Biologische geitenhouders willen graag meer mogelijkheden om de gehalten in melk te sturen, want 90% van de geitenmelk wordt omgezet in kaas en geëxporteerd. Het BioKennisbericht 'Verhogen vetgehalte geitenmelk' geeft informatie en tips om het eiwit- en vethalte van geitenmelk te sturen.
Voor 1 kilogram kaas is afhankelijk van het eiwit- en vetgehalte 7,5 tot 11 liter geitenmelk nodig. De productiepiek van geiten ligt in het zomerseizoen, precies op het moment dat de gehalten aan vet en eiwit het laagst zijn. Op biologische bedrijven liggen de melkvetgehalten gemiddeld 0,3% lager dan op gangbare bedrijven. Dit verschil is er niet bij het eiwitgehalte. Tussen biologische bedrijven kan het verschil in vetgehalte oplopen tot 1,0% en in eiwitgehalte tot 0,6%.
Factoren
Het vetgehalte in melk is zeer ras afhankelijk. Bloed van Nubische geiten heeft een positief effect op het vet en eiwitgehalte. Oudere geiten hebben over het algemeen een hoger vetgehalte in de melk. Ook het lactatiestadium van de geit heeft, in combinatie met het jaarverloop, invloed op het vetgehalte. In de zomer zijn de gehalten lager dan in de winter.Bij een hogere melkproductie zakt het vetgehalte in principe. Verbeteringen zijn mogelijk voor bedrijven die op jaarbasis een vetgehalte beneden de 3,80% hebben en/of een eiwitgehalte beneden de 3,20%, of een totaalpercentage van vet en eiwit dat lager dan 7% is. Duurmelken, doormelken en éénmaal daags melken geven over het algemeen een hoger vetgehalte.
Rantsoen
Sturen met het rantsoen is op korte termijn het belangrijkste managementinstrument voor de geitenhouder. Koolhydratenvertering in de pens, bestendig vetgehalte in het rantsoen, totale snelheid van het rantsoen en de mineralenvoorziening zijn van invloed op het vetgehalte in de melk. Lees in het Biokennisbericht hoe geitenhouders met deze factoren kunnen spelen om het vetgehalte van geitenmelk te verhogen. Zo experimenteerden twee geitenhouders met het voeren van zonnebloemschilfers en met hele zonnebloempitten.Tips voor betere gehalten
Zoek goed fokmateriaal in ras en bloedlijn. Geef de geiten de nodige mineralen en in de juiste onderlinge verhoudingen. Zorg voor voldoende structuur en/of pensbuffer en vermijd hittestress. Zorg voor voldoende bestendig vet in het rantsoen. 'Extreem' voeren, dus structurele koolhydraten en suikers en vet, verhoogt ook de gehalten in de melk.Voor meer informatie: Nick van Eekeren, Louis Bolk Instituut
Bron: bioKennis