Honderd agro ecologische boeren kwamen afgelopen week bij elkaar op de 'Boerenlandbouwconferentie'. De aanwezigen werden pijnlijk wakker geschud door Ronald van Marlen van Exctinction Rebellion: "Onze huidige levensstijl is gebaseerd op plunderen. We besteden ons suf en dat kunnen we alleen doen door te roven. We runnen de wereld als een plantage. De klimaatcrisis is niet iets voor later, hij is er nu. De opwarming van de aarde gaat zorgen voor enorme destructie en die gaan we allemaal voelen." We moeten onze agro-ecologische landbouw hier weten te verbinden met mensen die het minder luxe hebben. Klarien Klingen schreef dit uitgebreide verslag.
Bijzonder was dat we een delegatie Zapatistas mochten ontvangen, die tijdens de hele Boerenlandbouwconferentie aanwezig waren en deelnamen aan de workshops en de gesprekken. Hun reactie op van Marlens verhaal: "Wij hebben in Chiapas, Mexico, in honderd gemeenschappen duizenden mensen georganiseerd, om met elkaar te strijden voor Het Leven. Wij gebruiken andere woorden dan die we zojuist hebben gehoord over klimaatverandering, maar we strijden voor hetzelfde. We strijden voor Moeder Aarde. Moeder Aarde vraagt ons om haar te redden, te verdedigen, en te verzorgen."
Tijdens in totaal twintig workshops wisselden we ervaring uit, boeren praktijk ervaring rondom veelal nieuwe ontwikkelingen. Zo was er een workshop over agroforestry, een workshop oer dierwelzijn en een gesprek over de commons waarin werd gekeken hoe we opnieuw naar 'eigendom' van grond moeten kijken. Kunnen we ons ook voorstellen dat de grond 'van zichzelf' zou kunnen zijn? En welke juridische en organisatievormen kunnen we nu al in ons huidige systeem verzinnen om die richting op te bewegen?
Biologisch akkerbouwer Joost van Strien gaf een goedbezochte workshop over zijn 'no shit' beweging: ja, je kan biologische akkerbouw wel degelijk organiseren zonder dierlijke mest, zo is zijn ervaring. Joost maakt onderdeel uit van het Biocyclische Veganlandbouw netwerk, is een van de vijf organisaties van de federatie voor agro-ecologische boeren, die de boerenlandbouwconferentie organiseerde.
Een andere workshop waar veel mensen op af kwamen ging over 'no-dig': een beweging van mensen die het bodemleven centraal stellen. Ties Temmink en Benthe van Wallenburg van Stichting in Goede Aarde lieten op groot scherm direct het bodemleven, levend, zien, van de grondmonsters die de deelnemers aan de workshop van hun boerderijen hadden meegenomen.
In de workshop 'eerlijk loon' presenteerde Elske Hageraats haar ideeën over hoe we consumenten kunnen vragen ons goed te betalen; via een systeem van solidaire betaling, waar rekening wordt gehouden met het uurloon van de boer en met het uurloon van de consument. Elske is CSA tuinder bij biologische tuinderij de Ommuurde Tuin. Elske: "Ik vraag de mensen: wat verdien jij per uur? Dat kan je helpen de prijs voor mijn werk te bepalen." Elske's initiatief maakt deel uit van de CSA beweging, een groeiende groep boeren en tuinders die mensen niet enkel als consumenten zien maar juist als actief betrokken burgers, die ook bereid zijn mede verantwoordelijkheid te nemen voor de agro-ecologische landbouw waar wij aan werken.
Bio-tuinder en CSA boer Wietse Bakker: "Ik ben de tuinder van 150 mensen en die zijn verantwoordelijk voor hun voedsel." Binnen de CSA beweging is solidariteit een belangrijk principe. Wietse: "Hoe kunnen we mensen bereiken die minder te besteden hebben, dat is onze opdracht, dat voel ik echt wel."
Van Meino Smit, biologisch akkerbouwer en onderzoeker, hoorden we dat de huidige gangbare landbouw zes keer meer kilocalorieën verbruikt aan inputs (onder andere aan gebouwen, veevoer, kunstmest, transport, et cetera) dan dat er uit de landbouw wordt geoogst.
Wat moeten we doen? Ronald van Marlen: "Zorg dat je als agro ecologisch boer een veilige plek biedt voor mensen die aan het kijken zijn naar een planeet die aan ecocide ten onder gaat." Meino: "Meer mensen in de landbouw. We hebben in Nederland 470.000 boeren nodig om alles zonder fossiele brandstof te doen. Dat is best haalbaar, het is slechts 5procent van de bevolking." De Zapatistas: "Wij zonder jullie, jullie zonder ons, wordt het niks. We hebben elkaar nodig. We moeten elkaar steunen."
De boerenlandbouwconferentie werd georganiseerd door de Federatie voor Agroecologische Boeren. Aangesloten zijn: BD vereniging, Biotuinders, CSA Netwerk Nederland, Netwerk Biocyclische-veganlandbouw, Permacultuur Boeren Nederland, Toekomstboeren.