Biologisch akkerbouwer Wridzer J. Bakker en biologisch melkveehouder Peter Oosterhof schrijven in een brief aan informateur Remkes dat het besef dat het anders moet bij iedere boer nu wel is doorgedrongen. De landbouw is volgens de twee Friese boeren als enige sector al een eind op weg. In hun brief spreken zij de wens uit dat het toekomstig kabinet de sector kan helpen bij het uitstippelen van een nieuwe route.
Geachte heer Remkes, (moi Johan)
Zoals u bent gevraagd om een beetje noordelijke ‘nuchterheid’ de formatie in te vliegen, zo zouden wij dat in de stikstofkwestie willen doen. We weten allemaal dat het niet alleen de stikstof is die als een mes boven onze boerderijen hangt. Het zijn ook de CO2-uitstoot (met de opwarming van de aarde als gevolg) het gebruik van gewasbescherming en diergeneesmiddelen, en het verlies van biodiversiteit.
Het kan zo niet langer.
De natuur als basis; landbouw is natuur, alleen zijn we daar door het te veel gebruiken van kunstmatige ‘oplossingen’ steeds verder vanaf komen te staan. Probleem is dat waar de natuur verstikt in stikstof, de landbouw verstikt in regelgeving.
Stip aan de horizon
Het moet anders, dat besef is bij iedere boer nu wel doorgedrongen. En we zijn als landbouw (als enige sector) al een eind op weg. De stip aan de horizon is nog niet met een permanentmarker gezet, maar de te nemen richting is duidelijk.
En ook de consumenten zijn aan zet, want boeren produceren wat zij willen consumeren. Maar om een transitie nu geheel aan de markt over te laten is op een paar mooie initiatieven daargelaten ook niet reëel.
Daarom deze brief: we willen graag dat een toekomstig kabinet ons helpt met het uit stippelen van deze nieuwe route.
Meer mogelijk met zelfde budget
Als we al die miljarden euro’s die zijn vrij gemaakt voor het oplossen van de stikstofcrisis, voor uitkoop en natuurherstel, nu eens breder zouden inzetten? Met hetzelfde budget is volgens ons veel meer mogelijk, zodat we niet alleen de stikstof aanpakken maar alle problemen, een begin kunnen maken naar een herstellende landbouw (misschien een leuke term voor een toekomstig beleid). Volgens ons moet dat kunnen.
Weer boeren met de natuur: de bodem weer gebruiken als opslag voor CO2 (zo zijn ooit de fossiele brandstoffen ook ontstaan). Daar zijn maatregelen voor nodig. Zoals stoppen met kunstmest (de productie kost enorm veel aardgas), andere grondbewerkingsmethodes, geen gebruik meer van chemische middelen, minder monoculturen, de koeien heel veel laten weiden, et cetera.
Zelf zijn we hier al een aantal jaren mee aan de slag en we hebben allebei een verleden als gangbare melkveehouder, inmiddels omgeschakeld naar bio. We hebben zelf ervaren wat dit doet met je bedrijf en je omgeving.
Ook veel ruimte voor insecten
Natuurlijke bodemprocessen komen weer op gang, met als resultaat een gezonde bodem, en dus gezond vee, gezonde gewassen en gezonde producten. In een natuurlijke omgeving met ook veel ruimte voor insecten, vogels en wild. Dit is natuur waarvan geoogst wordt, waarvan het beheer geld (en voedsel) oplevert in plaats van kost.
Het uitkopen van boeren en de grond omzetten in natuur, daarvoor is ons landje te klein, of de bevolking te groot. We hebben al zo weinig landbouwgrond per hoofd van de bevolking, en we zijn meer grond nodig als we anders willen gaan produceren.
Dat niet iedere boer dit kan of wil is ons ook duidelijk. Maar laat deze boeren inzetten op technische maatregelen. Wij hebben bewust niet voor deze energieverbruik- en kostprijsverhogende ‘oplossingen’ gekozen, maar gekeken naar de basis van ons bedrijf: planten die samen met de bodem zonne-energie vastleggen, het principe dat de basis is voor al het leven op aarde.
Boeren als oplossing
Dus informateur Remkes, wij zien de boeren als een oplossing en niet als probleem. We roepen niet dat iedere boer biologisch moet gaan werken en hebben ook een meer uitgewerkt voorstel voor u klaar liggen. Graag gaan we eens met u of een der uwen in gesprek zodat er iets moois uit deze formatie komt, een samenwerking van boer en overheid op weg naar een mooie toekomst.