Tholen - De biologische graanoogst is dit jaar vroeg begonnen. Zonnespelt startte op 15 juli met het oogsten van de eerste percelen biologische rogge en spelt. "Een paar dagen eerder dan normaal," vertelt eigenaar Rogier Scherpbier. "We hebben zelfs collega's in Zeeland die al op 5 juli begonnen, een record." De vroege oogst is te danken aan het droge voorjaar. "Een droog voorjaar is gunstig voor de kwaliteit van het biologische graan, al is het voor telers op zandgrond soms uitdagend," aldus Rogier.
Afgelopen weekend was het wel spannend. "Je zag dat iedereen zijn biologische graan eraf probeerde te halen. Als je graan bijna rijp is en er komt tien dagen regen, dan gaat het graan kiemen en is het afgeschreven voor humane consumptie." Rogier benadrukt het spanningsveld tussen risico's nemen en kwaliteitsbehoud: "Je wilt niet te vroeg oogsten, maar te veel regen kan alles verpesten. Het is echt zoeken naar het juiste moment."
© Zonnespelt
Ook biologische zomertarwe vroeg binnen
Na de rogge en spelt volgde de oogst van de biologische zomertarwe. "Die was eigenlijk net aan goed, maar we hebben toch geoogst. Normaal wil je een vochtgehalte van 15%, wij oogstten op 16-17%, maar dankzij onze silo's kunnen we het graan goed beluchten." De kwaliteit lijkt goed en de opbrengsten zijn beter dan de afgelopen jaren. Rogier verwacht dit weekend de laatste percelen biologische zomertarwe te kunnen oogsten. "Een bui gevolgd door droogte versnelt het afrijpen."
Mengteelt voor biodiversiteit
Zonnespelt kiest daarnaast bewust voor mengteelt, zoals biologische tarwe met veldbonen. "Het oogsten is uitdagender, want veldbonen moeten langer indrogen, maar we doen dit voor de biodiversiteit. De veldboon bindt stikstof en trekt nuttige insecten aan. Bovendien verbetert mengteelt de kwaliteit van de biologische tarwe." Rogier legt uit: "De tarwe 'voelt' concurrentie en ontwikkelt een beter wortelgestel." Toch kiezen weinig telers hiervoor vanwege oogsttechnische en financiële uitdagingen. Zonnespelt kan het wel toepassen doordat het alle biologische granen zelf verwerkt.
© Zonnespelt
Verwerking van biologische granen
Alle granen bij Zonnespelt zijn bestemd voor humane consumptie, waardoor de kwaliteit extra belangrijk is. "Het ene jaar is het andere niet, soms zit het mee, soms tegen, maar deze manier van biologische en biodynamische teelt brengt veel," zegt Rogier. Jaarlijks verwerkt Zonnespelt circa 1000 ton biologische en Demeter gecertificeerde granen, waarvan 15% uit eigen teelt, 25% van vaste telers en 60% van andere biologische telers. "We pellen, schonen, scheiden en malen de granen en leveren ze terug aan telers in de gewenste vorm." De eigen granen worden direct verkocht aan consumenten of retail.
Zonnespelt werkt in de vorm van private label samen met biologische partners, zoals BD-Totaal, dat de granen afneemt voor verdere afzet richting retail en horeca. "De granen van onze Demeter-partners verwerken wij tot bloem en meel, verpakken deze in BD-Totaal-verpakkingen en leveren ze daaraan."
© Zonnespelt
Korte keten als fundament
Zonnespelt focust op biologische en biodynamische nichemarkten, met aandacht voor oude graanrassen zoals emmer, einkorn en spelt. "De korte keten is belangrijker dan ooit, consumenten willen weten waar hun voedsel vandaan komt en traceerbare batches worden steeds belangrijker." Al tien jaar werkt Zonnespelt actief aan een sterke korte keten. "Bakkers willen zich onderscheiden van de supermarkt en zoeken naar lokale biologische granen of bijzondere rassen zoals spring purple wheat, dat een rode gloed en een unieke smaak aan brood geeft."
Volgens Rogier moeten smaak, geur en voedingswaarden meer aandacht krijgen dan enkel opbrengst. "Andere rassen geven gezonder en lekkerder brood." Ook de verbinding in de keten is essentieel: "Een biologische teler moet weten naar welke bakker het graan gaat en wat ermee gebeurt. De bakker moet weten met welk product hij werkt en kiezen voor pure ingrediënten. Zo versterken teler en bakker elkaar en kunnen ze samen het verhaal van land tot klant vertellen."
© Zonnespelt
Groei en schaal in de korte keten
Op LinkedIn deelde Rogier al: "Meer groei plannen dan ooit. Wat hebben wij er zin in." Zonnespelt neemt een maalderij over en gaat opschalen door alles onder één dak te verwerken en malen. "Leveranciers kunnen straks een kieper biologische graan binnen brengen en krijgen een eindproduct terug in de gewenste vorm. Zo blijven logistieke kosten laag en blijft er een eerlijke prijs over voor de teler, gezonde producten voor de consument en een goed verhaal voor de bakker." Rogier ziet het als een voorbeeld van hoe de korte biologische keten kan bloeien en tegelijkertijd kan opschalen.
Voor meer informatie:
Zonnespelt
Zeebiesweg 50
8219 PT Lelystad
Tel.: +31 (0) 612744481
[email protected]
zonnespelt.nl
