Niet alleen mensen, ook varkens vinden het leuk om te spelen. Van varkens was al bekend dat zij in staat zijn om bijvoorbeeld een eenvoudig computerspel te beheersen. Innovatief in dit onderzoek is het idee om dieren en mensen met elkaar te laten gamen. Zo kunnen zij elkaar mogelijk een spannende uitdaging bieden.
Sinds 2001 zijn varkenshouders door Europese regelgeving verplicht om geschikt hokverrijkingsmateriaal aan te bieden dat verveling, agressie en staartbijten bij varkens tegengaat, en liefst ook het routinematig staartcouperen overbodig maakt. Veehouders experimenteren hiervoor met allerlei materialen en speeltjes, maar in de praktijk blijkt het lastig om de dieren van voldoende uitdaging te voorzien.
Ontwerpers Kars Alfrink, Irene van Peer en Hein Lagerweij, verbonden aan de HKU onderzoeksgroep Creative Design for Playful Impact hebben samen met filosoof Clemens Driessen van Wageningen University en dierenwelzijnsdeskundige Marc Bracke van Wageningen UR Livestock Research het afgelopen jaar gewerkt aan een computergame voor varkens. Daarmee proberen zij tegemoet te komen aan de behoefte van varkens om te spelen en onderzoeken zij of er een andere relatie met mensen gerealiseerd kan worden.
Ook varkenshouders en hun varkens zijn nauw betrokken geweest bij het
ontwerpproces. Dit betekent dat zij de game mede creëren door in de testfase op spelelementen meer of minder enthousiast te reageren. De boeren waren gecharmeerd van videobeelden die op de muur zouden worden geprojecteerd. Vervolgens kwamen de ontwerpers er achter dat ook de varkens geïnteresseerd zijn in lichteffecten en deze met hun snuit achtervolgen. Op basis hiervan hebben zij een videoschets gemaakt waarin de spelopzet wordt gepresenteerd. Ze noemen het spel ‘Pig Chase’. De menselijke spelers in dit spel kunnen via een iPad een lichteffect op de stalmuur besturen, waarbij het de bedoeling is om de aandacht van het nieuwsgierige varken vast te houden en samen langs bepaalde doelen te bewegen.
Concept
Het huidige spel (Pig Chase) is vooral bedoeld als concept dat in varianten verder uitgewerkt moet worden. Op dit moment is nog niet bekend wat de waarde van het spel is als afleidingsmateriaal voor varkens.Het onderzoek van Clemens Driessen, dat deel uitmaakt van het NWO-programma 'Ethiek, Onderzoek en Bestuur', richt zich op manieren waarop met het ontwikkelen van nieuwe technologie maatschappelijke discussies over vraagstukken rond de veehouderij meer diepgang kunnen krijgen. Morele opvattingen over bijvoorbeeld dierenwelzijn kunnen in de loop van de tijd mede onder invloed van nieuwe technologie veranderen. Met een computergame kan spelenderwijs worden onderzocht wat voor varkens interessante afleiding is en welke rol de mens daarbij kan spelen. Is dit de manier waarop het welzijn van het varken verbeterd zou kunnen worden?
Mens-dier interactie via informatietechnologie is een terrein dat wereldwijd nog in de kinderschoenen staat, maar dat mogelijkheden biedt om op nieuwe manieren relaties met dieren aan te knopen en daarbij nieuwe dingen over de cognitieve vermogens van dieren – en mensen – te leren.
De videocompilatie geeft een schets en is te bekijken op www.playingwithpigs.nl. De makers compileerden diverse elementen van het onderzoek tot dit beeld.
Voor meer informatie: Marc Bracke, Wageningen UR Livestock Research
Bron: BioKennis