Tholen – De voortrekkersrol van Denemarken in de biologische sector is onbetwist. Hoewel in recente cijfers gesuggereerd werd dat het Zweedse bio-aandeel even groot is als dat van Denemarken, blijkt dat er geen rekening gehouden is met de groei van de Deense sector in de afgelopen maanden. Alleen dit jaar al groeide de biologische sector in Denemarken met 18 procent, daarmee nadert het aandeel de 10 procent. De Deense versie van de koeiendans trok dit jaar 250.000 bezoekers. Biojournaal reisde af naar dit centrum van de biologische wereld om te onderzoeken waarom de Denen zo gefocust zijn op biologische producten.

De groei van de sector begon in de vroege jaren '80 toen de eerste biologische producten bij de supermarkten geïntroduceerd werden. Het was de van oorsprong conventionele supermarktketen Coop die deze trend in gang zette. Halverwege de jaren '90 volgen de eerste discounters. Vandaag de dag zijn alle supermarkten bezig met het biologische aanbod. Grote rode Ø-labels op de schappen wijzen de consument de biologische producten aan. Voor bepaalde productgroepen is het aandeel conventioneel zelfs veel kleiner dan biologisch. Zuivel en eieren bijvoorbeeld zijn bij Coop altijd biologisch. Een conventioneel eitje is niet te vinden. In de begin jaren was het gros van de biologische verkopen te vinden in grote steden als Kopenhagen en Aarhus. De laatste jaren dringt het bio-aanbod echter ook steeds verder door op het platteland.

Explosieve groei

De 'linkse' regering stelde in 2009 het doel om in 2020 minimaal 60 procent van de gebruikte ingrediënten in openbare keukens, zoals restaurants en kantines, biologisch van oorsprong moest zijn. De meer rechtse regering die sinds anderhalf jaar het land regeert liet deze doelstelling los, maar de trein was al in beweging gezet. Instellingen en restaurants zetten al in op biologische producten. Waar de regering dacht dat de doelstelling niet haalbaar was, lijkt de markt zich nu zo te ontwikkelen dat de oude doelstelling wel gehaald zal worden.



Ook tijdens de crisisjaren ging de groei onverminderd door. Hoewel ook de Deense economie getroffen werd en de consument vaker uitweek naar een discounter. Bij de discounters waren echter ook biologische producten te vinden, die waren in 2004 geïntroduceerd. Daardoor bleven consumenten biologisch kopen. Samenwerken met discounters of supermarkten is in de Deense sector heel normaal. Al vanaf het eerste uur worden de producten via deze kanalen afgezet.

Biologische ladder

Overigens heeft de explosieve groep van de vraag naar biologische producten wel een keerzijde. Voor veel producten is een chronische onderproductie ontstaan. Dat geldt bijvoorbeeld voor varkensvlees, waarvan het aanbod ver achter blijft bij de vraag. De vleesindustrie probeert de aanvoer te vergroten, maar voor omschakelaars geldt een periode van twee jaar voordat het vlees als biologisch in de schappen mag liggen. Voor andere producten is de situatie vergelijkbaar. De eigenaar van een groot groenteteeltbedrijf vertelt hoe hij profiteert van de groei. Hij teelt op contractbasis voor een grote supermarktketen. Hij besloot meer gewas te planten dan de supermarkt vroeg, met het oog op mogelijke export. Dat pakte anders uit, de binnenlandse vraag was zo snel gestegen, dat alle producten naar Deense afnemers gingen.



Bio-producten zijn te verdelen in een trap. De consument beklimt de treden van de bio-ladder, naarmate er meer biologische producten in het winkelmandje verdwijnen. De instap bio-producten zijn groenten, fruit, eieren, melk, pasta en dergelijke. Door gewone reclame te maken, kan de consument overtuigd worden de producten te kopen. Voor de volgende sport op de ladder, met producten als rijst, koffie, sappen en vlees, is marketing in de winkel de beste manier. De hoogste trede bevat producten als ijs, bier, frisdrank en chocolade. Wie deze producten koopt, heeft zeker meer bio-producten op het boodschappenlijstje staan.