Bionext nam deel aan rondetafelgesprek over duurzame voeding
"Biologisch kan de wereld duurzaam gezond voeden"
Vanuit sommige Wageningse kringen wordt regelmatig gemeld dat biologische landbouw de wereld niet kan voeden, omdat zij twee keer zoveel areaal nodig zou hebben. Grond die er gewoonweg niet is. Dat laatste klopt wel enigszins, zeker als je het over vruchtbare grond hebt, want monidaal gezien rent de bodemvruchtbaarheid van landbouwgronden schrikbarend achteruit.
Als de discussie oplaait over het wereldvoedselvraagstuk, dat overigens vooral een verdelingsvraagstuk is, draait Bionext de vraag meestal om: "Kunnen we met de huidige (gangbare) manier van voedsel produceren en landbouw bedrijven de wereld op termijn blijven voeden?". Het antwoord op die vraag is 'nee', omdat we de belangrijkste voorwaarden voor voedselproductie, vruchtbare bodems en biodiversiteit, aan het afbreken zijn. Dit wordt internationaal erkend. FAO-Glasod heeft mondiaal de mate van bodemdegradatie in beeld gebracht. Dit geeft een schrikbarend beeld, dat de laatste tijd nog weer verergerd is. Ook de uitkomsten van de global soil week tonen aan dat bodem en bodemkwaliteit sterk onder druk staan.
Is de biologische aanpak dan beter voor bodem en biodiversiteit? Ja, Wageningen UR heeft twee jaar geleden een uitgebreide inventarisatie uitgevoerd, die aantoont dat biologische landbouw beter is voor de bodemkwaliteit. Zie ook: www.saveoursoils.nl, de actie van de FAO en Nature&More waar Bionext zich bij heeft aangesloten.
Is door de lagere opbrengst in biologische landbouw dan niet juist meer landbouwgrond nodig en gaat daardoor biodiversiteit verloren? Nee, niet per se, want:
a) Landbouw en biodiversiteit kunnen elkaar juist versterken. In landschappen met een gevarieerd landschap met natuur en (duurzame) landbouw is biodiversiteit vaak groter dan in landschappen met alleen landbouw of alleen natuur.
b) De lagere opbrengst van biologisch geldt alleen voor de landen met een zeer hoge gangbare landbouw productie (zoals Nederland). Voor een groot deel van de wereld is dit verschil er niet of scoort biologisch soms zelfs beter. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de 30 jaar durende Rodale experimenten in de Verenigde Staten;
Je kunt van de gebieden met zeer intensieve en hoge productie afvragen of dit systeem in relatie tot bodemkwaliteit op de lange termijn houdbaar is.
De FAO heeft vanaf 2007 een aantal publicaties uitgebracht die aantonen dat de biologische productie in arme landen vaak hoger is dan reguliere landbouw. En in de laatste FAO studie Voedselonzekerheid 2012 wordt gemeld dat uitbreiding van de landbouw noodzakelijk is voor hongerbestrijding. "De meeste arme mensen zijn afhankelijk van landbouw. De meest effectieve manier om honger te verminderen is uitbreiding van landbouw door kleine boeren, vooral vrouwen, zodat het werkgelegenheid oplevert voor de armsten."
Kortom, de oplossing ligt niet in de geïntensiveerde teelt van monoculturen, zoals tabak, suiker, soja en maïs. Deze producten zijn wel handig voor de assemblage van prefab food en zijn dus zeer winstgevend. Maar tegelijkertijd zijn het de veroorzakers zijn van de epidemie van overgewicht, diabetes (150 miljoen in India!) en al die andere welvaartziekten, waar we alleen al in Nederland via de gezondheidszorg miljarden aan uitgeven. De enige manier om deze cirkel te doorbreken is het koppelen van de beleidsthema's agrofood en gezondheidszorg en het inzetten op preventie.
Bron: Bionext