Tholen - Op vrijdag 10 oktober werden bezoekers van de biologische markt in Den Bosch getrakteerd op een verrassende lunch: een vers bereide biologische tosti. In totaal zijn er meer dan 1.000 tosti's uitgedeeld. De actie was onderdeel van een samenwerking tussen Brabant Partners, Brabants Streekgoed, het Koning Willem I College en de Kwartiermakers Noord-Brabant. Deze kwartiermakers zoeken actief naar initiatieven die helpen om biologisch voedsel dichter bij mensen te brengen — in de stad, de buurt en de regio.
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nlMike van het Koning Willem I College met Michaël Wilde, kwartiermaker regio Zuid-Holland en Brabant.
Een belangrijk speerpunt is meer lokaal en biologisch geproduceerd voedsel in de horeca. "We zijn op zoek gegaan naar een horecaconcept dat door heel Nederland toepasbaar is, dat elke ondernemer kan maken en dat breed gedragen wordt door het publiek. De tosti is daar een prachtig voorbeeld van. Niemand kijkt negatief naar een tosti; iedereen kan het maken en de ingrediënten zijn vaak lokaal en biologisch verkrijgbaar," vertelt Michaël Wilde, een van de kwartiermakers.
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nl
Studenten de boer op
Voor het tosti-initiatief trokken studenten van de Horeca-opleiding van het Koning Willem I College de regio in. Ze bezochten boeren en lokale leveranciers om te ontdekken wat het seizoen hen te bieden had. Met die producten ontwikkelden ze drie varianten:
- Herfsttosti met herfstkaas, geroosterde pompoen, spekjes, beukenzwam, walnoten en paprikajam
- Crostini met blauwe schimmelkaas, rauwe ham en mangochutney
- Crostini met brie, rode biet en peren
De studenten van Koning Willem 1 college: Pim, Mike, Stijn, Deny, Nika bereidden de tosti's in een foodtruck en deelden deze uit op de biologische markt. "Ze hebben het gesprek over biologisch uit de regio goed weten te voeren met de Bosschenaren."
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nl
De ingrediënten kwamen stuk voor stuk uit de regio. Het brood werd geleverd door Bakkerij van der Westen, de rauwe ham en spekjes door Biologische Slagerij Chris Dammers, en de kaas door Bastiaansen Kaas. Michaël: "Als je aan een tosti denkt, dan denk je aan kaas. En als je aan biologische kaas denkt, dan denk je aan Bastiaansen Kaas."
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nl
Katja van Bastiaansen Kaas
Katja van Bastiaansen Kaas vertelt hoe het publiek van de biologische markt in de loop der jaren is veranderd. "Waar mensen onze biologische kaas in het begin maar raar vonden en vroegen of we geen 'gewone' kaas verkochten, hebben we nu een trouwe klantenkring die van generatie op generatie bij ons aan de kraam komt."
Verbinding tussen boer en bord
Volgens Michaël is die verbinding tussen producent en consument essentieel. "Veel mensen weten niet waar hun voedsel vandaan komt, hoe het gemaakt wordt en welke impact dat heeft op smaak, kwaliteit, dierenwelzijn en de omgeving."
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nl
Boddo erammelsberg van 't Aailand was aanwezig met biologische groenten en fruit
Ook binnen de sector brengt biologisch werken verandering teweeg. "Boeren die omschakelen vertellen vaak dat ze collega's voorheen als concurrenten zagen. Nu werken ze samen aan iets groters dan hun eigen bedrijf: het veranderen van de voedselketen. Dat zorgt voor saamhorigheid en bereidheid tot samenwerking."
Samenwerken in de keten
Dat samenwerking cruciaal is, bevestigt ook Bart van Tuinderij De Es in Haaren. Hij staat sinds 2012 op de biologische markt en werkt nauw samen met collega-telers. "We kopen producten bij elkaar in. Op die manier zorgen we er allemaal voor dat we met een goed gevulde kraam staan en dat mensen kunnen kiezen voor biologisch. Daarnaast neem ik bijvoorbeeld de biologische eieren van Boerderij De Schoffel uit Boxtel mee om aan te bieden in onze winkel."
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nl
Links Bart Pijnenburg van Tuinderij De Es en rechts Mariska van Es van Biologische Boerderij De Schoffel.
Samenwerking strekt zich ook uit buiten de sector. "Gangbare bedrijven kunnen leren van bio, en andersom. Een varkenshouder die zijn dieren buiten laat scharrelen, maar niet biologisch gecertificeerd is, draagt óók bij aan een ander voedselsysteem. Zulke initiatieven moeten we omarmen," zegt Michaël. Brabants Streekgoed is daarvan een goed voorbeeld: deels biologisch, deels gangbaar, maar altijd lokaal.
Smaak als overtuigingskracht
Eli van Brabants Streekgoed liet bezoekers blind proeven van twee soorten tomaten: gangbaar en van ver, tegenover biologisch en lokaal Lokale, biologische cherrytomaten van Henriëtte van den Hoek (Natuurlijk Tomaat). Het verschil was onmiskenbaar, 336 mensen proefden het verschil. Vers, vol van smaak, sappig en zoet.
© Brabants Streekgoed
Eén iemand had een andere smaak. "We willen mensen bewust maken dat smaakverschil te maken heeft met herkomst en teeltwijze. Versheid, rijpheid op het moment van plukken en ras spelen allemaal een rol", legt Thijs van Brabants Streekgoed vervolgens uit.
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nlThijs en Eli van Brabants Streekgoed
De positieve reacties op de biologische tosti's bevestigen dat. "Mensen zijn enthousiast en willen weten waarom we dit doen. Dat is hoopvol. Het initiatief laat zien dat meer biologisch in de horeca brengen niet ingewikkeld hoeft te zijn. Soms zit de kracht juist in iets eenvoudigs," aldus Michaël.
Uitdagingen
Toch zijn er ook zorgen. "Er zijn nog maar weinig biologische slagerijen in Nederland. Boeren stappen over op biologisch vanwege dierenwelzijn, consumenten kiezen er ook om die reden voor —, maar dieren moeten soms uren vervoerd worden, omdat er geen biologische slager in de buurt is. Dat is bizar," zegt Michaël.
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nl
Chris van Biologische slagerij Chris Dammers
Chris Dammers herkent dit probleem. In zijn regio stopte onlangs een biologische slagerij. Chris richtte zich vooral op markten en nu ook op ophaalmomenten om biologisch vlees beschikbaar te houden voor consumenten.
Daarnaast vraagt opvolging in de landbouw de nodige aandacht. "De gemiddelde boer is nu 57 jaar. Er moet perspectief komen voor jonge boeren en zij-instromers om de voedselproductie over te nemen — en dan het liefst op een duurzame manier, zoals biologisch of met agroforestry," benadrukt Michaël.
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nl
Kennis en keuzes
Veel biologische ondernemers merken dat consumenten wel zeggen dierenwelzijn en natuur belangrijk te vinden, maar in de winkel niet altijd voor biologisch kiezen. "Dat komt deels door een gebrek aan kennis," zegt Michaël. "Uit onderzoek van Bionext blijkt dat wanneer mensen begrijpen wat biologisch inhoudt, de bereidheid om het te kopen met 40% stijgt."
Dat vraagt soms om andere keuzes. "Mensen kunnen bio te duur vinden, maar wel drie of vier keer per jaar met het vliegtuig op vakantie gaan. Als je het echt belangrijk vindt waar je eten vandaan komt, moet je andere keuzes maken. Zo laat je als consument je stem horen en draag je bij aan de groei van biologisch."
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nl
Anne en Tessa van Potjes & Deksels zijn sinds een maand officieel biologisch gecertificeerd.
Brabant als voorbeeld
Michaël benadrukt dat beleidsmatige steun cruciaal is voor groei. "Nog voordat Nederland nationale doelen had voor biologisch, had Brabant die al. Dat maakt het extra mooi dat we juist hier de biologische tosti konden uitdelen."
De tosti bleek op de markt niet alleen een publiekslieveling, maar ook een krachtig symbool voor samenwerking, bewustwording en de praktische toepasbaarheid van biologisch voedsel in de horeca.
© Anouk van Akkeren-Graumans | BioJournaal.nl
Rick Voorneveld van biologischekaas.nl is ook wekelijks aanwezig op de biologische markt in Den Bosch.
Voor meer informatie:
Michaël Wilde
The Organic Embassy
Irispark 92
2651 PT Berkel en Rodenrijs
[email protected]
www.organicembassy.nl
