Tholen – Bert van Ruitenbeek, directeur van Stichting Demeter, omschrijft biologisch-dynamisch als de landbouwcultuur van de toekomst. Toch blijft hij bescheiden als het gaat om zijn verwachtingen: "Bio-dynamische voeding zal waarschijnlijk nooit de helft van de bio-markt gaan invullen. Het draait bij ons niet primair om een jaarlijkse omzetverdubbeling, maar vooral om ontwikkeling. Het belangrijkste is dat we de hele voedselketen blijven uitdagen door de uitkomsten van onze holistische denkwijze. Veel BD-boeren zijn voorlopers, niet alleen qua landbouwmethode, maar ook in het vorm geven van de verbinding met de omgeving, het zoeken naar andere afzetmodellen et cetera. Dat neemt niet weg dat het voor die ontwikkeling wel belangrijk is dat er marktgroei is en dat we de hele keten onderdeel maken van die ontwikkeling, ook handel, verwerking en retail."
Bert van Ruitenbeek.
"We zijn nu met een project bezig met de Youth Food Movement Academie om te kijken hoe we ook jonge bewuste consumenten kunnen verleiden om vaker voor producten met Demeter-keurmerk te kiezen in de speciaalzaken. Ook zijn we aan het kijken hoe we onze samenwerking met nieuwe handel en retail zo kunnen vormgeven dat het niet alleen over normen gaat, maar ook over gedeelde waarden. Een keurmerk moet geen keurslijf worden. Wij willen eerder een 'token' zijn van vitaal voedsel uit en zich steeds verder ontwikkelende landbouwcultuur. Daarvoor zijn in samenwerking met Leen Janmaat van het Louis Bolk Instituut we ook een cursus over voedingskwaliteit gestart voor handel, verwerkers en winkeliers."
Waarom schakelen bedrijven om naar bio-dynamisch? "Enerzijds omdat de vraag toeneemt, vooral door aanhoudende groei in Duitsland en anderzijds omdat bio boeren zich verder willen ontwikkelen en dat kan met de werkwijze van Collegiale Toetsing waarin BD-boeren met elkaar zoeken naar optimalisering van hun bedrijf en elkaar inspireren."
Bert benadrukt dat Demeter organisch wil groeien. "Het belangrijkste is om hierin gelijke tred te houden met je ontwikkeling. Boeren en tuinders die uit opportunistische redenen kiezen voor omschakeling naar bio-dynamisch hebben het lastig. BD'ers werken bijvoorbeeld met heel lage bemestingsniveaus, daar moet je goed mee om kunnen gaan. Verder moeten ze zich leren verhouden met het gebruik van preparaten. Het is geen 'truc', het is een proces."
Jonge professionals uit de voedselketen op werkbezoek in een biologische speciaalzaak voor een opdracht van Demeter.
Het draagvlak voor de bio-dynamische werkwijze neemt volgens hem nog altijd toe: "In een samenleving die ecologisch, economisch en sociaal gezien steeds meer in de problemen komt, springen mensen die anders naar dingen kijken er uit. Biodynamisch blijft vanuit zijn aard een voorhoedebeweging. Dat zie je aan nieuwe opkomende thema's als kalfjes bij de koe of omgang met de mannelijke dieren. Het zijn vooral BD-bedrijven die hiermee experimenteren. Kijk naar wat ze bij Hansketien met de bokjes doen en bij andere BD-bedrijven met het hanenvlees.
Bert merkt dat er sowieso steeds meer erkenning komt voor de BD-werkwijze: "Dit zie je bijvoorbeeld aan het feit dat – naast de prachtige winnaars Van der Voort van Remeker – ook Demeterbedrijf De Rodenburghoeve in Uitgeest bij de top vijf zat voor de titel Agrarisch Ondernemer 2016. De Rodenburghoeve zie ik als een prachtig voorbeeld hoe een bedrijf ecologie en economie kan verbinden. Er is toenemende waardering voor de bio-dynamische werkwijze waarbij de boer op een andere manier naar de systemen kijkt en de kringloop zoveel mogelijk sluit."
De ondernemers van de Rodenburghoeve.
Onlangs werd bekend dat Zuiver Zuivel een merk wordt met uitsluitend producten van Demeter-kwaliteit. Hoe kijkt Bert naar de omslag bij Zuiver Zuivel? "Dit zien we als een kans. En zo zien de boeren dat ook. Ze zijn nu al volop in gesprek om te kijken hoe ze zich nog verder kunnen ontwikkelen en profileren. Hoe meer duidelijkheid rond de biodynamische herkomst van de producten, hoe beter." Er zijn volgens Bert nog wel flink wat verbeterpunten als het gaat om de zichtbaarheid en communicatie van Demeter. "Vooral in vers valt qua verhaal achter Demeter nog veel te winnen. Ik zou ook dolgraag willen dat het Demetervlees nog eens echt zal doorbreken, maar veel van de huidige Demeter kopers zijn vegetariër. Het Demeterbrood wordt nu wel gelukkig steeds beter zichtbaar in het schap. We zullen kijken of we met de winkelketens en de verwerkers en het jeugdig elan van de Youth Food Movement academie een volgende stap kunnen zetten."
Voor meer informatie:
Bert van Ruitenbeek
Stichting Demeter
Diederichslaan 25D
3971 PA Driebergen
0343 522355
[email protected]
www.stichtingdemeter.nl