Poolse 'bio'-telers fraudeerden voor subsidie

Poolse telers zouden fruitbomen hebben aangeplant om toegang te krijgen tot Europese subsidies voor biologische boomgaarden, maar volgens een rapport van de Supreme Audit Office (NIK, naar de Poolse naam van de organisatie Najwyższa Izba Kontroli) is er in deze fruitboomgaarden nooit een product geoogst.

Rond de 14.500 Poolse telers zouden in de afgelopen tien jaar geprofiteerd hebben van subsidies voor biologische fruitteelt. Het rapport van NIK beschrijft dat het areaal in deze periode verachtvoudigde, maar dat de opbrengst daalde van 15 ton per hectare naar 1 ton per hectare.

Poolse bio-telers zouden gefraudeerd hebben om subsidies uit Brussel op te strijken.

"Hoewel in de afgelopen tien jaar meer dan 708 miljoen zloty (176 miljoen euro) aan subsidies is uitgekeerd voor biologische fruitteelt, is de productie niet gestegen. Telers plantten bomen om de Europese subsidie, niet de oogst van het fruit", schrijft de NIK in haar rapport. Oorzaak is dat er geen verplichtingen voor de oogst verbonden waren aan de subsidies. Sinds 2014 is dit verandert en worden subsidies toegekend op basis van productie.

Van de twintig teeltbedrijven die subsidie ontvingen en onderzocht werden door NIK, hebben negen telers nooit een kilo fruit geoogst. Toen de subsidiestroom opdroogde stopten 13 van de 20 telers met de biologische teelt. Daarnaast concludeert NIK dat de boomgaarden slecht onderhouden, op slechte ondergrond geplant en in regio's met veel wild te vinden waren.

Volgens de Poolse minister van Landbouw Marek Sawicki kan het in sommige gevallen vier tot vijf jaar duren voordat er volumes geoogst kunnen worden, daardoor zijn de cijfers misleidend. "Het idee achter biologisch telen is dat we niet kijken naar de productievolumes, maar naar de kwaliteit. Het milieuaspect is ook belangrijk", aldus het ministerie. "De uitbetaling van de subsidies vallen onder EU-regels en EU-audit instituties hebben geen enkele aanleiding gehad dat er problemen zouden zijn met de uitbetalingen."