"Het seizoen voor koningsoesterzwammen is goed van start gegaan. Terwijl de handel eind september nog wat traag verliep, gaat het sinds oktober een stuk beter, en ook de handel voor de Kerst begint op gang te komen," zegt Torsten Jonas, bedrijfsleider van Pilzgarten uit Helvesiek. Het in 1996 opgerichte bedrijf is gespecialiseerd in de teelt van biodynamische paddenstoelen volgens de Demeter-richtlijnen.
Torsten Jonas
Aanhoudende vraag
"De vraag naar koningsoesterzwammen is sinds 2006 hoog gebleven. Het product heeft zich in deze periode extreem goed ontwikkeld. Dit is niet in de laatste plaats te danken aan de import uit Zuid-Korea in de afgelopen tien jaar. Hierdoor hebben de koningsoesterzwammen zich goed kunnen vestigen," zegt Jonas. Het bedrijf teelt zes tot acht ton koningsoesterzwammen per week. "Ons assortiment bevat ook exotische soorten zoals rode, gele en grijze oesterzwammen. De geteelde hoeveelheden van deze exoten zijn echter aanzienlijk kleiner."
Hoog prijsniveau
Volgens Jonas liggen de prijzen voor koningsoesterzwammen en andere producten op een hoog niveau. "De gestegen kosten maken het ook moeilijk om de prijzen te handhaven. Het zou me verbazen als andere telers niet hetzelfde ervaren. Paddenstoelen zijn immers een zeer arbeidsintensief en dus personeelsintensief product, wat tot uiting komt in de hoge lonen," merkt Jonas op. "Hoewel de energiekosten iets zijn gedaald, zijn we nog lang niet op het niveau van voor de oorlog in Oekraïne. De grondstofprijzen zijn ook iets gedaald sinds vorig jaar, maar blijven aanzienlijk hoger dan in 2021. We zullen echter nooit meer terugkomen op de oude prijzen." De teler kon deze kosten echter maar beperkt doorberekenen.
Drie ton koningsoesterzwammen, klaar voor de oogst.
Roze oesterzwam trekt de aandacht
Hoewel er grote belangstelling is voor roze en gele oesterzwammen, is de teelt alleen mogelijk door kruising. "De houdbaarheid van roze koningsoesterzwammen is zeer beperkt. Ik kan me niet voorstellen dat roze oesterzwammen net zo'n grote hit zullen worden als koningsoesterzwammen," zegt Jonas. "We hebben in totaal elf variëteiten die we als substraat telen. De verkoop zal echter betrekkelijk blijven; het product is meer een aandachtstrekker. Deze exotische paddenstoelen zouden waarschijnlijk beter verkopen via een wekelijkse marktkraam. Het is geen product dat zomaar, zonder uitleg, in een winkel kan worden aangeboden."
Toekomstgerichte investeringen
"Er wordt veel waterdamp gebruikt om de champignons te telen, waarvoor we weer afhankelijk zijn van gas. Dankzij ons nieuwe ketelhuis is het gasverbruik aanzienlijk lager. We hebben ook geïnvesteerd in een extreem groot PV-systeem in 2021. Hoewel we hiermee niet alle kostenstijgingen hebben kunnen opvangen, hebben deze optimaliseringsmaatregelen in combinatie met het hoge investeringsniveau ervoor gezorgd dat we in ieder geval een deel van de problemen kunnen opvangen," zegt Jonas. "Als we nog steeds de oude technologie hadden gebruikt, hadden we de prijzen enorm moeten verhogen."
Het grootste deel van de paddenstoelen wordt verkocht via natuurvoedingsgroothandels en aan verschillende groothandelsmarkten in Duitsland. "Onze producten worden ook verkocht aan onafhankelijke retailers. Overschotten worden soms ook geëxporteerd naar klanten in buurlanden. Maar het meeste wordt hier in Duitsland verkocht." Het grootste deel wordt verkocht aan groothandelaars via IFCO of EPS-kratten in containers van twee kilo of in manden van één kilo. Ze produceren slechts een kleine hoeveelheid traygoederen.
2023 wordt vast een beter jaar
Jonas verwacht dat de zaken dit jaar beter zullen gaan dan in 2022: "Hoewel de gevolgen van de inflatie en andere crises nog steeds voelbaar zijn, zien we een goede verkoop van met name koningsoesterzwammen. Dit is altijd een zeer hoogwaardig product geweest. De discounters zijn nooit onze doelgroep geweest. Onze klanten zijn nog steeds bereid om genoeg geld uit te geven aan paddenstoelen. Het veganistische en vegetarische marktsegment is de afgelopen jaren gegroeid. Hierdoor is een nieuwe groep klanten ontstaan die uit overtuiging onze paddenstoelen 'regionaal geteeld en volgens Demeter richtlijnen' kopen."
Toch blijven inflatie en de fluctuerende biologische markt uitdagingen vormen. "Je moet goed in de gaten houden op welk moment consumenten gaan besparen op producten zoals paddenstoelen." De uiteindelijke prijzen in biologische winkels en supermarkten kunnen ook aanzienlijk variëren. Duitsland is nog steeds een land waar veel biologische klanten uit overtuiging op zoek gaan naar deze producten in gespecialiseerde biologische winkels. Maar of de biologische speciaalzaak zijn rol in de toekomst kan behouden, hangt onder andere af van de vraag of het lukt om zich in de voorhoede te blijven positioneren en op welke manier."
Voor meer informatie:
Torsten Jonas
Pilzgarten GmbH
Fabrikstraße 12
27389 Helvesiek, Duitsland
Tel.: +49 42 67 9330
[email protected]
https://www.pilzgarten.de