In 2024 werden er 777 collectieve voedselvergiftigingen gemeld. Dat zijn er meer dan in 2023, toen er 722 meldingen waren. Ongeveer 17% van de voedselvergiftigingen werden thuis opgelopen. Daarom vraagt het FAVV extra aandacht voor voedselveiligheid, zeker wanneer je thuis etentjes organiseert voor familie en vrienden.
We spreken van een collectieve voedselvergiftiging (CVTI) wanneer onder dezelfde omstandigheden twee of meer personen gelijkaardige symptomen vertonen waarbij er een (waarschijnlijk) oorzakelijk verband bestaat met eenzelfde voedselbron. Vorig jaar werden in België zo 4.248 mensen ziek, waarvan 205 mensen in het ziekenhuis moesten worden opgenomen. Vooral ouderen, jonge kinderen, zwangere vrouwen en mensen met een verminderde immuniteit lopen meer risico om ziek te worden na het eten van besmet voedsel.
Het onderzoek naar de bronnen van een voedselvergiftiging is een samenwerking tussen verschillende partners: het FAVV, de diensten van de gemeenschappen (Departement Zorg in Vlaanderen, AVIQ in Wallonië en Vivalis in het Brussels gewest) en Sciensano. In een beperkt aantal gevallen kon de verdachte voeding als oorzaak van de uitbraak met sterke evidentie worden aangetoond, omdat zowel in de voeding als in de humane stalen dezelfde bacteriën, virussen of toxines werden gevonden.
In de andere gevallen was er een sterk vermoeden van een relatie tussen ziekte en voeding, maar kon men het niet op basis van analyses vaststellen. Het gebeurt namelijk zelden dat er zowel humane als voedingsstalen voorhanden zijn om te analyseren. Daarnaast speelt ook een gebrekkige en vaak laattijdige melding een rol, zeker wanneer slechts milde symptomen zich voordoen, worden voedselvergiftigingen meestal niet gemeld.
Europese campagne "Safe2Eat" wil consumenten beter informeren over voedselveiligheid
Het European Food Safety Authority (EFSA) en het FAVV lanceerden onlangs de campagne "Safe2Eat 2025". Deze campagne moet consumenten bewuster maken van voedselveiligheid. In andere Europese landen bleek dit al een succes: 40% van de deelnemers let nu actief op voedselveiligheid bij het boodschappen doen.
Maatregelen om te nemen:
- Handen wassen vóór het starten met koken en regelmatig tijdens het bereiden van het eten, vooral na het aanraken van rauw vlees, rauwe vis of eieren.
- Werk met schoon keukengerei. Neem een verse snijplank en mes voor het versnijden van groenten na het versnijden van rauw vlees of rauwe vis of was ze tussendoor af.
- Ontdooi voeding altijd in de koelkast of in de microgolfoven, nooit op kamertemperatuur.
- Was groenten en fruit grondig, vooral als ze rauw worden gegeten.
- Rauw vlees en rauwe vis gescheiden houden van de bereide gerechten zoals pastasalades of groenten. Gebruik apart bestek om op te scheppen. Bewaar ze ook in afzonderlijke doosjes in de koelkast.
- Mensen die behoren tot een gevoelige consumentengroep (ouderen, jonge kinderen, zwangere vrouwen, personen met een verminderde immuniteit), dienen geen rauw vlees, rauwe vis of rauwe eieren te consumeren.
- Laat voeding niet langer dan 2 uur bij kamertemperatuur staan. Vul tijdens een buffet of BBQ de voedingsmiddelen beetje bij beetje aan in plaats van alles in één keer op tafel te zetten. Plaats restjes onmiddellijk in de koelkast en verhit ze grondig wanneer ze de volgende dag genuttigd worden.
David Clarinval - Vice-eersteminister en minister van Werk, Economie en Landbouw: "Een voedselvergiftiging kan een zeer zware impact hebben, zeker op kwetsbare groepen. Daarom roept minister Clarinval iedereen op om de basisregels inzake voedselveiligheid zoals een goede hygiëne en het respecteren van zowel de koude- als de warmteketen zorgvuldig na te leven om aldus zo veel mogelijk het risico op voedselvergiftigingen te verminderen."
Bron: FAVV