Een greep uit het nieuws van de afgelopen weken: massale sterfte van insecten vermoedelijk veroorzaakt door de landbouw, een versnelde opwarming van het klimaat, ministeriële ophef over frauduleuze mestboekhouding en een overmatige hoeveelheid bestrijdingsmiddelen op aardbeien. Ecologische landbouw is geen luxe, maar noodzaak.
Een scenariostudie van het gerenommeerde FIBL trekt de conclusie dat we niet zomaar kunnen omschakelen naar 100% biologisch. Ik citeer: "Helemaal onmogelijk is het misschien niet, wereldwijd overschakelen naar biologische landbouw. Maar dan moeten we wel drastisch minder vlees eten, de verspilling van voedsel sterk terugdringen en eieren in de ban doen."
Laat minder dierlijk voedsel eten nou een onderwerp zijn dat geïntegreerd is in de biologische landbouw: de biologische dierhouderij is grondgebonden. De hoeveelheid dieren staat in precies de goede verhouding tot het beschikbare landoppervlak. Die verhouding is in het huidige systeem ver te zoeken. Het voer moet in ontwikkelingslanden verbouwd worden, regenwouden moeten ervoor omver, en met de overtollige mest vervuilen we ons grondwater. In een biologisch systeem is de vleesconsumptie dus per definitie al ruimschoots lager.
De Volkskrant noemt de maatregelen die nodig zijn om met dezelfde hoeveelheid landbouwgrond de wereldbevolking op ecologische wijze te voeden 'draconisch'. Minder dieren en minder verspilling zijn echter onvermijdelijk. Hoe kan er ooit sprake zijn van een duurzaam systeem als we zo inefficiënt en slordig met onze middelen omgaan?! Ons voedselproductiesysteem en de bijbehorende consumptiepatronen bewegen zich ver over de grenzen van de houdbaarheid. Alle seinen voor milieu, natuur, biodiversiteit, waterkwaliteit, luchtkwaliteit, klimaat, landschapskwaliteit en gezondheid staan op rood.
Of alle landbouw dan straks biologisch is, is geen relevante vraag. Als het maar duurzamer wordt. We zullen ons voedselsysteem zowel bij de productie als bij de consumptie drastisch moeten omgooien. Biologische landbouw kan daarin een gidsfunctie vervullen.
Bavo van den Idsert
Voor meer informatie: www.bionext.nl