Politici, boeren en deskundigen waren het erover eens: Den Haag moet in actie komen. Hoe? Land van Ons pleit voor een actieve rol van de overheid op de grondmarkt. Grond kopen om grondbanken te vullen. Grond uit die banken beschikbaar stellen om kansen te geven aan jonge boeren én om de doelstelling van 15% biologische landbouw in 2030 te halen.
Politici van ChristenUnie, GroenLinks-PvdA, Volt en Partij voor de Dieren discussieerden met boeren en organisaties hierover tijdens een door Land van Ons georganiseerde bijeenkomst. Land van Ons organiseerde deze ter gelegenheid van haar 5-jarig jubileum én om de grondproblematiek stevig op de politieke agenda te zetten.
© Land van Ons
Nederland meest liberale grondbeleid van Europa
Krijn Poppe van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur schetste de situatie voor jonge boeren: hoge grondprijzen, schaarste en verkoop via inschrijving drijven jonge boeren uit de markt. "Nederland heeft de grootste landbouwproblematiek van Europa en het meest liberale grondbeleid. Kaders zijn nodig om de toegang tot land ook voor nieuwkomers te garanderen. "
Merel Straathof van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontact (NAJK) liet weten dat haar leden heil zien in zonering met overheidskeuzes voor grondfuncties, waaronder biologisch boeren. De moeilijke toegang tot land en onduidelijk overheidsbeleid maken dat jonge boeren overwegen te emigreren. NAJK snapt dat.
Ook haar collega-boeren Henk Smith, vicevoorzitter van Boerennatuur, en Howard Koster, boer bij Land van Ons, onderkennen dat. Smith: "Niet met angst maar met verlangen moeten we boeren verleiden om biologisch te boeren in kwetsbare gebieden. Dat vraagt visie en beleid van de politiek."
Actieve Grondbank met mandaat
Matthijs Visser, vicevoorzitter van Land van Ons introduceerde de contouren van een actief grondbeleid met een belangrijke rol voor grondbanken:
- Alle beschikbare grond komt in regionale grondbanken onder nationale regie.
- De overheid krijgt een extra instrument om grond aan te kopen: door indeplaatsstelling kan de overheid de rol als koper van grond opeisen wanneer het maatschappelijk belang daarom vraagt.
- Grond uit de grondbanken wordt ingezet voor verpachting aan jonge boeren, biologische landbouw en kan ook worden ingezet voor ruilverkaveling.
- Overheid, burgers en boeren vormen het bestuur van de grondbanken die handelen op basis van een helder kader en met een financieel mandaat voor de lange termijn.
Politieke Reacties
De politieke partijen reageerden allen dat de politiek boeren nu duidelijkheid moet geven. ChristenUnie bij monde van Judith Westerink wil 5 miljard euro uittrekken voor onder andere extensivering en onderscheid maken tussen agrarische hoofdstructuur en maatschappelijke landbouwgebieden. Laura Bromet van GL-PvdA ziet breed draagvlak voor duurzame landbouw: "Iedereen snakt naar een duidelijke overheid met visie en kaders. Als de overheid heldere kaders stelt, ben ik er met mijn mede-Kamerleden in twee dagen uit." Partij voor de Dieren wil 75% krimp van de veestapel. Falco van Hassel: "Zo komt land vrij voor onder meer biologische akkerbouw en genereren we meer biodiversiteit." Volt wil een actieve grondbank met voorrang voor natuurinclusieve boerenbedrijven: "Wij gaan voor 25% biologisch in 2030." Over vrijwilligheid van boeren bij de invulling van maatregelen leken GL-PVDA, PvD en VOLT het eens te zijn: 'vrijwilligheid is te verkiezen, maar daarmee gaan we het niet redden.' De ChristenUnie denkt dat je ook met vrijwilligheid een eind kan komen. Iedereen is het er wel over eens dat Den Haag, zoals Simone Ritsenwil (Volt) zei, "biologisch boeren woest aantrekkelijk moet maken".
Enquête: jonge boeren liggen wakker
Voorafgaand aan het seminar hield Land van Ons een enquête onder jonge boeren. Daaruit bleek dat zij zich zorgen maken over overheidsbeleid, milieuregels, grondgebrek, stikstof, financiering en afzetprijzen. 1 op de 10 denkt zelfs over emigratie. Meer dan de helft weet nog niet op welke partij ze op 29 oktober gaan stemmen.
Voor meer informatie: 
Land van Ons
Keurenplein 41
1069 CD Amsterdam
06 12912936
[email protected]
www.landvanons.nl
