Fabrikanten en supermarkten, waaronder Unilever, FrieslandCampina, Albert Heijn, De Smaakspecialist, Lidl, Jumbo, Dirk, Dekamarkt, Ebro, Velder, en Enrico Foods, gaan gezamenlijk en op grote schaal de houdbaarheidsvermelding op voedingsmiddelen verduidelijken. Door explicieter op de verpakking te gaan communiceren over hoe een consument om moet gaan met de houdbaarheidsdatum, willen ze verdere stappen zetten in het verminderen van voedselverspilling bij consumenten. Deze bedrijven hebben zich aangesloten bij de door de stichting Samen Tegen Voedselverspilling, FNLI en Too Good To Go geïnitieerde Coalitie Houdbaarheid, ondersteund door CBL en het Voedingscentrum, die werd gelanceerd op het congres Towards Halving Food Waste in Europe.
Rol houdbaarheidsverwarring
In Nederland verspillen we ieder jaar 2 miljard kilo goed voedsel. 24-38% Daarvan wordt verspild door de consument. Extra zonde, want alle energie die nodig is voor het verbouwen, produceren, verpakken en vervoeren van voedsel, zit dan al in het product. 10% Van die voedselverspilling bij consumenten thuis wordt veroorzaakt door onduidelijkheid over de verschillende houdbaarheidsdatums. Dit staat gelijk aan ca. 60 miljoen kilo goed voedsel, 115 miljoen maaltijden ofwel 175 miljoen kilo CO2 uitstoot per jaar. Daar valt enorme winst te behalen. Toine Timmermans, directeur Samen Tegen Voedselverspilling: 'Na jaren van reductie van voedselverspilling door consumenten, lijkt deze dalende trend te stagneren. Er is meer nodig, willen we zorgen dat voedselverspilling voor 2030 halveert volgens SDG12.3. Deze coalitie is daarbij een belangrijke en logische stap in de goede richting. We hopen dan ook dat nog meer bedrijven zich hierbij aansluiten waardoor consumenten thuis niet onnodig waardevol voedsel hoeven te verspillen."
Pieter Dirven van de Smaakspecialist: "Bij de Smaakspecialist geloven wij in de kracht en noodzaak van goede voeding voor een leefbare wereld. Het is heel pijnlijk dat een deel van onze duurzaam geproduceerde producten verspild wordt: zo zonde van alle resources! Daarom dragen wij met trots het TGTG logo op onze producten van Smaakt en RAW Organic Food."
Anita Scholte op Reimer van Albert Heijn: "Wij doen bij Albert Heijn veel om voedselverspilling te voorkomen. Met verschillende initiatieven reduceerden we 3,6 miljoen kilogram voedselverspilling in 2023. Door ons nu aan te sluiten bij de coalitie Houdbaarheid bieden we een extra mogelijkheid om nog meer voedselverspilling te voorkomen."
Verschil THT en TGT mag nog duidelijker
De leden van de Coalitie Houdbaarheid willen consumenten duidelijker informeren over het verschil tussen Ten Minste Houdbaar Tot (THT) en Te Gebruiken Tot (TGT) en hoe je hiermee om moet gaan. Uit onderzoek blijkt al vele jaren dat minder dan de helft van de Nederlanders het verschil correct kan uitleggen. Dat gaan ze doen door onder andere duidelijker op de verpakking hierover communiceren zodat de consument het product niet onnodig weggooit. Na de THT- datum kan de kwaliteit, zoals de smaak, geur of kleur van het product, achteruitgaan. Als de THT-datum verstreken is, is het product vaak nog prima eetbaar. De consument kan dit zelf bepalen door te kijken, ruiken en proeven. Dit in tegenstelling tot de TGT-datum, die datum is wel de laatste dag waarop je het product nog veilig kunt gebruiken.
Van campagne naar verpakking
In 2020 is een campagne van Samen Tegen Voedselverspilling, ontwikkeld door het Voedingscentrum, gestart om het verschil tussen de houdbaarheidsdatums te duiden en hoe hierbij te handelen. Onderzoek heeft uitgewezen dat meer duidelijkheid op de verpakking consumenten meer vertrouwen geeft om producten ook na de datum te consumeren. Daarnaast is het belangrijk dat consumenten regelmatig herinnerd worden aan dit gewenste gedrag. Dat vergroot de kans dat ze het gaan toepassen. En die verantwoordelijkheid nemen de leden van de Coalitie Houdbaarheid nu. De coalitiepartners gaan de landelijke campagne versterken door ook via eigen media hierover te communiceren en gaan het kijk-ruik-proef icoon (op THT producten) en handje icoon (op TGT producten) nu invoeren op minimaal 50% van hun verpakkingen.
THT-datum niet heilig
De coalitieleden zien de THT-datum als een richtlijn. Debora van der Zee-Denekamp van Unilever: 'Eten is om op te eten. Wij willen graag dat mensen van onze producten genieten en ze niet onnodig verspillen. Veel van onze producten zijn ook na de THT-datum goed. We willen consumenten duidelijk maken dat ze onze producten veilig kunnen gebruiken en na de THT-datum zelf gemakkelijk kunnen beoordelen of ze nog goed smaken, door te kijken, ruiken en proeven." Zelfs producten die gekoeld bewaard worden, kunnen na de datum nog prima worden geconsumeerd. Bob Mulder van FrieslandCampina: "Door de nieuwste technieken om zuivel te verpakken, zijn melk en yoghurt vaak nog langer goed dan je denkt, ook ná de THT-datum. Door te kijken, ruiken en proeven kun je als consument heel goed zelf beoordelen of het nog geschikt is voor consumptie. Dat doe ik thuis ook. Daarom staat binnen een half jaar op onze Campina het kijk-ruik-proef-logo."
Geen houdbaarheid datum op producten
Op sommige producten hoeft geen houdbaarheidsdatum vermeld te worden, denk aan zout, honing, azijn et cetera. Toch staat er nog regelmatig een datum op deze producten vermeld. De coalitiepartners gaan daarom de datum van deze producten te verwijderen. Bovendien spannen zij zich samen met Samen Tegen Voedselverspilling in om deze lijst met uitzonderingsproducten verder uit te breiden.
Nederland koploper
Toine Timmermans: "Tijdens de conferentie Towards Halving Food Waste in Europe zagen we dat het netwerkmodel dat wij ontwikkeld hebben in Nederland om voedselverspilling aan te pakken, gezien wordt als inspirerend voorbeeld. Nederland wil de koploperspositie ook nemen om te laten zien dat je voedselverspilling kan verminderen door als voedselindustrie je verantwoordelijkheid te nemen."
Voor meer informatie: www.samentegenvoedselverspilling.nl