Veel percelen met een beheerpakket voor weidevogels hebben een 'uitgestelde maaidatum' met een rustperiode tot 1, 8 of 15 juni: dan zijn de meeste kuikens vliegvlug. Een veelgehoord probleem hiervan is dat dit een heel zwaar gewas geeft, wat niet ideaal is voor kuikens om in voort te bewegen en ook een lage voederwaarde heeft. Bovendien ontstaat er een holle zode, waardoor de grasgroei na het maaien pas langzaam weer op gang komt. Om deze problemen te voorkomen zijn er ook beheerpakketten beschikbaar waarbij een late maaidatum wordt gecombineerd met voorweiden: hierbij mag een perceel worden beweid tot 1 of 8 mei, waarna het 4, 5 of 6 weken met rust gelaten moet worden. Maar werken deze pakketten ook voldoende?
Zode na maaien op 15 juni, zonder (links) en met voorbeweiding
Veel minder zware snede door voorweiden
In 2018 heeft het Louis Bolk Instituut dit getest op KTC Zegveld. Er is een proef aangelegd waarin we het effect van uitgestelde maaidatum (tot 1/6, 8/6 of 15/6) zonder of met voorweiden (tot 1/5 of 8/5) hebben vergeleken. De opbrengst van de 1e snede bij uitgestelde maaidatum was 6,7 tot 7,3 ton/ha (zie figuur 1). Het gevolg van deze zware snedes was een lagere zodedichtheid en in veel gevallen plat liggend gras. Voorweiden voorkwam deze negatieve effecten van de uitgestelde maaidatum door een duidelijk lagere opbrengst, bijvoorbeeld 3,9 ton ds op 1 juni. Dit werd deels gecompenseerd door de opname tijdens het voorweiden, van 1,9 ton bij voorweiden tot 1 mei.
Minder slecht verteerbaar gras
Uitgestelde maaidatum geeft een grote hoeveelheid gras met een lage verteerbaarheid: de VEM-waarde van dit gras was op 8 juni bijvoorbeeld 684 (zie tabel 1). Na voorweiden tot 1 of 8 mei was dit 783 respectievelijk 845 VEM. Dat is gras wat gemakkelijker inpasbaar is in een melkvee-rantsoen.
Voorweiden werkt, maar soms onvoldoende voor kuiken
Kortom, voorbeweiden verhelpt een groot deel van de problemen van beheerpakketten met een uitgestelde maaidatum. Maar met het warme voorjaar van 2018 was voorweiden tot 1 mei onvoldoende om een zwaar pakket gras half juni te voorkomen: met meer dan 4,5 ton ds per hectare moet een kuiken nog steeds flink worstelen om bij z'n voedsel te komen...
Weidewinst
Voor meer informatie over deze en andere maatregelen voor meer biodiversiteit en weidevogels op melkveebedrijven: zie de website www.weidewinst.nl, een gezamenlijk initiatief van Louis Bolk Instituut, PPP-Agro Advies, Veenweiden Innovatiecentrum (VIC) en Van Hall Larenstein. Deze website is een van de activiteiten van 'Winst en Weidevogels', een project gefinancierd door de provincie Zuid-Holland.
Voor meer informatie: www.louisbolk.org