Landelijke natuur- en dierenbeschermingsorganisaties hebben samen een brandbrief gestuurd naar de Tweede Kamer fracties en de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid en Volksgezondheid over de aanpak van Vogelgriep onder wilde vogels, of eigenlijk, het volledige gebrek daaraan... In het belang van de volksgezondheid, maar zeker ook de wilde vogels en pluimveesector is een prominentere rol van de overheid noodzakelijk.
Hoog pathogeen
Voor het eerst hebben we in Nederland jaarrond te maken met een uitbraak van het hoog pathogene Vogelgriepvirus H5N1. Bijna elke week zijn er meldingen van pluimveebedrijven die worden geruimd, gelden ophokplichten en regionale vervoerverboden voor pluimvee.
Duizenden wilde vogels slachtoffer
Onder wilde vogels vindt een slachting plaats van ongekende omvang. Vanuit de hele wereld komen telkens nieuwe meldingen van broedvogels, veelal in kolonies, die massaal het loodje leggen. Ook in Nederland hebben we daarvan dit jaar voorbeelden gezien met duizenden slachtoffers. Nog elke week zijn er bevestigde meldingen van wilde vogels die slachtoffer zijn van vogelgriep. Met de vogeltrek in volle gang maken de landelijke natuur- en dierenbeschermings-organisaties zich weer grote zorgen voor komende winter.
Geen regie
Daar waar we bij getroffen pluimveebedrijven inmiddels, hoe cynisch en triest ook voor getroffen pluimveehouders en dieren, een geoliede machine zien van mannen in witte pakken, destructiebedrijven en beschermde maatregelen, moeten natuurbeheerders zelf maar zien hoe ze dit probleem bij wilde vogels te lijf gaan.
Natuurbeschermers, vrijwilligers bij vogelopvang en dieren-ambulances, terreinbeheerders en boswachters proberen zo goed en kwaad als kan te doen wat binnen hun mogelijkheden ligt, maar missen de overheid hierin als coördinerende, adviserende en faciliterende partner. Vandaar dat Natuurmonumenten, Vogelbescherming Nederland, Landschappen NL, de Dierenbescherming en Stichting Dierenlot samen deze oproep doen.
Leidraad
De overheid komt met een leidraad waarin duidelijk is wie er welke verantwoordelijkheden heeft bij de aanpak van de vogelgriep, maar dit is onvoldoende. De overheid moet de bestrijding van de vogelgriep echt gaan coördineren, het publiek voorlichten en een telefoon-nummer inrichten waar dode vogels gemeld kunnen worden en instanties en burgers terecht kunnen met vragen. Dat is gezien de nog lopende pandemie, de risico’s voor de volksgezondheid, voor pluimveebedrijven en wilde vogels echt noodzakelijk. Nederland ligt op een internationaal belangrijk kruispunt voor vogeltrek. Zolang vogelgriep zich hier manifesteert dragen wij onbedoeld bij aan de verdere verspreiding over de wereld.
Nieuwsuur
Gisteravond (12 oktober NPO2 21:30 uur) was in Nieuwsuur te zien welke gevolgen de afwezigheid van de overheid heeft in de praktijk. Gebiedsmanager Lea van de Zee van Natuurmonumenten verwoorde dat als volgt: "Wij beschermen de natuur en zetten ons in voor zeldzame broedvogels. Afgelopen voorjaar moesten we duizenden Grote Sterns en honderden Visdieven dood van de grond rapen en in een vuilniszak stoppen. Dat was een emotionele en nare klus. Tot onze grote frustratie hebben we daarna uren lopen leuren met zakken vol dode vogels om die op een verantwoorde en veilige manier afgevoerd te krijgen. De overheid was in geen velden of wegen te bekennen. Dat kan en mag niet zo blijven", aldus van der Zee.
Oproep
De landelijke natuur- en dierenbeschermingsorganisaties roepen Kamerleden op om de betrokken ministers tijdens het zoönosendebat van vandaag (donderdag 13 oktober) aan te sporen om dit te verbeteren. Goede publieksvoorlichting, coördinatie en preventie ook voor de langere termijn, beschikbaarheid van adequate beschermingsmiddelen, volksgezondheid en verantwoorde en gecontroleerde afvoer van kadavers zijn echt overheidstaken.