Ruim 1.500 boeren ontvingen een voorstel voor de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (Lbv en Lbv-plus) en moeten besluiten of zij hun veehouderij beëindigen. De regeling is onderdeel van maatregelen om stikstofuitstoot terug te dringen en mestplafonds niet te overschrijden. Sinds 1 januari 2025 is de afroming van dier- en fosfaatrechten verhoogd, waardoor de veestapel in 2025 en 2026 sterk zal dalen.
ABN AMRO verwacht richting 2030 een afname van de veestapel tussen de 15 en 18 procent, vooral bij varkenshouderijen (16 procent) en pluimvee (13 procent). Voor melkvee wordt een daling van 8 procent verwacht en bij kalveren 11 procent. In het rapport staat: "De krimp van de veestapel is het sterkst in het jaar 2025 en 2026." Dit volgt op eerdere afnames sinds de stikstofcrisis in 2019, wat de totale reductie op 26 procent brengt.
Impact op ketenpartijen
Niet alleen boeren worden geraakt. Toeleveranciers zoals loonwerkers, mengvoerbedrijven, dierenartsen en stallenbouwers krijgen te maken met minder vraag. Ook de voedingsmiddelenindustrie kampt met een lagere toelevering van zuivel, vlees en eieren. ABN AMRO stelt: "ABN AMRO raamt op basis daarvan dat de structurele daling van het bruto binnenlands product (bbp) kan oplopen tot 1,5 miljard euro per jaar waarbij 13.300 arbeidsplaatsen op de tocht staan." Vooral de mengvoersector (-200 miljoen euro), landbouw (-275 miljoen euro) en energiesector (-60 miljoen euro) krijgen te maken met omzetdalingen.
Mogelijke kansen
De krimp biedt ook kansen voor herverdeling binnen de economie. "Het vastgelopen vergunningverleningsproces kan mogelijk vlot worden getrokken, mits de natuur voldoende ruimte krijgt om te herstellen en de stikstof uitstoot daalt onder de gestelde normen." Daarnaast kan vrijkomende landbouwgrond benut worden voor akkerbouw, wat naar schatting 10.000 hectare kan opleveren, goed voor 1,7 procent van het akkerbouwareaal in Nederland.
De herverdeling van de veehouderij biedt dus zowel uitdagingen als mogelijkheden, maar ABN AMRO benadrukt dat de economische schade voor individuele bedrijven en werknemers groot kan zijn, zeker in regio's met veel stoppers.
Bron: ABN AMRO