Het Vlaamse Departement Landbouw & Visserij heeft het 'Strategisch Plan Bio 2023-2027' gepresenteerd. Het nieuwe Strategisch Plan Bio stippelt de strategie uit voor de biologische landbouwproductie in Vlaanderen voor de periode 2023-2027. Het plan geeft invulling aan de bio-doelstelling van de Europese 'Van boer tot bord' strategie en formuleert 5*5%-groeiambities op maat van de Vlaamse biologische landbouw. Het plan kwam er na een brede consultatieronde en samenwerking tussen het Departement Landbouw en de verschillende stakeholders van de biologische landbouw in Vlaanderen.
De 5*5% Vlaamse ambities op maat vertalen zich in volgende streefcijfers:
- 5% landbouwareaal: het areaal onder biologische productie neemt toe tot 30.000 hectare tegen eind 2027
- 5% omzetwaarde van de biologische dierlijke productie: de omzetwaarde van de biologische dierlijke productie groeit naar 5% van de omzetwaarde van de gezamenlijke dierlijke productie (met inbegrip van zuivel)
- 5% bio-landbouwbedrijven: minimaal 5% van de landbouwbedrijven zijn bio-bedrijven tegen eind 2027
- 5% bio-consumptie: het volume van de bio-consumptie groeit tot 5% van de totale consumptie tegen eind 2027
- 5% bio in overheidscatering: bio maakt 5% uit van de overheidscatering tegen eind 2027.
Om deze ambities te verwezenlijken, stelt het plan zes strategische doelstellingen (SD's) voorop die onderling sterk met elkaar gelinkt zijn. "Een stijgende vraag naar bio-producten (SD1) vormt een krachtige motor voor de hele bio-keten. Een verdere optimalisatie van de bio-keten (SD2) maakt op zijn beurt de omschakeling naar bio aantrekkelijker zodat de bio-landbouw meer structureel onderdeel kan gaan uitmaken van de landbouwpraktijk in Vlaanderen (SD3). Deze drie genoemde strategische doelstellingen kunnen alleen maar verwezenlijkt worden met de juiste focus en omkadering: bio moet blijven inzetten op zijn koploperspositie in duurzaamheid (SD4), bio moet blijven investeren in onderzoek en kennis (SD5) en een sterke beleidsvisie gepaard gaand met een robuust wetgevend kader (SD6) moet de opschaling van de biologische landbouw in Vlaanderen ondersteunen."
De vooropgestelde 5*5% ambities en strategische doelstellingen vertrekken vanuit het idee dat alleen een gebalanceerde groei van vraag en aanbod voor een verdere duurzame groei van de bio-sector in Vlaanderen kan zorgen met inbegrip van faire prijzen voor de bio-landbouwer. "In het nieuwe plan komt de nadruk dan ook meer op de vraagzijde te liggen dan in het voorgaande plan. Alleen een toename van het bio-areaal en het aanbod aan bio-producten nastreven, is immers zinloos als de consument niet volgt. In het plan zijn dan ook heel wat acties opgenomen die hier specifiek op inzetten. Zo zullen overheidsinstellingen en grootkeukens gestimuleerd worden om een voortrekkersrol op te nemen in het aanbieden van bio-producten en komt er wetgeving voor bio-certificering in grootkeukens. Daarnaast zal, onder het motto “weten doet bio eten”, volop ingezet worden op de bewustmaking van de consument over wat “bio” precies betekent en wat de verdiensten van de biologische productie zijn. Educatieve pakketten voor het onderwijs moeten ook kinderen en jongeren op een laagdrempelige manier kennis laten maken met het bioverhaal."
De focus op de vraagzijde betekent niet dat de aandacht voor de groei aan aanbodzijde verzwakt. In tegendeel. "Vooreerst moet dit plan samen gezien worden met het nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) dat op 1 januari 2023 van start ging. Vlaanderen werkte daarvoor een GLB Strategisch Plan uit dat met een toegenomen budget voor de biosector heel wat financiële middelen voor de bio-landbouwers voorziet, zowel via specifieke biosteun voor omschakeling naar en voortzetting van de biologische productie als via generieke maatregelen waarvoor de bio-landbouwers door hun biologische productiemethodes bij uitstek en zonder al te veel extra inspanningen in aanmerking komen. Daarnaast moedigt het strategisch plan bio de instap in de bio-landbouw aan door onder meer allerlei acties toegespitst op omschakelaars en nieuwe landbouwers, door de inzet op onderwijs, vorming, netwerking en kennisoverdacht en door het nastreven van markttransparantie en van voldoende beschikbaarheid van markt- en prijsinformatie."
Oproep onderzoeksprojecten bio-landbouw 2023
Het Departement Landbouw en Visserij doet een oproep tot het indienen van projectvoorstellen voor onderzoek biologische landbouw rond één van de volgende thema’s:
- Robuuste biologische plantaardige productiesystemen
- Robuuste biologische dierlijke productiesystemen
Het volledige Strategische Plan Bio 2023-2027 kan hier worden gevonden.