De meeste mensen die boodschappen doen in de biologische supermarkt van Roosmarijn Saat vinden het geen probleem om hiervoor wat meer te betalen. Ze begrijpen dat de kostprijs hoger ligt dan bij reguliere producten: de productie van biologisch moet nu eenmaal aan veel extra voorwaarden voldoen zodat het milieu niet belast wordt. De klanten betalen daarvoor zonder morren een paar dubbeltjes meer.
Maar waarom, vraagt Saat zich af, moet er eigenlijk evenveel belasting over biologische producten worden betaald als over reguliere producten? "Biologische productie belast de bodem, het grondwater, de biodiversiteit, het klimaat en de gezondheid van mens en dier nauwelijks, terwijl reguliere productie dat wél doet. En niet zo'n beetje ook."
Toch betalen we over al onze boodschappen zes procent btw, of ze nou heel erg schadelijk zijn voor onze leefomgeving of juist helemaal niet. Is dat wel eerlijk?
De vervuiler moet betalen
Volgens Roosmarijn, naast eigenaar van biowinkel Gimsel ook voorzitter van de biowinkelvereniging, dus niet. "Het is verre van eerlijk. Het is zelfs ontzettend krom. Elke consument betaalt belasting; geld dat gebruikt wordt om ons drinkwater te zuiveren, onze landbouwgronden schoon te houden, onze biodiversiteit op peil te houden, kortom: om ervoor te zorgen dat ons land niet helemaal vervuilt en verschraalt. Maar mensen die biologisch kopen betalen al meer, júíst om die vervuiling en verschraling te voorkómen. In plaats van daarvoor een beloning te krijgen worden ze bij de kassa met die zes procent dubbel belast."Alsof je iemand met een licht elektrisch autootje evenveel wegenbelasting laat betalen als iemand met een zware dieselauto. "Precies", knikt Roosmarijn. "Voor de wegenbelasting geldt: de vervuiler betaalt. Waarom zou dat voor boodschappen niet ook zo kunnen zijn?"
Biologisch consumeren is noodzakelijk
Toen het nieuwe kabinet aankondigde dat ze btw van zes naar negen procent willen verhogen, vond Saat het tijd om in actie te komen. "Biologische producten zijn op zichzelf al duurder dan reguliere producten, dus die negen procent komt dan extra hard aan. Dat vind ik als ondernemer én als consument onverteerbaar. De regering moet inzien dat biologisch consumeren bijdraagt aan een gedegen en noodzakelijke verandering in de manier waarop voedsel en producten geproduceerd worden. Als we zonder iets te veranderen doorgaan zullen we op de lange termijn veel meer moeten gaan betalen, om alle problemen op te lossen die het gevolg zijn een schadelijke manier van produceren."Biologisch zou volgens de biowinkelvereniging helemaal niet belast moeten worden. En dus starten zij de petitie 'Geen BTW op Bio'. In minder dan honderd dagen zijn er ruim 62.000 handtekeningen opgehaald. Eind deze maand loopt de campagne af en worden de handtekeningen aangeboden. Dan komt het onderwerp op de politieke agenda te staan. Roosmarijn: "We moeten afwachten wat de politiek er vervolgens mee gaat doen. Maar hoe dan ook vind ik onze campagne geslaagd. We hebben niet alleen laten zien dat veel mensen zich iets aantrekken van dit onderwerp maar ook dat wij als biologische speciaalzaken in staat zijn een krachtig signaal af te geven."
Waarom zou je omfietsen?
Dat biologische winkels zich verenigen is belangrijk in een tijd waarin inmiddels ook elke grote supermarkt een biologisch assortiment heeft. Saat vindt dat een positieve verandering. "Hoe meer biologisch hoe beter. Maar het betekent ook meer concurrentie voor zelfstandig ondernemers die een biologische speciaalzaak runnen, zoals ikzelf. Waarom zouden klanten blijven omfietsen als ze ook bij de supermarkt om de hoek terecht kunnen voor biologisch?"Biologische speciaalzaken kunnen niet stunten met prijzen, zoals grote supermarkten doen. Dus moeten ze zich op een andere manier onderscheiden. "Door onze kwaliteit te benadrukken bijvoorbeeld", zegt Roosmarijn. "Uit te leggen waar onze producten vandaan komen en hoe ze geproduceerd zijn. We kunnen garanderen dat de herkomst van een product helemaal in orde is. Dat moeten mensen weten."
Maar een 100% biologisch assortiment alleen is niet meer genoeg. Bij Gimsel wordt bijvoorbeeld ook veel aandacht besteed aan een prettige winkelervaring: mooi uitgestalde producten, een uitgebreide drogisterij-afdeling en de mogelijkheid om zelf koffie te malen.
Roosmarijn: "We gaan telkens bij onszelf na of we nog méér kunnen doen. Kunnen we ons pand verduurzamen? Wat gebeurt er met het afval? Hoe zijn de producten in onze winkel verpakt? Is alle verlichting led? Verbruiken onze koelingen niet te veel energie? En vooral: dragen we bij aan de verduurzaming die nodig is voor een betere toekomst voor de volgende generatie? Dat is een vraag waar je niet alleen over na moet denken, nee, je moet er ook een antwoord op hebben."
Klik hier voor meer informatie over de petitie.
Bron: De Kleur van Geld - Triodos Bank