Schrik niet. Pesticiden zijn wereldwijd verantwoordelijk voor naar schatting 200.000 slachtoffers per jaar door acute vergiftiging, waarvan 99% in ontwikkelingslanden. Helaas geen nepnieuws. Lees deze zin als u wilt nog maar een keer en denk aan de impact op de vrijwel altijd arme gezinnen van de slachtoffers. Lezen is iets wat veel dagloners in de landbouw niet kunnen. Vaak worden zij onbeschermd en zonder kennis van waarschuwingsteksten over gebruik van bestrijdingsmiddelen het veld in gestuurd.
Wij in het rijke westen op onze beurt twitteren steeds meer, maar lezen helaas steeds minder. Dit afschuwelijke cijfer komt uit een rapport van de Speciale Rapporteur van de VN over het recht op voedsel van begin dit jaar. Kennelijk was het niet genoeg om de voorpagina's van onze kranten en de uitzendingen van onze TV- en radiostations te halen.
Terwijl Europa wederom heeft besloten voor langere toelating van onkruidverdelger glyfosaat van Monsanto is de noodzaak van een landbouw die uitgaat van agro-ecologie groter dan ooit. Weg van een kapitaal-gedreven systeem van grootschalige monoculturen die met het gebruik van giftige stoffen onze wil aan de natuur opleggen.
Althans proberen op te leggen, want de natuur accepteert geen monoculturen. Uiteindelijk gaan de bodemvruchtbaarheid en de biodiversiteit verloren of winnen onkruiden en insecten die resistenties opbouwen tegen zelfs de meest giftige middelen.
De tragiek is dat het best anders kan, maar dat ons verdiensysteem altijd streeft naar nog meer ophoping van kapitaal voor enkelen in plaats van profijt voor velen. Agro-ecologie is in het belang van miljoenen kleine boeren. Agrochemie is vooral van belang voor onzichtbare aandeelhouders. En daartussen zit heel veel lobby- en marketingkracht die ons echt zicht op de werkelijkheid ontnemen.
Natuurlijk is de werkelijkheid nooit zwart-wit. Technologie kan de landbouw en tuinbouw zeker vooruit helpen. In sommige ernstig verarmde gebieden is een beperkte hoeveelheid kunstmest wellicht een overbrugging waar in combi met compostering en goed bodemmanagement voordeel uit gehaald kan worden. Veredeling kan voor betere zaden zorgen die hogere opbrengsten genereren.
Maar het begint ermee dat beleidsmakers in het belang van de toekomst van onze planeet prioriteit geven aan het belang van bodemvruchtbaarheid, biodiversiteit en generaties boeren die hier hun brood mee willen verdienen. Nu overheerst de lobby en de marketing van agro-reuzen. De Braziliaanse agro-ecologe Irene Cardoso zei het zo: "Hun magen en behoeften zijn sowieso onverzadigbaar."
Als we tussen het nepnieuws het echte nieuws zien, gaan we hier niet meer in mee. Onze keus voor een andere vorm van landbouw begint bij de boodschappentas.
Deze column is geschreven door Bert van Ruitenbeek, directeur Stichting Demeter. Demeter is het kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding. De column verschijnt ook in de Krant van de Aarde.