Voor de aankoop van brood, vis, vlees, groente en fruit zijn consumenten meer gebruik gaan maken van de supermarkt. Die supermarkten zijn in winkeloppervlakte groter geworden. Daardoor hebben ze ook meer ruimte gekregen om assortiment dat eerder alleen in de speciaalzaak te koop was een plek te geven en op prijs de concurrentie aan te gaan. Desondanks realiseerden speciaal-zaken in voedingsmiddelen in 2012 een omzet van meer dan 5,5 miljard euro, ongeveer 10% van alle Nederlandse bestedingen aan voeding.
Verandering in winkelbestand door opkomst nieuwe typen speciaalzaken
De gemiddelde omzet van een speciaalzaak verschilt per branche. Zo draait een slager gemiddeld bijna een ton meer omzet dan een kaaswinkel. Ongeveer de helft van alle speciaalzaken is een bakker, slager of groentewinkel. Tussen 2007 en 2013 is het aandeel van slagers in het totale aantal speciaalzaken gedaald van 21% naar 19%. De belangrijkste stijgers zijn winkels in buitenlandse en in overige voeding. Zij zijn samen gegroeid van 9,5% naar 12%.
Blijven vernieuwen in assortiment
Speciaalzaken bieden bij uitstek de mogelijkheid aan consumenten om met nieuwe vers producten in aanraking te komen. Bij gebleken succes in de speciaalzaak worden producten mainstream en stromen ze door naar het supermarktschap. Die evolutie betekent dat speciaalzaken continue op zoek moeten naar onderscheidende producten.Verbreding doelgroep door zakelijke en online verkoop
Naast onderscheidend assortiment zijn ook de juiste locatie, goede kwaliteit, service en productkennis succesfactoren voor een speciaalzaak. Dan nog kan het zo zijn dat het aantal vaste klanten terugloopt of dat ze minder vaak de winkel bezoeken. Door activiteiten te verbreden en meer afzet te genereren via zakelijke of online verkoop kan desondanks de omzet worden verstevigd.Bij zakelijke verkoop kan onder andere worden gedacht aan het verzorgen van broodjes of catering voor bedrijven, het leveren van bedrijfsfruit, of het bereiden van kant-en-klare maaltijden voor zorginstellingen. Verder maakt de opkomst van internetverkoop in de retail de potentiële afzetmarkt voor speciaalzaken ineens een stuk groter. Door zelf of als toeleverancier van gespecialiseerde partijen ook online klanten te bedienen kan het bereik van de winkel worden vergroot. De nieuwe generatie vers-specialisten bestaat voor een deel dan ook uit internetondernemers.
Sterkere positionering door samenwerking
Gezien de concurrentie en de verandering in koopgedrag bij consumenten is het echter wel essentieel om naamsbekendheid te vergroten en klanten te winnen. Samenwerking kan hier aan bijdragen. Bijvoorbeeld binnen de branche, met andere speciaalzaken of met ondernemers in andere sectoren.De Groene Passage als voorbeeld
Met bedrijven buiten de branche zoals horeca en winkels in non-food. De speciaalzaak kan zo een extra omzetkanaal en/of meer zichtbaarheid creëren. Dit gebeurt bijvoorbeeld in de Groene Passage in Rotterdam, een samenwerking van winkels in food, non-food en horeca met onder andere een gemeenschappelijke site en nieuwsbrief.Klik hier om naar ING Alert Foodspeciaalzaken te gaan.