In de vroege ochtend van donderdag 4 december bereikten onderhandelaars van het EU-voorzitterschap, het Europees Parlement en de Europese Commissie een compromis over de Europese wetgeving inzake genetische manipulatie: het merendeel van de genetisch gemodificeerde planten zou ongelabeld op ons bord belanden. Bovendien zou de octrooieerbaarheid van planten niet worden beperkt. Dit compromisvoorstel negeert daarmee belangrijke eisen die het Europees Parlement eerder met meerderheid van stemmen had aangenomen.
© Jamraslamyai | Dreamstime
De toekomst van de landbouw en de keuzevrijheid staan op het spel.
"Dit voorstel brengt de voedselzekerheid in Europa in gevaar", waarschuwt Barbara Riegler, voorzitter van Bio Austria. "We doen een dringend beroep op de leden van het Europees Parlement en de ministers van Landbouw van de lidstaten: keur dit compromisvoorstel niet goed en eis de noodzakelijke koerswijziging!" "De laatste kans om dit volstrekt ontoereikende compromisvoorstel te corrigeren moet nu worden gegrepen", benadrukt Barbara Riegler. Riegler vervolgt: "Niets minder dan de toekomst van de Europese landbouw, de keuzevrijheid van de consument en de proactieve bescherming van gezondheid en milieu staan op het spel."
Genetische manipulatie blijft verboden in de biologische landbouw
Het enige positieve is dat genetische manipulatie in de biologische landbouw verboden blijft: "Het is terecht en belangrijk dat nieuwe genetische manipulatie, net als oude genetische manipulatie, uitgesloten blijft van de biologische landbouw", zegt Riegler. "Maar de geplande deregulering schuift de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid simpelweg af: naar boeren, verwerkers, detailhandelaren en uiteindelijk naar consumenten."
Achtergrond Triloogonderhandelingen
In 2023 presenteerde de Europese Commissie een wetsvoorstel dat planten die met nieuwe genetische modificatietechnieken (NGT) zijn geproduceerd, grotendeels zou vrijstellen van de huidige regelgeving inzake genetische modificatie. Dit betekent dat ze geen risicobeoordelingen hoeven te ondergaan of als genetisch gemodificeerd hoeven te worden geëtiketteerd. In de vroege ochtend van woensdag bereikten onderhandelaars van het EU-voorzitterschap, het Europees Parlement en de Europese Commissie een compromisvoorstel in de zogenaamde "triloog".
Het is nu tijd om van de kans op verbeteringen te profiteren
Nu ligt de bal bij de Raad van Landbouwministers en het Europees Parlement: beide instanties moeten nog stemmen over het compromisvoorstel. Als ze het verwerpen en veranderingen eisen, gaan de onderhandelingen een nieuwe ronde in. "Besluitvormers moeten juist nu deze kans aangrijpen om verplichte etikettering en traceerbaarheid, bescherming tegen octrooien op planten en daarmee de Europese voedselzekerheid te garanderen", dringt Barbara Riegler aan.
"Beslissing over nieuwe genetische manipulatie is een paard van Troje"
Bioland waarschuwt in Duitsland tegen het opgeven van de Europese voedselsoevereiniteit door een sterk verzwakte EU-wetgeving inzake genetische modificatie. Voor Bioland is het resultaat als een paard van Troje: "Het draagt naar buiten toe de belofte van duurzaamheid in zich, maar verbergt innerlijk grote gevaren voor Europa. Onder andere de voedselsoevereiniteit en de keuzevrijheid van boeren en consumenten staan op het spel. Bioland roept het Europees Parlement en de Duitse Bondsregering dringend op om een einde te maken aan deze opoffering van fundamentele Europese waarden."
Bioland-voorzitter Jan Plagge legt uit: "Wat de triloogonderhandelaars ons hier voorschotelen, is een paard van Troje: onder het mom van vooruitgang sluipen risico's, afhankelijkheid en bedrijfsbelangen onze velden en op ons bord binnen. Zonder etikettering en effectieve beperkingen op patenten zullen boeren, fokkers en consumenten het slachtoffer worden van loze beloften van redding die eenzijdige bedrijfsbelangen dienen. En dit alles zonder dat we zelfs maar weten of de grootse beloften van redding die de nieuwe genetische manipulatie biedt, ooit werkelijkheid zullen worden."
Bioland roept de Duitse regering en de leden van het Europees Parlement op zich niet te laten verblinden door de vage beloftes van een nieuwe en nog grotendeels onontgonnen technologie. "Beleidsmakers moeten zich juist vastberaden inzetten voor transparantie, keuzevrijheid, traceerbaarheid en de bescherming van regionale landbouwbedrijven." De vereniging roept burgers, boeren en fokkers op om zich te verenigen en het triloogwetsvoorstel in het voorjaar van 2026 tegen te houden.
