Vandaag roept een grote coalitie van 162 organisaties uit het maatschappelijk middenveld, de landbouw en het bedrijfsleven vicevoorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans op ervoor te zorgen dat alle organismen die zijn afgeleid van nieuwe gentechnieken, gereguleerd blijven overeenkomstig de bestaande ggo-normen van de EU - met inachtneming van het voorzorgsbeginsel, waarborging van een hoog beschermingsniveau en het recht van boeren en consumenten om te kiezen wat zij planten en eten.
De Commissie zal naar verwachting eind april haar standpunten over de toekomstige regelgeving voor "nieuwe genoomtechnieken" zal presenteren, op basis van een interne studie waartoe de Raad van Ministers van de EU opdracht heeft gegeven. Sinds het Europees Hof van Justitie in 2018 oordeelde dat organismen die zijn verkregen met nieuwe genetische modificatietechnieken moeten worden gereguleerd onder de bestaande ggo-wetten van de EU, is er intensief gelobbyd door de landbouwbiotechindustrie om de wetgeving af te zwakken.
"Er zijn geen wetenschappelijke of juridische redenen om nieuwe genomische technieken vrij te stellen van risicobeoordeling, traceerbaarheid en etikettering. Het gebruik van gentechnologie op planten en dieren, en het vrijkomen daarvan in het milieu en de voedselketen, kan verstrekkende gevolgen hebben en moet gereguleerd blijven," aldus Eric Gall, beleidsmanager van IFOAM Organics Europe. Hij vervolgt: "Transparantie over het gebruik ervan moet blijven gelden in de hele voedselproductieketen. Het afzwakken van de regulering van deze krachtige technologieën zou in strijd zijn met de doelstellingen van de EU Green Deal en de strategieën Farm to Fork en Biodiversiteit."
Volgens het initiatief "Save our Seeds" (SOS), dat de Europese campagne "Stop Gene Drives" coördineert, is een bijzonder verontrustende toepassing van nieuwe genomische technieken de zogenaamde gene drives. "De "gene drive"-technologie maakt de decimering of uitroeiing mogelijk van hele populaties van wilde organismen (waarvan insecten de belangrijkste zijn), hetgeen onder meer wordt voorgesteld als een nieuw instrument voor het beheer van schadelijke organismen in de landbouw. In tijden van massale uitsterving is de uitroeiing van soorten via gentechnologie onaanvaardbaar. Een wereldwijd moratorium op de introductie van "gene drive"-organismen is nodig om de Europese wetgeving en het voorzorgsbeginsel te handhaven".
Volgens de ondertekenaars van de brief aan de Europese Commissie blijkt uit wetenschappelijke publicaties dat de nieuwe technieken van genetische modificatie de ontwikkelaars in staat stellen belangrijke genetische veranderingen aan te brengen, die sterk kunnen verschillen van die welke in de natuur voorkomen. Bovendien kunnen nieuwe technieken van genetische modificatie leiden tot een reeks ongewenste genetische modificaties die kunnen resulteren in de productie van nieuwe toxines of allergenen, in de overdracht van genen die resistent zijn tegen antibiotica, of in eigenschappen die problemen kunnen opleveren op het gebied van voedselveiligheid, milieu of dierenwelzijn.
De Europese burgermaatschappij en haar voedselproductiesector maken zich grote zorgen over pogingen om een opkomende nieuwe generatie van genetisch gemodificeerde (GM) gewassen en dieren die met nieuwe genoomtechnieken, zoals CRISPR/Cas, zijn gemanipuleerd, te dereguleren. Het Europese Hof van Justitie heeft geoordeeld dat deze nieuwe generatie genetisch gemodificeerde organismen moet worden gereguleerd in het kader van de bestaande GGO-wetgeving van de EU. Hun uitsluiting van de EU GGO-richtlijn "zou de door de richtlijn nagestreefde beschermingsdoelstelling in het gedrang brengen en zou voorbijgaan aan het voorzorgsbeginsel dat de richtlijn beoogt te implementeren", aldus het Hof (punt 53 van het arrest).