De zbo-discussie
Skal is een Zelfstandig Bestuursorgaan (zbo) en vervult vanuit een private stichting een publieke taak, namelijk het toezicht op de biologische sector. Opdrachtgever is het ministerie van Economische Zaken. Het regeerakkoord uit 2013 stelt de zbo-vorm ter discussie en wil het aantal zbo's in Nederland flink reduceren.Drie mogelijke senario's
Er zijn drie scenario's uitgewerkt in het onderzoek van Van Thiel. Ten eerste zou Skal kunnen opgaan in andere organisaties. Daarbinnen zijn drie varianten genoemd, namelijk (1) opgaan in een nieuw te vormen plantaardige en dierlijke agri-keuringsdienst, waarbij Skal wordt opgesplitst (2) opgaan in de NVWA, en (3) onderdeel worden van een holding constructie samen met andere agri-keuringsinstellingen.Opsplitsing is een optie die Skal afwijst. De sector deelt dit standpunt. Opgaan in de NVWA past waarschijnlijk niet in het beleid dat het kabinet op dit moment uitstippelt voor de NVWA. Dat maakt een holding constructie het meest waarschijnlijk indien zou worden besloten tot opheffing van Skal als zelfstandige organisatie.
De tweede optie die in het onderzoek wordt beschreven is het behoud van de zbo-status, al dan niet in combinatie met een omzetting naar publiekrecht. Het behoud van rechtspersoonlijkheid is belangrijk voor de taakuitvoering en bedrijfsvoering van Skal.
De derde optie is 'privatisering', dat wil zeggen dat Skal niet langer als zbo wordt aangewezen maar als zelfstandige, private organisatie (stichting) van het ministerie toestemming krijgt om toe te zien op de naleving door bedrijven van de regelgeving.
Hoe nu verder
Een beslissing over de toekomst van Skal zal uiteindelijk genomen gaan worden door de politiek (parlement), maar pas na overleg tussen Skal en de betrokken ministeries. Daarbij spelen diverse andere discussies een rol: over andere vormen van toezicht, over de versterking van de NVWA, over de keuringen in het dierlijk domein, en de herpositionering van de plantaardige keuringsinstellingen. Het streven van het kabinet is in de herfst van 2014 een blauwdruk voor één of meer nieuw te vormen organisaties te hebben binnen de agri-keuringsdiensten. Skal volgt dit proces nauwlettend en denkt actief mee over mogelijke organisatievormen, zoals ook blijkt uit de publicatie van dit onderzoek. Bij het verkennen van de verschillende scenario's staat voor Skal het bijeenhouden van certificering, toezicht en controle alsmede het bijeenhouden van de plantaardige en dierlijke sector centraal.Klik hier voor het volledige rapport van professor Van Thiel.