Een jaar nadat de EU-verordening inzake natuurherstel (NRR) in werking trad, en terwijl de lidstaten bezig zijn met het opstellen van de nationale herstelplannen, kwamen vertegenwoordigers van vooraanstaande sectoren, beleidsmakers en onderzoekers in Brussel bijeen om de voortgang en de rol van biologische landbouw, agro-ecologie en agroforestry bij het herstel van ecosystemen te bespreken. Tijdens het evenement "Organic, agroecology & agroforestry for nature restoration", georganiseerd op 24 oktober door de European Agroforestry Federation (EURAF) bij het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC), benadrukte onze beleidsmedewerker Hanna Winkler hoe biologische landbouw direct kan bijdragen aan het bereiken van de doelstellingen van de NRR.
© Stillwords | Dreamstime
Het NRR, dat in 2024 werd goedgekeurd, stelde een ambitieuze doelstelling voor de EU: tegen 2030 ten minste 20% van de land- en zeegebieden van de EU herstellen, en tegen 2050 alle ecosystemen die herstel behoeven. Dit langetermijnherstelplan voor de Europese natuur biedt een belangrijke kans om de toestand van gedegradeerde ecosystemen op het hele continent aanzienlijk te verbeteren.
Maar hoe is de NRR gekoppeld aan biologische landbouw?
Gezonde, veerkrachtige ecosystemen – met levende, vruchtbare bodems, schoon water en bloeiende populaties bestuivers – zijn essentieel voor duurzame voedselproductie en voedselzekerheid op de lange termijn. Biologische landbouw draagt direct bij aan deze doelen en helpt bij het behalen van veel van de doelstellingen voor landbouwecosystemen in het kader van de NRR. Biologische boeren hebben al lang aangetoond dat natuurbescherming en productieve landbouw hand in hand kunnen gaan. Levensvatbare biologische landbouwbedrijven kunnen tegelijkertijd de bodemvruchtbaarheid verbeteren, de biodiversiteit behouden, waterlichamen beschermen en koolstof in de bodem opslaan. De voordelen zijn evident in toegenomen populaties bestuivers en vlinders, verbeterde habitatdiversiteit, hogere koolstofvoorraden in de bodem en gezondere vogelpopulaties op het akkerland.
Het is bemoedigend dat biologische, agro-ecologische en agroforestrybenaderingen binnen de NRR expliciet worden erkend als effectieve maatregelen voor natuurherstel. Zoals Hanna echter benadrukte, hebben boeren nu de juiste beleids- en financiële kaders nodig om deze maatregelen tot een succes te maken. Door biologische landbouw prioriteit te geven in de nationale herstelplannen, kunnen lidstaten één krachtig beleidsinstrument inzetten om de Europese klimaat-, water- en biodiversiteitsdoelstellingen te bevorderen. Om dit mogelijk te maken, hebben we een Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) na 2027 nodig dat natuurherstel volledig ondersteunt: "Biologische boeren kunnen de belangrijkste drijvende kracht achter natuurherstel zijn, mits ze over de juiste instrumenten, prikkels en langetermijnbeleidsondersteuning beschikken", aldus Hanna Winkler.
Later in het programma leverde Karim Jouhari, Advocacy Officer bij TP Organics, een bijdrage aan de sessie "Beleidssynergieën – Versterking van de paraatheid voor klimaatverandering door middel van natuurherstel". Karim benadrukte de cruciale rol van onderzoek en innovatie bij het bereiken van natuurhersteldoelen – en het belang van een specifiek budget in het volgende Meerjarig Financieel Kader (MFK) ter ondersteuning van innovatie in biologische en agro-ecologische benaderingen: "Bij de bespreking van de beleidscoherentie van de EU moeten we duidelijke stappen voorwaarts zetten. We moeten erkennen dat biologische landbouw en agro-ecologie essentieel zijn voor het bereiken van de doelstellingen van de NRR. Onderzoek en innovatie zijn cruciaal voor de toekomst van de EU, en we moeten onze overheidsinvesteringen richten op effectieve benaderingen zoals biologische en agro-ecologische benaderingen. Dit is niet alleen belangrijk; het is onze verantwoordelijkheid voor een duurzame toekomst."
Biologische landbouw speelt een sleutelrol in de Europese inspanningen voor natuurherstel. Om veerkrachtige agrovoedingssystemen te bouwen die ecosysteemfuncties beschermen, is het essentieel om ervoor te zorgen dat boeren die zich al inzetten voor duurzame praktijken of bereid zijn deze te implementeren, voldoende ondersteuning krijgen.
Om lidstaten te helpen bij het ontwikkelen van sterke en effectieve nationale natuurherstelplannen, hebben ze samen met EURAF en Agroecology Europe gezamenlijke aanbevelingen opgesteld. Deze beschrijven praktische manieren om biologische, agro-ecologische en agroforestry-benaderingen te integreren in nationale strategieën en de implementatie ervan in de praktijk te ondersteunen.
Bron: IFOAM
