Biodynamische boerderij De Zonnekouter bij Deinze is ten volle gericht op de korte keten, namelijk rechtstreekse verkoop in de regio Gent-Zulte. "Als boer steek je veel energie in het telen van kwaliteitsvolle, vitale, smaakvolle voeding. We vinden het dan ook belangrijk dat al die arbeid niet verloren gaat, de groenten zo vers mogelijk bij onze klanten raken, en we voor ons werk een eerlijke prijs krijgen."
De Zonnekouter werd in 2000 opgericht door Walter Coens en An Verboven. An: "We hadden daarvoor al 10 jaar geboerd op de coöperatieve bioboerderij De Wassende Maan. Daar leerden we de voor- en nadelen van coöperatief werken kennen. Toen de samenwerking scheef liep, besloten we om zelf een nieuw bedrijf op te starten."
Met de hulp van sympathisanten kochten ze een stuk land in de buurt met de hulp van vzw Land-in-Zicht, die helpt om landbouwgrond vrij te kopen voor biolandbouw. De boerderij groeide jaar na jaar en langzaam groeide het idee om ook van de Zonnekouter een coöperatie te maken. "Febecoop, een organisatie die bedrijven begeleidt naar een coöperatieve structuur, hielp ons een structuur uit te denken zodat we niet dezelfde fouten zouden maken als in het verleden: het bestuur moest daarvoor in handen blijven van de mensen die dagelijks met hart en ziel aan het project werken: de boeren. De Vlaamse overheid gaf op dat moment ook subsidies aan bedrijven die coöperatief wilden werken."
Blik op de toekomst
Maar op dezelfde dag dat hun dossier goedgekeurd werd, kregen An en Walter te horen dat de kanker waarvoor Walter al een jaar in behandeling was, niet meer te genezen viel. An: "Dat was zwaar, maar we wisten dat we nu zeker moesten doorzetten wilden we de Zonnekouter een toekomst geven."Er moest niet lang worden gezocht naar de juiste mensen. Lien, momenteel verantwoordelijk voor de winkel, werkte al op de Zonnekouter. En ook Katrien was al actief als boerin. Met Arne als vervanger van Walter viel de puzzel helemaal op zijn plaats.
Toch begon het toen pas. De overgang van familiebedrijf naar coöperatie nam ongeveer een jaar in beslag. An: "Je moet aan alles denken: taakverdeling, goede communicatie, goede overdracht van oud naar jong, een huishoudelijk reglement..." We lieten ons daarin begeleiden. Zeker bij onderwerpen als lonen of uitstapmogelijkheden is zo'n onafhankelijk iemand onmisbaar. Ik ben ook blij dat Walter die overgang nog heeft mogen meemaken en helpen begeleiden."
De Zonnekouter groeide uit tot een biologisch-dynamische boerderij op 7 hectare
aan land, met een ruime koepelserre, een boerderijwinkel, een zaaltje waar allerhande cursussen en activiteiten kunnen doorgaan, en een heleboel rechtstreekse klanten.
Intussen bestaat de Zonnekouter als coöperatie iets langer dan twee jaar, met naast de medewerkers (die in het bestuur zetelen) ook 100 consumenten als coöperant (vennoten die sympathiseren en jaarlijks meedenken op de Algemene Vergadering). Het is een uniek verbond: het bedrijf steunt volledig op dit wederzijdse engagement tussen boeren en consumenten. Dit geeft de Zonnekouter een stevige, duurzame basis.
Open communicatie
Nadat Katrien in september besliste om andere oorden op te zoeken, laten Arne, Lien en An nu met zijn drieën de boel draaien. Arne: "Open communicatie is essentieel. Elke dinsdagavond hebben we een overlegmoment, waarin we alles bespreken. 's Ochtends is er een gezamenlijk koffiemoment voor de dagelijkse terugblik en werkafspraken met alle medewerkers en vrijdagavond sluiten we samen de week af met een maaltijd. Dat is belangrijk, want het kan dan ook eens over andere dingen gaan: dat werkt verbindend."An is blij met de situatie zoals ze nu is: "Op bepaalde vlakken voelt deze structuur vrijer aan dan een familiebedrijf. Daar had ik bijvoorbeeld nooit het gevoel dat ik een loon had, want al ons geld ging in het bedrijf. En ik kan nu ook eens een paar dagen weg, wat vroeger niet gemakkelijk kon." Ook Arne is een tevreden mens: "Mensen vragen zich soms af of ik niet liever een eigen boerderij wil hebben. Maar ik boer hier gewoon met dezelfde ingesteldheid: in alle vrijheid. Alleen zo kan je dat doen slagen."
Grenzen overstijgen
Het coöperatief model vindt steeds meer ingang. Zo is het samenwerkingsverband De Vroente, waar de Zonnekouter deel van uitmaakt, intussen ook een coöperatie. "Wij werken al jaren samen met De Kollebloem en Ourobouros voor onze rechtstreekse verkoop. Elk jaar stellen we ook een gezamenlijk teeltplan op. De Vroente was een feitelijke vereniging, maar toen we vorig jaar de vraag kregen om op de Lousbergmarkt in Gent het groentekraam uit te baten, was de stap naar een coöperatie snel gezet. Het leuke aan die samenwerking is dat je de grenzen van je bedrijf overstijgt. Dat werkt enorm ondersteunend."Voor meer informatie: www.dezonnekouter.be
Bron: Bio Mijn Natuur