Tholen – Horizon Natuurvoeding importeert al decennia lang biologisch sesamzaad. Samen met oprichter Gaston Smit bezochten Pieter Schat en Frank de Bruijn van de afdeling kwaliteit deze maand de leveranciers in Bolivia. Het was ook meteen de laatste officiële handelsreis voor Gaston, die vorig jaar het stokje over heeft gedragen aan Koen Bouwman. De inheemse oorspronkelijke bevolking liet tijdens het bezoek aan de afgelegen velden in de jungle zien hoe arbeidsintensief deze teelt (en oogst) is.
Frank, Pieter en Gaston in een wit sesamveld met boer Landelino Porí.
Frank vertelt dat ze terug kunnen kijken op een avontuurlijke en bijzondere reis. "Het is een land met prachtige natuur. En bij Santa Cruz zagen we ook de keerzijde: daar zie je hoe de natuur in hoog tempo vernietigd wordt voor de sojateelt. De boeren waar wij naartoe gingen zitten in de jungle waar ze al eeuwenlang zitten. We reden een dag lang over onverharde wegen en dan kom je in een volledig andere wereld terecht."
Veld met wit sesam.
Tweede bezoek ooit
Frank werkt al 31 jaar voor Horizon en kent Gaston dus erg goed. Hij is vaker met hem op reis geweest. "Gaston kwam heel ontspannen over. Hij kon het voor mijn gevoel wel loslaten. Het bijzondere van alles is eigenlijk dat het voor hem de eerste keer was dat hij een sesamveld heeft gezien. Zo’n tropisch gewas zie je niet zo snel van dichtbij. Ik heb ongeveer 13 jaar geleden als enige voor Horizon een keer de sesamleveranciers bezocht. Twee van de nu bezochte leveranciers kende ik dus al."
Veld met wit sesam in bloei.
Nu was de reis nog een stuk avontuurlijker, geeft hij aan. "We zijn ook doorgereisd naar zo’n 500 kilometer verderop waar de inheemse bevolking sesam leert te verbouwen. Het zijn kleine boeren die veel meer gewend zijn om te verzamelen en te jagen en voor eigen behoefte te telen. Ze leren hen nu dat ze door sesamzaad te gaan telen extra inkomsten kunnen genereren. De teelt is arbeidsintensief. Het sesamzaad dat wij gebruiken voor onze tahin kan niet machinaal geoogst worden. Het gaat om een grote plant die je uit moet schudden. Met kapmessen kappen ze de planten, die zetten ze in schoven en na 10 tot 12 dagen kunnen de zaadjes worden geoogst."
Links een witte sesambloem. Rechts de oogst van een familie en opgeschoond sesamzaad.
"Ik kijk nu volledig anders tegen een zak sesamzaad aan"
Ook Pieter kijkt met een goed gevoel terug op de reis. "Het was schitterend. We hebben drie verschillende leveranciers bezocht. Met een van hen werken we zo'n vier jaar samen, met de andere twee meer dan 20 jaar. Ik kijk nu volledig anders tegen een zak met sesamzaad aan. En dan heb ik het niet eens over het verwerkingsproces. De hele reis over een gedeeltelijk onverharde weg naar de inheemse bevolking maakte het echt zeer uniek. Daar komt bijna nooit iemand."
Hij vertelt dat tientallen kleine families daar sesamzaad telen en oogsten. Dit gebeurt allemaal met de hand. "k dacht toen ik het allemaal zag: hoe krijg je zo’n zak vol? De schoven staan in het veld te drogen en met de hand wordt er vervolgens geoogst. Wij importeren containers met 1000 zakken van 25 kilo. Daar zit dus gigantisch veel werk achter. En voor die mensen biedt het iets extra’s. Ze leven hun eigen leven, maar dankzij de sesamzaadoogst kunnen ze bijvoorbeeld een brommer kopen. Wij gaan in Nederland met het sesamzaad aan de slag en maken hier tahin van. Ik durf wel te stellen dat wij de lekkerste tahin maken die ik ooit geproefd heb. Sesam zie ik als het hart van Horizon. Daar zijn we heel goed in."
Zwart sesamzaad.
Warm en gastvrij
Pieter omschrijft de Bolivianen als een warm en zeer gastvrij volk. "De mensen daar gaan heel respectvol met elkaar om. Ook in het verkeer. Het is een chaos, maar er gaat weinig mis. Je hoort een hoop getoeter, maar het is een soort gemeengoed. Bolivia is een zeer rijk land qua grondstoffen en producten die verbouwd worden. Het is er broeierig warm en daardoor heel groen."
Een reis als dit zet alles voor hem ook zeker in perspectief: "Wat zijn wij doorgeslagen in onze hang naar meer. We worden hier echt geleefd." Ook het reisgezelschap voegde voor Pieter veel toe. "Het was erg leuk om een week lang met de oprichter op te trekken. Daar leer je heel veel van."
Voor meer informatie:
Horizon Natuurvoeding
Lage Dijk-Noord 20A
3401 VA IJsselstein
030 6887730
[email protected]
www.horizonnatuurvoeding.nl