Biodynamische landbouw is een links waanidee, schreef Jaap Majoor een week geleden: de boeren zullen failliet raken en het voedsel tien keer duurder. Onzin, stelt de familie van Tilburg van melkveebedrijf WaddenMax in Hornhuizen: "Het kan wél." Lees hier het opiniestuk:
In zijn opiniestuk 'Anti-boerenbeleid van links werkt averechts' (DvhN, 03-04) schetst auteur Jaap Majoor bepaald geen florissant beeld van de biologisch-dynamische landbouw.
Op die manier boeren is volgens hem puur idealistisch en totaal niet reëel: niet rendabel en bovendien te duur voor de consument. In dat beeld herkennen wij ons helemaal niet.
Wij hebben al zeventien jaar een biologisch-dynamische melkveehouderij. Onze negentig koeien met hoorns en zestig stuks jongvee lopen op 88 hectare weide en akkerland, en 40 hectare buitendijkse kwelder.
We produceren jaarlijks ongeveer 700.000 liter melk. Een deel daarvan gaat naar de melkfabriek en van de rest maken we zelf onder andere yoghurt, kwark en kaas.
De koeien liepen vorig jaar 230 dagen buiten. Vergeleken met sommige andere bedrijven geven onze koeien minder melk – 7.500 liter per jaar, waar ongeveer 10.000 liter per koe per jaar gangbaar is. Onze koeien bedrijven op die manier geen topsport, en worden daardoor ouder.
Op onze akkers verbouwen we veldbonen, graan en mais ter aanvulling op het grasrantsoen. Zo zijn we bijna zelfvoorzienend.
In de winter lopen de koeien in een ouderwetse potstal – in een verdiepte stal strooien we elke dag een verse laag stro, waardoor tijdens een winterseizoen langzaam een dikke laag mest en stro ontstaat. Deze potstalmest gebruiken we vervolgens op ons eigen land. Zo sluiten we de kringloop en ontstaat op het land een goede humuslaag.
In de zomer hoor je de veldleeuwerik volop zingen. De grauwe kiekendief nestelt in onze velden en twee jaar geleden troffen we onder andere ook de roodstaarttapuit. Rond onze weides gonst het van de insecten en vlinders. De biodiversiteit lijkt eerder toe dan af te nemen.
En juist uit deze vorm van boeren halen wij een goed inkomen. Wij zijn ervan overtuigd dat een modern, gezond melkveebedrijf prima hand in hand kan gaan met boerennatuur. Als iedereen zo zou boeren, dan zou het stikstofprobleem niet zo groot zijn.
Deze manier van boeren komt niet voort uit een bepaalde politieke voorkeur, het is geen links idealisme. Het heeft louter te maken met de toekomst van ons en onze kinderen. En wij zien niet de enige die daar de prioriteit leggen. Om ons heen zien we dat steeds meer jonge boeren kiezen voor deze manier van werken.
Volgens het CBS gaf de gemiddelde Nederlander in 1969 bijna 25 procent van zijn inkomen uit aan voedsel. In 2006 is dit afgenomen tot net iets meer dan 10 procent en inmiddels loopt het weer een beetje op.
Voedsel is in de afgelopen decennia goedkoper geworden en dit gaat, deels, ten koste van het milieu. De vraag is dus niet of onze melk te duur is, maar of de gangbare melk in de supermarkt niet te goedkoop is. Onze melk – verpakt in glazen flessen die opnieuw gebruikt kunnen worden – kost 1,75 euro exclusief 45 cent statiegeld. Dat is anderhalf keer zoveel als supermarktmelk, maar die prijs is wel natuurinclusief.
In het afgelopen coronajaar hebben we geleerd hoe kwetsbaar we zijn, hoeveel invloed ons gedrag heeft en hoe afhankelijk we als maatschappij zijn geworden van dingen die van ver komen.
Wij geloven dat onze manier van veehouderij overal toepasbaar is. En dat op die manier zowel de boer als de natuur een eerlijk deel krijgt, en de mens voedsel dat lokaal geproduceerd is, met aandacht voor de natuur.
Zoals het vroeger was, eigenlijk. Mensen zeggen vaak: stilstand is achteruitgang. Maar een stap vooruit naar vroeger lijkt ons een goed idee.
Familie van Tilburg is eigenaar van het biologisch-dynamische melkveebedrijf WaddenMax in Hornhuizen
Voor meer informatie: info@waddenmax.nl en www.waddenmax.nl