Het afgelopen jaar hebben Duitse boeren de keerzijde van de wereldmarkten gezien, nu de prijzen die ze ontvangen drastisch zijn gedaald door overproductie en een lagere vraag. Een belangrijke factor was het Russische embargo op import uit de Europese Unie in augustus 2014. Een andere factor was het verlagen van het quotum voor zuivelproducten in april dit jaar die Europese boeren overlaat aan de grillen van vraag en aanbod wereldwijd.
"Het Russische embargo kost Duitse boeren ongeveer 1 miljard euro op jaarbasis. Als je daarbij de afgenomen vraag uit Azië en de toenemende productie in Nieuw-Zeeland optelt, hebben de zuivelboeren een overschotprobleem op de Europese markt", zegt Michael Lohse, een functionaris van de Duitse Landbouw vereniging.
Het nettoresultaat per reguliere boer is met 28,3% gedaald, voor zuivelboeren geldt een daling van 38%. De lage prijzen blijven voorlopig nog, zo wordt verwacht. Sommige kleine boeren zullen hun bedrijf hierdoor moeten opgeven. De prijzen in de supermarkten zijn echter nauwelijks gedaald, sterker nog, ze stegen met 2,3% tussen november 2014 en november 2015.
Wijn en biologische producten een uitzondering
Het bruto inkomen van wijnbouwers steeg met 6,1% per jaar en de biologische landbouwers verdienden zelfs 10% meer, volgens DBV statistieken. "De prijzen voor biologische producten zijn losgekoppeld van die voor conventionele producten”, zegt Lohse. “Het zijn separate markten geworden”.Biologische landbouw ontstond in Duitsland eerder dan in de meeste andere landen en beslaat meer dan een miljoen hectare landbouwgrond, 6,3% van het nationale totaal. Er zijn ongeveer 23.300 biologische bedrijven operationeel, dat is 8,5% van alle Duitse boerenbedrijven. De omzet bedroeg echter maar 4% van het totaal, zo’n 1,6 miljard euro.
Tekort aan beschikbare grond
De laatste jaren is de gemiddelde grootte van biologische boerderijen wat afgenomen ondank s een groeiende vraag naar biologische producten. Daar zij drie redenen voor, aldus Gerald Wehde, een functionaris bij Bioland, een Duitse biologische boeren vereniging."Het eerste en grootste probleem is de strijd om landbouwgrond", zegt Wehde tegen Deutsche Welle. "Biologische boeren kunnen de 350 tot 500 euro per hectare per jaar niet opbrengen, terwijl maïsboeren in sommige regio’s 800 tot 1000 euro per ha per jaar betalen. Dit komt door de overheidssubsidies voor biogas, waar maïs voor gebruikt wordt."
Prijzen en prikkels
Een tweede reden is dat boeren niet meer willen overgaan tot biologische landbouw, vanwege de prijzen. Tot 2011 kregen boeren veel geld voor hun producten, waardoor het niet loonde om de lastige en kostbare overstap naar biologische productie te maken.De derde factor is dat, hoewel de overheid destijds vond dat 20% van de landbouwgrond na 2010 voor biologische productie moest worden gebruikt, er niet genoeg stimulansen zijn gekomen voor boeren om over te gaan tot 'bio'. Wehde zegt dat er genoeg gelegenheid is om de import te vervangen door binnenlandse productie, maar dat de sleutel daartoe subsidies zijn, waardoor biologische boeren de beschikking krijgen over landbouwgrond. Het goede nieuws is, dat de laatste jaren meer boeren over willen gaan tot biologische landbouw.