In Zwitserland was de zomer van 2018 de op twee na warmste sinds het begin van de metingen. In juli viel er gebiedswijze slechts één vijfde van de gebruikelijke hoeveelheid regen. Deze droogte had schaarste aan diervoeder tot gevolg.
Voor bio-melkveehouders is het gebrek aan voer een groot probleem. Christian Hinder uit Bischofszell bijvoorbeeld moet twintig melkkoeien van biologisch voer voorzien. Tijdens de afgelopen winter was dat echter niet meer mogelijk: "Vanwege de grote droogte was ons biologische voer niet meer voldoende, ik moest van een buurbedrijf, dat conventioneel produceert, bijkopen." Want ook andere bio-bedrijven konden hem niet helpen.
Conventioneel voer is wettelijk toegestaan
Bio-koeien eten conventioneel voer. En dat is helemaal legaal. In de Duitse bio-verordening staat namelijk:
In het geval van verliezen bij de voedermiddelenoogst, in het bijzonder vanwege buitengewone weersomstandigheden, mag een bio-bedrijf voor een beperkte periode conventioneel voer geven, wanneer hij geloofwaardig aan kan tonen dat er onvoldoende biologisch voer beschikbaar is.
Het bedrijf van Christian Hinder heeft een dergelijke ontheffing gekregen. Al is hij er niet blij mee dat hij conventioneel voer moet geven: "Dat wil men als bio-producent gegarandeerd niet. Maar het was de laatst mogelijke maatregel om de verantwoordelijkheid te nemen die men tegenover de dieren heeft."
Christian is hiermee niet alleen. In 2017 hadden er slechts 21 bedrijven zo'n ontheffing, volgens Bio Suisse was dit aantal in 2018 explosief gestegen naar 800 bedrijven.
Bio-keurmerk ondanks normaal voer
Nog nooit hebben zoveel bio-koeien conventioneel voer gegeten. Wat daarbij nauwelijks iemand weet: hun melk wordt desondanks als bio verkocht. De producenten ontvangen per liter 24 cent meer en de melk wordt met het bio-keurmerk verkocht.
Hoeveel conventioneel voer zit er dus in bio-melk? De twee controlerende instanties 'Bio Inspecta' en 'Bio Test Agro' maken de erg algemene zin uit de bio-verordening nauwkeuriger: 'Voor een beperkte periode' wil zeggen: maximaal twintig procent van de jaarlijkse behoefte aan voeder mag bij een biologisch bedrijf conventioneel zijn.
Dus wanneer bijvoorbeeld een bio-melkveehouder met twintig koeien het maximum benut, voert hij vier koeien volledig met conventioneel voer. Consumenten van bio-melk weten daar niets van, want dit wordt niet op de verpakkingsinformatie aangegeven.
Bio Suisse ziet geen noodzaak om in te grijpen
Veel retailers vinden het niet nodig om in te grijpen, zolang de richtlijnen worden nageleefd. Coop schrijft wel dat men van Bio Suisse een oplossing verwacht voor toekomstige uitzonderingssituaties.
Voor Bio Suisse zelf is melk van bio-koeien ook bio wanneer de koeien conventioneel voer gegeten hebben: "Noch de bio-verordening, noch de Bio Suisse-richtlijnen verbieden het om melk als biologisch te verkopen na een tijdelijke, gedeeltelijke en goedgekeurde inzet van conventioneel voer." Het biologische voederaandeel in de biologische melkproductie bedroeg zelfs in het uitzonderlijk droge jaar 2018 nog steeds circa 98 procent, schrijft Bio Suisse.