Nederlanders aten in 2024 minder vlees en vleeswaren dan de twintig jaar daarvoor. Met 74,4 kilogram per hoofd van de bevolking is het vleesverbruik gedaald tot het laagste niveau sinds het begin van de rapportages. "Maar er is nog genoeg werk aan de winkel", aldus consumptiesocioloog Hans Dagevos die meeschreef aan de Vleesnota.
© Resource Online
Volgens de Vleesnota, die Wageningen Social and Economic Research (WSER) jaarlijks maakt in opdracht van Wakker Dier, aten Nederlanders afgelopen jaar bijna een kilo minder vlees dan in 2023. Dat is berekend op basis van karkasgewicht – inclusief beenderen dus, ongeveer de helft daarvan wordt geconsumeerd – en per hoofd van de bevolking. Sinds begin van de rapportages in 2005 is niet eerder een totaal vleesverbruikscijfer onder de 75 kilogram genoteerd. Dagevos kan aan de hand van deze data niet verklaren wat de oorzaak is van deze daling.
Het vorige laagste verbruikscijfer stamt uit 2022, toen er net iets meer dan 75 kilogram vlees werd verbruikt. Dat getal daalde in 2023 niet verder, maar suggereerde wel dat de verbruikscijfers niet zouden terugkeerden naar de hoeveelheden van vóór de coronapandemie. Dat blijkt nu inderdaad het geval. De onderzoekers zien bovendien – net als in het buitenland – een afname in het verbruik van rood vlees (rund en varken) en een toename van wit vlees (pluimvee).
"Op dit macroniveau gaat verandering heel traag", duidt Dagevos de getallen. "Als we uitzoomen en kijken naar dit decennium, kun je wel een voorzichtige trend ontdekken naar minder vleesconsumptie, maar er is geen gigantische verandering. Ik doe ook onderzoek naar groepen mensen en individuen en daar zie ik wel dat mensen echt bezig zijn met minder vlees eten. Maar als ik vervolgens naar deze landelijke cijfers kijk, gebeurt er eigenlijk heel weinig. We hebben nog een lange weg te gaan."
Dagevos haalt het EAT-Lancet rapport aan dat begin deze maand verscheen. "In een klimaatvriendelijk eetpatroon past zo'n 300 gram vlees per persoon per week. De Schijf van Vijf (het voorlichtingsmodel voor gezond eten van het Voedingscentrum, red.) zegt ongeveer 500 gram per week. Wij eten nu meer dan 700 gram vlees per week. Als we allemaal zouden eten volgens de Schijf van Vijf, zetten we al een enorme stap in de goede richting."
Huisdiervoer
Wakker Dier vroeg de onderzoekers ook wat onze honden en katten aan vlees eten. Nederland telt namelijk bijna 5 miljoen honden en katten, van origine vleeseters. "Worden in de veehouderij dieren gehouden om huisdieren van voer te voorzien?", vroeg de organisatie zich af.
"Honden en katten eten vooral delen van geslachte dieren die wel door mensen gegeten kunnen worden, maar waar geen of nauwelijks vraag naar is, zoals darmen, longen, levers en nieren", zegt Dagevos. Hij en zijn collega's schatten dat er jaarlijks zo'n 600 duizend ton dierlijke bijproducten overblijft van vleesproductie voor mensen. Dat deel is dus beschikbaar voor huisdiervoer.
Het is dus niet nodig om dieren te houden voor huisdiervoer
Met veel aannames berekenen ze dat het voer dat onze huisdieren jaarlijks consumeren zo'n 120 tot 180 duizend ton aan dierlijke bijproducten bevat. "Op dit moment zijn er geen goede data beschikbaar over de vleesconsumptie van huisdieren, maar we kunnen concluderen dat honden en katten veel minder dierlijke bijproducten eten dan nu in Nederland beschikbaar zijn. Het is dus niet nodig om dieren te houden voor huisdiervoer."
Maar helemaal uitsluiten dat huisdieren geen hoogwaardige vleesproducten eten, kan Dagevos niet. "Mensen geven hun huisdier ook wel eens kaas of worst. We hebben er geen cijfers van beschikbaar, maar het gaat waarschijnlijk om kleine hoeveelheden, misschien ongeveer 1 procent extra vleesconsumptie per hoofd van de bevolking."
Bron: Resource Online
