Uit een Frans onderzoek blijkt dat vogels die in de buurt van biologische velden leven vitaler zijn dan vogels waarvan het habitat zich in een gangbaar landbouwlandschap bevindt. Veranderingen in het gedrag van vogels worden zelfs bij zeer kleine doses pesticiden waargenomen.
De Franse onderzoekers deden hun onderzoek in de Franse regio Deux-Sèvres, in een landbouwgebied van 450 vierkante kilometer met 435 boerderijen. Al meer dan 30 jaar inventariseren ze in samenwerking met de boeren voor alle akkers welke soorten bestrijdingsmiddelen worden gebruikt en in welke hoeveelheden. Daardoor kan de blootstelling van vogels aan pesticiden er in reële omstandigheden worden waargenomen.
"In onze regio hebben we 300 verschillende pesticidemoleculen geïdentificeerd", vertelt Vincent Bretagnolle van het CNRS, "We kunnen niet nagaan welke moleculen de schade aanrichten, maar we meten het echte effect van blootstelling aan een cocktail van pesticiden."
Vogels met apathisch gedrag
De onderzoekers plaatsten netten om de vogels kort te vangen, zodat ze enkele eenvoudige tests konden uitvoeren. Ze bepaalden tien hagen in het midden van biologische velden en tien hagen in een gangbaar landschap.
"Ontsnappingspogingen, agressie, pikken en noodoproepen: het kwam vaker voor bij vogels gevangen in biologisch beheerde heggen", vertelt Jérôme Moreau van de universiteit van Bourgogne en hoofdauteur van de studie. "De vogels uit de gangbare landschappen vertoonden meer apathisch gedrag."
Zo'n duidelijke waarneming verraste de onderzoekers zelf. "We hebben te maken met zeer lage doses pesticiden", merkt Vincent Bretagnolle op. "Veel van hen behoren tot migrerende soorten, die slechts drie maanden worden blootgesteld. Ik had niet verwacht bij alle soorten en bij vrijwel alle parameters een verschil te vinden. Dit toont aan dat het een systemisch probleem is, gekoppeld aan het milieu."
Veranderingen in het gedrag van vogels worden zelfs bij zeer kleine doses pesticiden waargenomen
Vroeg waarschuwingssignaal
Jérôme Moreau meent dat onze gevleugelde metgezellen een 'vroeg waarschuwingssignaal' kunnen zijn voor de achteruitgang van het milieu in landbouwgebieden. Veranderingen in het gedrag van vogels worden zelfs bij zeer kleine doses pesticiden waargenomen. Het is derhalve een zeer gevoelige indicator. "Het gedrag van vogels meten, zoals wij deden, is vrij eenvoudig. We zouden het in veel andere omgevingen in Frankrijk kunnen doen, waardoor we zouden kunnen zeggen of deze ook gevaarlijk kunnen zijn voor mensen."
De studie werd eind mei gepubliceerd in Agriculture, Ecosystems & Environment.
Bron: Reporterre.net & BioForum