Tholen - Zaterdag 25 oktober stroomden duizenden bezoekers het pompoenenveld van Overesch Ecologische Landbouw in Raalte op. De biologische teler Jan Overesch organiseerde een pompoenenraapdag om voedselverspilling te voorkomen, nadat bleek dat de pompoenen dit jaar uitzonderlijk groot waren uitgegroeid.
"Het was echt ongekend wat er zaterdag gebeurde", zegt Jan Overesch. "Van het moment dat we begonnen tot het einde van de middag stroomden er duizenden mensen het land op. Auto's, aanhangers, kruiwagens – alles kwam voorbij. Het was druk, maar gemoedelijk. Gelukkig liep alles mooi verspreid, anders hadden we echt file gehad op de N35."
© Overesch
Nieuw ras, onverwachte oogst
De actie ontstond doordat de biologische teler dit jaar een nieuw ras pompoenen had uitgeprobeerd. "We zaaiden een nieuw ras en door de droge start kwam maar een deel van de planten op. De planten die het wél deden, kregen daardoor veel meer ruimte en voeding. Daarbij schijnt dat dit ras van nature wat zwaarder wordt. Het was ook nog eens een enorm vruchtbaar jaar voor pompoenen. En dat zag je: ze werden reusachtig. Sommige pompoenen wogen bijna drie kilo."
Maar juist dat succes zorgde voor een uitdaging. "De markt is ingesteld op pompoenen van zo'n 700 tot 1300 gram. Alles in de keten is daarop afgesteld: de kisten, de verpakkingen, zelfs de snijmachines. Als ze groter zijn, past het gewoon niet meer. Dan heb je prachtige pompoenen liggen waar je eigenlijk niets mee kunt. Als je ze op het land ziet liggen, lijkt er niets aan de hand, maar in de keten werkt het niet."
Idee van zwager groeide uit tot evenement
De oplossing kwam uit onverwachte hoek. "Mijn zwager zei: laat mensen ze zelf komen rapen. Eerst zag ik dat niet zo zitten, maar toen we het idee eenmaal deelden, ging het razendsnel. In een handomdraai stond het plan en iedereen was enthousiast. We stuurden een persbericht naar de media, De Stentor pakte het op en via sociale media ging het verder rollen."
Bezoekers konden voor €7,50 een grote netzak vullen. "Sommige mensen liepen met zakken van dertig kilo. Die sleepten ze dan over het land — een gratis sportschooldag", lacht Overesch. "Het was pure vrolijkheid. Ouders met kinderen, mensen uit de buurt, mensen van ver. Iedereen genoot ervan om met hun handen in de aarde te staan. En het mooie is: er is geen onrust geweest, geen gedoe. Alleen maar blije gezichten, ook tijdens het wachten."
© Overesch
20 ton geoogst
Tijdens de actiedag werd naar schatting zo'n 20 ton pompoenen geoogst door de 4000 bezoekers. "Dat is 20 ton die anders de grond in was gegaan. Nu zijn ze allemaal benut – als soep, als taart of gewoon als decoratie. Dat voelt goed. Het was natuurlijk een hele vriendschappelijke prijs, maar dat was niet het belangrijkste. We hebben geen extra arbeid hoeven inzetten voor de oogst, en het belangrijkste: de pompoenen zijn niet verloren gegaan."
Nog 40 tot 50 ton te gaan
Toch is het veld nog niet helemaal leeg. "Er ligt nog 40 tot 50 ton, dus dat pakken we stap voor stap op. Samen met No Waste Army kijken we hoe we ook die restpartij kunnen afzetten."
Naast de raapdag kwamen ook vrijwilligers van de voedselbank pompoenen oogsten. "Zij zijn al een paar keer geweest met een aanhanger, en dat zullen ze vast nog vaker doen. We willen dat er zoveel mogelijk wordt benut."
Mensen willen voedselverspilling voorkomen
Voor Overesch is de actie meer dan alleen een oplossing voor een praktisch probleem. "Veel bezoekers zeiden dat ze het jammer zouden vinden als de pompoenen op het land zouden blijven liggen. De betrokkenheid van mensen bij lokaal en biologisch voedsel is groter dan ik had verwacht. Dat vind ik mooi om te zien. Ik denk dat we het belang van voedsel, en van biologisch, nog veel beter kunnen uitdragen — en dat hoeft niet met dikke advertenties — zo'n dag als deze zegt veel meer dan welke advertentie dan ook."
Actie met No Waste Army
Om te voorkomen dat de duizenden pompoenen verloren gaan, is No Waste Army samen met Jan een landelijke reddingsactie gestart inclusief crowdfundingcampagne en pompoenenraapdagen op het land zodat ze niet in de afvalcontainer belanden.
Via www.nowastearmy.nl/pompoen kunnen mensen 6 kilo pompoenen doneren aan de Voedselbank voor €5,85. Zo krijgt boer Jan een eerlijke prijs voor zijn product en gaan de pompoenen rechtstreeks naar gezinnen in Nederland die ze goed kunnen gebruiken.
Voor eigen gebruik kan er voor 7,50 euro een zak (van ruim 12 kilo) pompoenen besteld worden en deze kan op 31 oktober of 1 november opgehaald worden bij Jan op de boerderij in Raalte, Overijssel.
Voor meer informatie:
Jan Overesch
Overesch
Hondemotsweg 40
8101 NJ Raalte
[email protected]
www.overesch.nl