Tholen – De zelfrijdende afrastering van familie Dam-Riteco van de Ridammerhoeve in Amsterdam gooide afgelopen woensdag hoge ogen tijdens de prijsuitreiking van de Ekoland Innovatieprijs biologische landbouw 2018. Hun innovatie sleepte de eerste prijs in de wacht. Mede-eigenaar Willem Dam zegt enorm trots te zijn met zijn relatief kleine bedrijf zo in de picture te staan. "Natuurlijk hoop je daarop, maar je moet het eerst nog maar zien waar te maken." Met de prijs is een geldbedrag van 1.500 euro gemoeid. Het prijzengeld werd ter beschikking gesteld door de Rabobank. De bank wil hiermee innovatieve koplopers in de agrarische sector ondersteunen.
Eigenzinnige dieren
Om tot deze innovatie te komen, doken Willem en Tom Dam in de psyche van deze eigenzinnige viervoeters. "Zodra geiten een stukje vers gras zien, dan vliegen ze erop af. Elk stuk gras waar ze op hebben gelopen, vreten ze niet meer en laten ze links liggen. Om te voorkomen dat de geiten overal her en der door het hoge gras gaan banjeren en grazen en zodoende meer dan de helft van het grasland 'onbruikbaar' wordt, helpt de afrastering de geiten in goede banen te leiden", vertelt Willem.
Grasopname verdubbeld
De zelfrijdende afrastering wordt aangedreven door een zonnepaneel en schuift dagelijks een meter of tien op. "Deze is naar eigen wens instelbaar van 50 centimeter tot 8 meter per uur. Als de geiten naar het net toelopen, detecteert een bewegingssensor hun aanwezigheid en begint de afrastering zich langzaam te verplaatsen. Bij hoog gras laat ik deze langzaam rijden. Staat er minder gras, dan voer ik het tempo iets op."
Het tweetal kwam op het idee voor deze innovatie nadat begon op te vallen dat de geiten al het gras langs de afrastering altijd kaal opaten. "Door de afrastering steeds te verplaatsen, imiteer je die situatie eigenlijk. Deze werkwijze is efficiënter, schoner en voorkomt bovendien wormbesmetting. We hebben de grasopname zien verdubbelen."
Toepasbaar voor alle grazers
Volgens Willem is het systeem voor handige doe-het-zelvers vrij eenvoudig zelf te bouwen. "In de basis is ons systeem niet veel meer dan een set oude autovelgen met daartussen een onderstel van aan elkaar gelaste stalen pijpen, die wordt aangedreven door een startmotor die in verbinding staat met een zonnepaneel." Hij voorziet ook toepassingen voor koeien en andere grazers.
"De grote technische handigheid, praktisch denken gecombineerd met inzicht in geitengedrag maakte dat Tom en Willem Dam samen deze innovatie tot een slimme toepassing konden ontwikkelen die ook voor andere ondernemers geschikt is", luidt het jury-oordeel. "Dit vernieuwende systeem is zeker ook toepasbaar op andere geitenbedrijven of op melkveebedrijven, zowel biologisch als regulier."
Tweede prijs: Beersche Hoeve
De tweede prijs van 750 euro werd toegekend aan René Groenen en Gineke de Graaf van de Beersche Hoeve in Oostelbeers. De jury was te spreken over hun "voortrekkersrol en innovatieve aanpak binnen de veredeling en teelt van zaadvaste rassen." Ze looft de samenwerking met Odin. "De vernieuwing van de eigendomssituatie biedt nieuw perspectief en geeft de verantwoordelijkheid van de burger voor goede zaden en gezonde voeding concreet vorm."
Derde prijs: Kippenopfokbedrijf Remijnse
De derde prijs van 250 euro werd toegekend aan de familie Remijnse van het gelijknamige kippenopfokbedrijf in Kraggenburg, voor de oprichting van hun studievereniging voor biologische opfokmethoden. De groep deed onderzoek bij het Louis Bolk Instituut naar de voeropname in relatie tot gewicht. "Met al deze innovaties bereikt familie Remise zelfs een lagere uitval dan bij reguliere kippenopfok", aldus het juryrapport.
Jurysamenstelling
De jury van de Ekoland Innovatieprijs biologische landbouw 2018, die voor de elfde maal werd uitgereikt, bestond uit Gea Bakker, Maria van Boxtel, Geertje Schlaman, Bart Fokkens, Lex Kruit en Kees van Veluw. De prijsuitreiking vond plaats op de Biobeurs in de IJsselhallen in Zwolle.
Voor meer informatie: