Tom Saat van Stadsboerderij Almere heeft het onderstaande opiniestuk geschreven. Tom omschrijft zichzelf als een 'bio-boer in Almere met een groot mesttekort'. Het opiniestuk werd afgelopen zaterdag op de website van Trouw gepubliceerd.
"Laat Minister Schouten haar groene bedoelingen ook in daden omzetten"
Deze week stond Trouw in het teken van 'De Staat van de Boer'. Daar kwam een hoopvol geluid uit. De boer wil wel veranderen en een groenere weg inslaan. Daags daarop reageerde de Minister daarop door te zeggen dat ze graag met die groene ambities aan de slag wil. Mooie woorden, maar de daden zijn anders: het beleid is vooral gericht op het behoud van de status quo.
Om de groei van het mestoverschot een halt toe te roepen, heeft het Ministerie fosfaatproductierechten ingevoerd. Elk bedrijf mag niet meer koeien houden dan de rechten die het heeft gekregen op een peildatum in 2015. Door alleen naar een peildatum te kijken en het productiesysteem buiten beschouwing te laten, kiest het Ministerie expliciet voor behoud van de status-quo. Er wordt niet gekeken, of een bedrijf eigen voer teelt, mineralen via de melk afvoert en dus eigenlijk een mesttekort heeft, of dat een bedrijf vanwege te weinig grond voer aankoopt en dus een mestoverschot heeft. De Minister wil tot nu toe geen principieel onderscheid maken tussen deze verschillende bedrijfstypen. Zij is volledig gefocust op het nationale plafond. Wat er op het individuele bedrijf gebeurt laat zij buiten beschouwing.
Groene boeren die op een gezonde manier hun veestapel verder willen opbouwen, zonder op bedrijfsniveau ook maar één gram te veel mest te produceren, zijn volledig op slot gezet. De biologische sector kampt daardoor met een tekort aan goede kwaliteit mest.
Als mevrouw Schouten Minister van Volksgezondheid zou zijn geworden, zou zij ook geconfronteerd zijn met een overschot: De gemiddelde Nederlander is te dik, heeft overgewicht. Ook dan kan de Minister een nationaal gewichtsquotum instellen en daarmee berekenen hoeveel kilogram de gemiddelde Nederlander te zwaar is. Om vervolgens een reductieplan te lanceren, waarin staat hoeveel kilogram iedere Nederlander moet afvallen om aan de nationale doelstelling te halen. Om de scherpste randjes er af te slijpen hoeven de anorexia patiënten niet nog verder af te vallen, maar ook zij mogen geen grammetje aankomen, want dan komt de nationale doelstelling in gevaar! Als Minister van Volksgezondheid kan je dan meteen opstappen, maar als Minister van Landbouw kom je er gewoon mee weg. De voormannen van LTO (kampend met veel overgewicht) steunen het plan van harte en proberen de indruk te wekken dat de hele sector achter het plan staat.
De winst van het Trouw-onderzoek is dat de sector veel groener blijkt te denken dan de voormannen doen voorkomen. Als de Minister haar groene ambities ook in daden wil omzetten, zal zij groen licht moeten geven aan al die kringloopboeren die hun bedrijf verder willen ontwikkelen en op een gezonde manier aan een evenwicht tussen grond en vee willen werken. In de mest van kringloopboeren zit ook fosfaat, maar dat fosfaat komt uit voer wat op het eigen bedrijf is geproduceerd. Op bedrijfsniveau is er dan ook geen fosfaatoverschot. Waarom moeten zij gestraft worden voor het overschot aan mineralen wat voor de dikke boeren van ver over de landsgrenzen moet wordt geïmporteerd? Vanuit Brussel worden er inmiddels ook vragen gesteld aan de Minister over deze vreemde gang van zaken. Bij de demonstratie van afgelopen woensdag van de biologische melkveehouders wou de Minister nog geen reactie geven op de brief uit Brussel. Maar het is aan haar om haar groene ambities nu ook in daden om te zetten.
Tom Saat
Biologisch boer in Almere met een groot mesttekort