In het project 'Jaarrond biologische bestrijding' is onderzocht hoe biologische plaagbestrijding effectiever kan worden toegepast onder winterse, suboptimale klimaatomstandigheden in de glastuinbouw. Met als doel: jaarrond biologische bestrijding realiseren met behoud van gewasopbrengst en energiezuinigheid. De modelgewassen gerbera en paprika stonden centraal in het onderzoek. Het eindrapport is inmiddels gepubliceerd.
Paprika: Trips- en bladluisbestrijding
Bij paprika lag de nadruk op de biologische bestrijding van Californische trips en bladluizen, vooral in de winterperiode en vroege teeltfase.
Tripsbestrijding met Orius laevigatus
- Orius vestigde zich beter bij introductie tijdens de opkweekfase, al leidde dit niet tot een langdurig grotere populatie. Toch voorkwam een vroege introductie ('standing army') de opbouw van trips.
- SON-T-lampen hadden geen aantoonbaar effect op de vestiging of eileg, mits ze na introductie van Orius werden aangezet. Voor de zekerheid wordt aanbevolen Orius te introduceren bij uitgeschakelde verlichting.
Bladluisbestrijding met lieveheersbeestjes en zweefvliegen
- P-14 lieveheersbeestjes bleken sterk afhankelijk van aanwezigheid van bladluizen als voedselbron. Zonder voedsel was hun overleving aanzienlijk korter.
- Bankerplant-systemen met graanluis of koolluis bleken effectief in het opbouwen van populaties van P-14 en Eupeodes corollae (zweefvlieg), ook in de winter.
- Extra LED-licht boven de bankerplanten verhoogde de effectiviteit van bladluisbestrijding door P-14. Voor zweefvliegen was dit effect minder duidelijk. Zweefvliegen ontwikkelden zich beter op koolbankers, wat mogelijk duidt op nicheverdeling.
In het onderzoek zijn enkele verbeterstappen om te komen tot een jaarrond biologische bestrijding in de gewasgroepen gerbera en paprika aangereikt, zoals:
- Geschikte soorten natuurlijke vijanden (zoals D. errans, T. montdorensis, Orius-varianten).
- Strategisch bijvoeren (zoals met Artemia).
- Lichte interventies, zoals nachtonderbreking of LED-belichting.
- Bankerplant-systemen met alternatieve voedselbronnen.
Gerbera: Kaswittevlieg beheersen in de winter
Bij gerbera lag de focus op het beheersen van kaswittevlieg gedurende de winter. Uit het onderzoek bleek dat daglengte, temperatuur en lichtintensiteit een grote invloed hebben op het functioneren van natuurlijke vijanden.
- Dicyphus errans bleek de meest robuuste predator onder winterse omstandigheden, met goede prestaties bij verschillende temperaturen en lichtregimes.
- Orius majusculus en een koudetolerante lijn van Orius laevigatus konden kaswittevlieg onder controle houden mits ze extra blauwe LED-belichting kregen. Deze verlichting had geen negatief effect op de bloemkwaliteit.
- Bij roofmijten bleken T. montdorensis en A. limonicus het meest effectief tegen kaswittevlieg, al bouwde A. andersoni grotere populaties op.
In een vervolgstap werden combinaties van predatorensoorten getest. Populaties van T. montdorensis en D. errans bleven stabiel gedurende de winter. Een korte nachtonderbreking met licht leidde tot een snellere populatiegroei bij Dicyphus. Orius nam af, mogelijk door voedselconcurrentie of meeldauwbestrijding, maar bleef in lage mate aanwezig. De plaagdruk bleef laag.
Vervolgonderzoek is nodig om onder andere het gebruik van bankerplantsystemen verder te optimaliseren voor praktische toepassing in de winterteelt van diverse gewassen.
Bron: Glastuinbouw Nederland