Kalverliefde, Oranjehoen en een mobiele melkrobot laten volgens de Dierenbescherming zien dat een dierwaardige en toekomstgerichte veehouderij mogelijk en vooral haalbaar is. De mensen achter deze initiatieven werden dinsdag 28 februari tijdens een bijeenkomst rond het Deltaplan Veehouderij van de Dierenbescherming in Cuijk in het zonnetje gezet en ontvingen de Deltaplan Veehouderij Awards van de organisatie. Het is de tweede keer dat de Dierenbescherming de prijzen uitreikt. Winnaars ontvangen een geldprijs van 5.000 euro, mogelijk gemaakt door het Barth-Misset Fonds.
Janina van der Drift van Kalverliefde, Johan Leenders van Oranjehoen en bio-melkveehouder Joost Samsom die de award won met zijn mobiele melkrobot.
Winnaar Kalverliefde is een initiatief van Janina van der Drift, die er vorig jaar voor zorgde dat melk van biologisch gehouden koeien die hun kalfje langer bij zich mogen houden in de supermarkt kwam te liggen. Het bedrijf Oranjehoen krijgt de award omdat het, bovenop de eisen voor één ster Beter Leven keurmerk, op het gebied van dierenwelzijn en milieu weer extra aspecten toevoegt. De dieren krijgen meer ruimte en afleiding en bovendien wordt aan kringlooplandbouw gewerkt. De verplaatsbare melkrobot van boer Samsom uit Wilnis is tenslotte door de Dierenbescherming onderscheiden vanwege de inspanning om koeien toch volop weidegang te geven, terwijl de ligging van de boerderij dat lastig maakt.
De Dierenbescherming wil mensen inspireren om de noodzakelijke transitie naar een dierwaardige en toekomstgerichte veehouderij als een kans te zien. Niet alleen om het dierenwelzijn te verbeteren, maar tegelijkertijd winst te pakken op het gebied van natuur en milieu én een redelijk inkomen voor de boer te garanderen.
Geen utopie
De awards zijn door de Dierenbescherming in het leven geroepen om te laten zien dat haar toekomstbeeld geen utopie is, maar nu al in de praktijk wordt waargemaakt. Boer Samsom past volgens de onafhankelijk van de Dierenbescherming oordelende vakjury die alle inzendingen en uiteindelijke genomineerden beoordeelde uitstekend in dat plaatje.
Uit het juryrapport: “Met de melkrobot heeft hij een oplossing in handen voor de uitdaging van veel melkveebedrijven: maximaal weiden in combinatie met beperkte grond die direct grenst aan de stal. De mobiele melkrobot kan bij Samsom worden verplaatst naar de weides aan de overkant van de weg. De koeien kunnen daardoor in het weideseizoen 24/7 lekker naar buiten. Daarnaast zorgt weidegang voor de scheiding van mest en urine, dus voor stikstofreductie. En uiteraard is het goed voor dierenwelzijn. Deze veehouder denkt in kansen, waarvan deze mobiele melkrobot één van de mooie resultaten is. De mobiele melkrobot kan door andere melkveebedrijven gekopieerd worden, ook door reguliere bedrijven. Die zouden door meer weidegang te geven ook de krachtvoergift kunnen afbouwen. Deze innovatie heeft dus een grote impact voor dier, boer en milieu”.
Toekomstbeeld
Kalverliefde is een initiatief dat een viertal biologische boeren verenigt dat de kalveren een periode bij de moederkoe houdt. “Dit past bij het toekomstbeeld voor de melkveehouderij van de Dierenbescherming. Het houden van kalveren bij de koe heeft namelijk veel voordelen voor het dierenwelzijn van koe en kalf, zo zijn de kalveren gezonder en socialer en kan de koe moedergedrag vertonen. Ook wordt er gewerkt aan een beter welzijn van de stierkalveren, en aan het goed in de markt zetten van dit vlees. Het knappe aan dit initiatief is dat het binnen een jaar gelukt is om de melk in 288 filialen van Albert Heijn onder het merk Kalverliefde in het schap te krijgen. De aangesloten boeren hielden het kalf al bij de koe uit intrinsieke motivatie, maar krijgen hierdoor nu ook een meerprijs en waardering voor hun inspanningen. Daarnaast is de communicatie over het merk sterk en positief ingestoken”, aldus het juryrapport.
Meer ruimte
Oranjehoen is ook een bedrijf met een zogeheten “win-win-win”-karakter; plussen voor dier, milieu en boer. Dit concept van een 1 ster Beter Leven vleeskuikenbedrijf onderscheidt zich op een aantal punten. Volgens de jury krijgen de dieren in de stal meer ruimte, extra verrijking in de vorm van strobalen en voer, warmte van infraroodpanelen en plateaus om op te zitten. “Het vlees wordt verkocht via onder andere Crisp en HelloFresh, die ook de zogeheten ‘vierkantsverwaarding’ voor hun rekening nemen – ze gebruiken dus alle delen van de kip, ook de delen die worden geëxporteerd bij gebrek aan afzet in Nederland. Dat er nu wordt gewerkt aan uitrol naar andere vleeskuikenbedrijven, laat zien dat het concept succesvol is. Oranjehoen voert de kippen restproducten van hun eigen biologische akkerbouwbedrijf. Voor de mestafzet en een deel van het veevoer wordt samengewerkt met akkerbouwers in de buurt. Dat er geen soja wordt gebruikt is uniek voor de vleeskuikenhouderij; hiermee verlaagt Oranjehoen de CO2-footprint en voorkomen ze ontbossing. Als het in de veehouderij gaat over extensivering en kringlooplandbouw, wordt vaak naar de rundveehouderij gekeken, maar Oranjehoen laat zien dat ook de pluimveehouderij hier een grote bijdrage aan kan leveren”.
Deltaplan Veehouderij Event
De uitreiking van de awards maakte deel uit van het Deltaplan Veehouderij Event in Cuijk voor veehouders, toeleveranciers, beleidsmakers en politici, waar in een dagvullend programma ook aandacht werd besteed aan tal van andere onderwerpen. Uiteraard was er aandacht voor het verdienmodel van de boer met de aankondiging van een nieuw rapport dat binnenkort verschijnt, het Nationaal Programma Landelijk Gebied en de stikstofproblematiek, de mogelijkheden van kweekvlees (Ira van Eelen) en een visie op ons voedselsysteem door professor Imke de Boer.
In het Deltaplan Veehouderij beschrijft de Dierenbescherming de route om binnen dertig jaar een veehouderij te realiseren die zich richt op kwaliteitsproductie voor eigen consumptie en een markt in Noordwest-Europa. Dat moet gebeuren in korte ketens met sterkere, robuuste dieren en diergericht ontworpen houderijsystemen, die uitgaan van de behoeften van het dier. Volgens het Deltaplan Veehouderij moeten boeren een goede prijs krijgen die de minder vlees etende consument betaalt. De route van de Dierenbescherming voert langs vier zogeheten transitiepaden waarop volgens de organisatie stappen gezet moeten worden. Het eerste pad gaat over een diervriendelijkere veehouderij als onderdeel van totale verduurzaming. Het tweede pad beschrijft een consumptiepatroon dat meer plantaardig is en waarin minder wordt verspild. Het derde gaat over samenwerking in korte vaste ketens en eerlijke prijzen, en het vierde pad betreft de kwaliteitsproductie voor een zelfvoorzienende regio.
Voor meer informatie: www.deltaplanveehouderij.nl