grazers betreft: het grasland waarop de dieren grazen, doet dienst als opslagplaats voor koolstof. Onder het gras wordt het bodemleven gevoed door de aanvoer van mest. Dat betekent extra koolstofopslag in de bodem. Bovendien zorgt het bodemleven voor meer humus in de bodem, waardoor het gras makkelijker groeit, CO2 uit de lucht vangt en koolstof vastzet in plantaardig materiaal. Door hun manier van grazen bevorderen runderen dat proces: ze snoeien de planten. Dat snoeien stimuleert opnieuw de groei van de plant en brengt het zonlicht tot aan de kleinere plantjes. Meer groei, meer koolstof in de plant, minder CO2 in de lucht.
Een duurzaam veeteeltsysteem bereik je dus niet met dure stallen, maar met een grondgebonden landbouw.
Deze manier van werken levert nog meer voordelen op: minder bodemerosie, meer biodiversiteit, een hoger waterbergend vermogen, een betere droogteresistentie, een betere vetzuursamenstelling van de melk…
Een duurzaam veeteeltsysteem bereik je dus niet met dure stallen, maar met een grongebonden landbouw. Ook het gebruik van fossiele brandstoffen voor de aanmaak van kunstmest mag eens kritisch bekeken worden. En de uitstoot van broeikasgassen door transport van voer, dieren, vlees…Zo kunnen we nog een tijdje doorgaan.
Minder vlees en melk, maar van betere kwaliteit van dichtbij tegen een eerlijke prijs. Dat is de piste die we moeten bewandelen. Dat levert winst voor milieu, dier, boer, maatschappij en consument.
Bron: BioForum Vlaanderen