De ranglijst werkte dit jaar met 10 subcategorieën. Herenboeren haalden binnen de categorie 'Landbouw' de 4e plaats. "Ons landelijke coöperatieve landbouwconcept, waarbij burgers samen eigenaar zijn van een gemengde boerderij, laat daarmee zien nog steeds actueel en toonaangevend te zijn."
© Mark van Stokkum | Herenboeren
Sinds de start van de eerste Herenboerderij in 2016, zijn er door het hele land, van Assen tot Limburg en van Goes tot Enschede, 23 Herenboerderijen opgericht. Ook werken nog meer dan 25 initiatiefgroepen van burgers aan de oprichting van een Herenboerderij bij hen in de buurt.
Stichting Herenboeren NL, die als overkoepelende entiteit deze boerderijen en boerderijen-in-oprichting ondersteunde, kwam afgelopen jaar financieel in zwaar weer terecht en moest in juni het faillissement aanvragen. Tegelijkertijd was dit het moment waarop de snelgroeiende burgerbeweging van binnenuit haar veerkracht en ambitie toonde. In hele korte tijd werden enkele essentiële taken van de landelijke Stichting overgenomen door een Verenigingsverband van de 23 draaiende boerderijen, de zogenaamde Vereniging van Herenboerderijen. Inmiddels is duidelijk dat óók het begeleiden van de boerderijen-in-oprichting wordt overgenomen door een nieuwe entiteit, Stichting Nieuwe Boerderijen.
Voorzitter Jan Poodt van de Vereniging van Herenboerderijen geeft aan dat hij trots en dankbaar is voor deze blijk van erkenning door de Trouw Duurzame 100. "We hebben geen gemakkelijke zomer gehad, als landelijk netwerk. Toch kijk ik nu heel tevreden terug, omdat iedereen er samen de schouders onder heeft gezet om een nieuw landelijk samenwerkingsverband op te zetten. Op de 23 Herenboerderijen ging ondertussen het werk gelukkig gewoon dóór. Onze ruim 40 boeren konden in dienst blijven, en door hun professionele inzet in combinatie met het mooie weer, was de oogst dit jaar uitbundiger dan ooit. We weten inmiddels ook dat in het nieuwe jaar weer nieuwe Herenboerderijen van start gaan. Ik denk dat we hiermee echt laten zien wat de kracht van een burgerbeweging is, de kracht van sámen".
Hoe kunnen mensen zich aansluiten bij een Herenboerderij?
Burgers nemen als coöperatielid van een natuurgedreven Herenboerderij zelf de regie over hun eigen voedselproductie. De aangesloten ca. 250 huishoudens per boerderij halen elke week hun oogstdeel (groente, fruit, eieren en – voor wie wil – af en toe vlees) op en helpen naar wens mee op de boerderij. Elke Herenboerderij heeft één of meer professionele boeren in loondienst.
Herenboerderijen hebben geen winstoogmerk en centraal in de werkwijze staat herstel van de biodiversiteit, bodem en het sluiten van kringlopen. Er wordt geen gebruikgemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Dieren kunnen hun natuurlijke gedrag vertonen en lopen veelal buiten in ruime weides. De boeren zijn in loondienst en hebben een vast inkomen. Zo creëert de coöperatie een eerlijk en toekomstbestendig voedselsysteem.
"Wat een Herenboerderij dan levert, is gezond, smakelijk voedsel, een fijne plek voor dieren om te leven, méér biodiversiteit en een gezonde bodem. Maar de "oogst" is breder dan dat. Terwijl leden actief betrokken zijn bij de totstandkoming van hun voedsel, ontstaat er een levendige gemeenschap, met bijvoorbeeld samen oogstfeesten vieren en 'oude' technieken zoals fermenteren herontdekken. Kinderen hebben vaak een eigen landje om te bewerken of gaan met de boer op ontdekkingstocht."
Voor meer informatie:
Vereniging van Herenboerderijen
[email protected]
www.herenboeren.nl
