Kunstmest bij gangbare tarweteelt goed voor 40% CO2-uitstoot

Het debat over duurzame voedselpatronen wordt dezer dagen al te makkelijk verengd tot een debat over de klimaatimpact van vlees. Nu blijkt ook ons dagelijks brood een stevige impact op het klimaat te hebben. Volgens nieuw Brits onderzoek wordt voor elk brood van 800 gram ongeveer een halve kilo CO2 (koolstofdioxide) uitgestoten, waarvan 40 procent te wijten is aan het gebruik van kunstmest bij de graanteelt. Deze studie effent dus het pad voor een klimaatdebat dat ook de productiewijze bekijkt. Biologische boeren telen zonder kunstmest.

Kunstmest verantwoordelijk voor 40% van uitstoot

In de zoektocht naar een klimaatvriendelijk eetpatroon is wat we eten (groente, granen, vlees, etcetera) van groot belang. Ook de productiewijze doet ertoe. De Britse onderzoekers van de Universiteit van Sheffield maakten een levenscyclusanalyse voor brood, waarbij ze het hele productieproces in beschouwing namen: de teelt van tarwe, opslag en transport van het graan, het maalproces, het transport van het meel en uiteindelijk het bakken van het brood. Alles bij elkaar genomen komen de onderzoekers voor een brood van 800 gram tot een klimaatvoetafdruk van 0,589 kilo CO2.

De onderzoekers houden kunstmest bij de graanteelt verantwoordelijk voor 40% van de totale uitstoot. Kunstmest is geen milieu- of klimaatvriendelijk product, want het wordt gemaakt van fossiele brandstoffen. Voor de productie van kunstmest zijn hoge temperaturen nodig en die worden tot nog toe meestal bereikt met aardgas.

Bio doet het zonder kunstmest

Kunstmeststoffen zijn in de biologische landbouw niet toegelaten. Ze voeden de plant en niet het bodemleven. Meer nog, ze verstoren het bodemleven, waardoor de bodemvruchtbaarheid op termijn afneemt. Bio maakt de bodem vruchtbaar met behulp van dierlijke mest, vruchtwisseling en compost. Daardoor wordt de bodem rijk aan organische stof en verhoogt haar vermogen om koolstof op te slaan.

Nuancering en verfijning in debat

De Britse studie brengt terecht de productiewijze onder de aandacht. Al te vaak worden voedingswaren beoordeeld op de meest gangbare manier van produceren. Zo blijven andere productiewijzen onderbelicht en krijgen deze producten, mogelijk onterecht, mee de wind van voren.

De biologische sector plaatst al decennia lang een alternatieve productiewijze tegenover de gangbare. Het is al bekend dat kunstmest een energieverslindend product is. Als nu inderdaad blijkt dat bij brood kunstmest verantwoordelijk is voor 40% van de totale uitstoot, lijkt het niet meer dan logisch dat uitspraken over de klimatologische impact van producten voortaan genuanceerd worden volgens productiewijze. En dat verder onderzoek, ook voor andere voedingswaren, nuancering brengt in het debat. Dat stelt BioForum Vlaanderen.

Bron: Bio Mijn Natuur / Nature Plants